НАТО

North Atlantic Treaty Organization
Organisation du traité de l'Atlantique nord
Умард Атлантын Гэрээний Байгууллага

НАТО-гийн орнуудыг ногооноор дүрслэв
ТовчлолНАТО
Байгуулагдсан1949 оны 4 сарын 4
ТөрөлЦэрэг армийн эвсэл
Төв байрБельги, Брюссель
Гишүүд32
Албан ёсны хэлАнгли хэл, Франц хэл
Цэргийн зөвлөлийн даргаРоб Бауэр
Цахим сүлжээwww.nato.int

НАТО (Англи: North Atlantic Treaty Organization (NATO); Франц: Organisation du traité de l'Atlantique nord (OTAN) „Умард Атлантын Гэрээний Байгууллага“) нь 1949 оны 4 дүгээр сарын 4-нд хүйтэн дайны үед Зөвлөлт Холбоот Улс болон түүний холбоотнууд болох социалист орнуудын эсрэг чиглэсэн Умард Атлантын гэрээний дагуу байгуулагдсан цэрэг, улс төрийн эвсэл юм. АНУ, Канад, Исланд, Их Британи, Франц, Бельги, Нидерланд, Люксембург, Норвеги, Дани, Итали, Португал зэрэг 12 орон анх нэгдэж байгуулсан юм. Эдгээр орнууд дор дороо Гэрээг соёрхон баталсны дараа 1949 оны 8 дугаар сарын 24-нд хүчин төгөлдөр болжээ. Хүйтэн дайнаас буюу 1990 оноос хойш дэлхийд АНУ-ын тэргүүлэх нэг тэнхлэгийн бодлогыг хэрэгжүүлэх зорилго бүхий цэргийн эвсэл болсон байна. НАТО-ийн дүрэмд зааснаар энэ байгууллагын зорилго нь гишүүн улсуудын эрх чөлөө, аюулгүй байдлыг улс төр цэрэг зэвсгийн хүчээр хангах, Европт шударга бөгөөд бат бэх энх тайван тогтоож ардчилал хүний эрх, эрх чөлөөг эрхзүйт төрийн үндсэн дээр бэхжүүлэх явдал юм. Байгууллагын аль нэг гишүүн орон гадны довтолгоонд өртвөл бусад бүх гишүүд өөр рүү нь довтолсонтой адилтгаж үзнэ гэсэн дүрэмтэй. Байгууллагын төв байр Бельги улсын нийслэл Брюссельд байрладаг.

Гишүүн орнууд[засварлах | кодоор засварлах]

Гишүүн орнууд элссэн жилээр

2024 оны байдлаар НАТО нь 32 гишүүн улстай цэргийн байгууллага юм.

Зэвсэгт хүчин[засварлах | кодоор засварлах]

2010 оны байдлаар НАТО-гийн гишүүн орнууд 4 сая цэргийн албан хаагчидтай байсан бөгөөд эдгээрийн 2 сая 200 мянган нь Европт байдаг байна.

Санхүүжилт[засварлах | кодоор засварлах]

2021 онд НАТО-гийн зардал өмнөх оноос 2,7%-иар өсөж 1,1 их наяад ам.доллар болжээ.

Гадаад холбоос[засварлах | кодоор засварлах]