1904 он

(1904-с чиглүүлэгдэв)
Аргын жил дараалал
1899 · 1900 · 1901 · 1902
1903 1904 1905
1906 · 1907 · 1908 · 1909
Хамаарах арван
1900-д он
Хамаарах зуун
20-р зуун


(MCMIV) Аргын тооллоор Нэгэн мянга есөн зуун дөрөвдүгээр оны модон луу жил. Анно Домини гэж тоолдог болсноос хойш хоёр дахь мянганы 904 дэх он, 20-р зууны дөрөвдүгээр он, 1900-аад он гэж тоолбол дөрөв дэх жил.

Энэ онд болсон үйл явдлууд[засварлах | кодоор засварлах]

Нэгдүгээр сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Нэгдүгээр сарын 7 - Далайд гарсан далайчид тусламж дуудах код CQD морзын кодыг бий болгов. Ердөө хоёр жилийн дараа энэ код SOS болсон билээ.
  • Нэгдүгээр сарын 12 - Хенри Фордын зохион бүтээсэн шинэ автомашин газар дээрх дээд хурдыг 147.05 км/ц болгож шинэчлэн тогтоов.
  • Нэгдүгээр сарын 16 - Нью-Йорк хотын Медисон Скүэр Гарденд олон нийтийг хамарсан бодибилдингийн нээлттэй тэмцээн зохиогдов.
  • Нэгдүгээр сарын 25 - Халфорд Макиндер "Газарзүйн байршил түүхэнд хэрхэн нөлөөлсөн бэ" нэртэй эрдэм шинжилгээний бүтээлийг Эзэн хааны газарзүйн нийгэмлэгт илгээснээр Геополитикийн эхлэлийг тавив.

Хоёрдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Хоёрдугаар сарын 7 - АНУ-ын Мерилэнд мужийн Балтимор хотод их түймэр дэгдэж, 30 цагийн дотор 1500 барилга бүрэн шатжээ.
  • Хоёрдугаар сарын 8-9 - Лүшүний тулаан: Японы тэнгисийн цэрэг Манжуурын Лүшүн боомт рүү гэнэтийн халдлага хийж, Орос-Японы дайн дэгдэв.
  • Хоёрдугаар сарын 17 - АНУ-Японы харилцаан дээр тулгуурласан "Эрвээхэй хатагтай" дууриа Миланы Ла Скала театрт анх удаа тавив.
  • Хоёрдугаар сарын 23 - АНУ-ын тал Панамын сувагт хяналтаа тогтоохын тулд 10 сая ам.доллар гаргахаар болжээ.
  • Хоёрдугаар сарын 28 - Португалийн хамгийн алдартай хөлбөмбөгийн баг болох Бенфика нийслэл Лисабон хотноо байгуулагдав.

Гуравдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Гуравдугаар сарын 3 - Германы эзэнт гүрний хаан II Вилгельм улстөрийн илтгэлээ төхөөрөмжинд бичүүлсэн анхны хүн болжээ. Тэрээр "Эдисоны цилиндр"-т өөрийн илтгэлээ бичүүлсэн байна.
  • Гуравдугаар сарын 4 - Орос-Японы дайн: Японы арми Манжуурт 100 мянган цэрэг илгээсний дараа Орос-Солонгостой хамтарч Манжуурт цэргийн хүчээ нэмэгдүүлжээ.
  • Гуравдугаар сарын 26 - Хятад ажилчдыг Өмнөд Африкад гэрээгээр ажиллуулах шийдвэр гаргасан Британийн парламентийг эсэргүүцсэн иргэд Хайд цэцэрлэгт эсэргүүцлийн жагсаал зохион байгуулав. Жагсаалд 80 мянган хүн оролцжээ.
  • Гуравдугаар сарын 31 - Төвд рүү аялах Британийн экспедиц: Британийн цэргийн ангийг удирдаж явсан Френцис Янгхасбенд Төвдийн цэргийн ядмагхан хүчийг бут цохив.

Дөрөвдүгээр сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Дөрөвдүгээр сарын 8 - Нью-Йоркын дундад дүүрэгт орших Лонгакрын талбайг Таймс Скүер хэмээн нэрлэхээр болжээ.
  • Дөрөвдүгээр сарын 19 - Торонтогын их түймэр хотын төвд дэгдэв. Түймрийн улмаас томоохон хэмжээний хохирол гараагүй юм.
  • Дөрөвдүгээр сарын 27 - Австралийн хөдөлмөрийн нам анх удаагаа засгийн газарт багтаж ажиллахаар болов.
  • Дөрөвдүгээр сарын 30 - АНУ-ын Миссури мужийн Сейнт Льюс хотод Луйзанагын олон улсын үзэсгэлэн нээлтээ хийв.

Тавдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Тавдугаар сарын 4 - АНУ-ын арми Панамын суваг барих ажлыг эхлүүлжээ.
    • Германы хөлбөмбөгийн Шальке 04 баг байгуулагджээ.
  • Тавдугаар сарын 5 - Төвд рүү аялах Британийн экспедиц: Чанглод байрлаж байсан Британийн цэргийн түр бааз руу Төвдүүд гэнэт довтолж, 200 гаруй хүн амь үрэгдэн, Британийн тал зэр зэвсгээрээ ихээхэн хохирол амсав.
  • Тавдугаар сарын 15 - Орос-Японы дайн: Лүшүн боомтоос 15 км-ын урд Оросын бөмбөгдөгч "Амур" онгоц Японы "Яшима" онгоцыг бут ниргэж, хөлгийн багийн 496 хүн бүгд амь үрэгдэв.
  • Тавдугаар сарын 21 - Олон улсын хөлбөмбөгийн холбоо албан ёсоор байгуулагдлаа.

Зургаагаас Долоодугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Зургаадугаар сарын 10 - Ирландын алдарт зохиолч Жеймс Жойс өөрийн ирээдүйн эхнэр Нора Барнаклтай нэгэн уулзалт дээр танилцжээ.
  • Зургаадугаар сарын 17 - Финляндын ерөнхийлөн захирагч Николай Бобриковт Южен Шауманн гэгч халдаж, амийг нь бүрэлгэв.
  • Зургаадугаар сарын 28 - Оросын Казань хотын гол бэлгэ тэмдэг болсон Ариун эх дагины сэрэг дүрийг хулгайлж, сүйтгэсэн хэрэг гарчээ.
  • Долоодугаар сарын 1 - Орчин үеийн гурав дахь, 20-р зууны анхны олимп АНУ-ын Миссури мужийн Сейнт Льюс хотноо албан ёсоор эхэллээ.

Наймдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Наймдугаар сарын 3 - Төвд рүү аялах Британийн экспедиц: Хурандаа Френцис Янгхасбендаар удирдуулсан Британийн цэрэг Төвдийн Лхас хотыг эзлэв.
  • Наймдугаар сарын 14 - Боливи улсын ерөнхийлөгчөөр Исмаел Монтес сонгогдов.
  • Наймдугаар сарын 17 - Орос-Японы дайн: Лүшүн боомтыг эзлэх гэсэн Япончуудын ажиллагаа бүтэлгүйтэв.
  • Наймдугаар сарын 18 - Австралийн ерөнхий сайд Крис Уатсон өөрийн хүсэлтээр ажлаа өгөв. Түүний орыг Жорж Рийд залгасан юм.

Есдүгээр сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Есдүгээр сарын 7 - Төвдийн шашны тэргүүн Далай лам хурандаа Френцис Янгхасбендтай Англи-Төвдийн гэрээг байгуулж, гарын үсэг зуржээ.
  • Есдүгээр сарын 25 - Исүс Христийн хожмын үеийн гэгээнтнүүдийн сүмийн тэргүүн Жозеф Смит олон эхнэртэй байх явдлыг эсэргүүцсэн номлол гаргажээ.
  • Есдүгээр сарын 26 - Шинэ Зеланд улс Загас агнуурын тухай хуулийг баталлаа.

Аравдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Аравдугаар сарын 1 - Корнеллийн анагаах ухааны их сургуульд эмч нарын нууц бүлгэм болох "Фи Дельта Эпсилон" байгуулагдав.
  • Аравдугаар сарын 5 - Нью-Йоркын их сургуулийн эдийн засгийн нууц бүлгэм болох "Альфа Каппа Пси" байгуулагдав.
  • Аравдугаар сарын 9 - Германы сэтгүүлч Анна Рюллинг "Шинжлэх ухаанч хүмүүнлэгийн зөвлөл"-ийн хуралд ижил хүйстнүүдийн эрхийг хамгаалах талаар үг хэлэв.
  • Аравдугаар сарын 15 - Миннесотагийн их сургуульд инженерийн нууц бүлгэм болох "Тета Тау" бүлэглэл байгуулагдав.
  • Аравдугаар сарын 19 - Филиппин улсад политехникийн их сургууль байгуулагдав.
  • Аравдугаар сарын 21 - Орос-Японы дайн: Оросын Балтын тэнгисийн цэрэг Хойд Тэнгист байх Японы бөмбөгдөгч онгоцуудыг сөнөөв.
  • Аравдугаар сарын 27 - Нью-Йорк хотын метро үүдээ нээжээ.
  • Аравдугаар сарын 28 - Панам-Уругвайн хооронд дипломат харилцааны эхлэл тавигджээ.

Арваннэгдүгээр сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Арваннэгдүгээр сарын 8 - АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгуульд Бүгд найрамдах намаас нэр дэвшсэн Теодор Рүүзвельт, Ардчилсан намаас нэр дэвшсэн Алтон Б.Паркерийг ялав.
  • Арваннэгдүгээр сарын 24 - Дэлхийн хамгийн анхны мөс зүсэгч онгоц бүтээгдэв.

Арванхоёрдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Арванхоёрдугаар сарын 3 - Одон оронч Чарльз Диллон Перрин Бархасбадь гарагын хамгийн том дагуул болох Хималиаг нээв.
  • Арванхоёрдугаар сарын 4 - Данийн Консерватив залуучуудын холбоог Карл ф.Херманн үүсгэн байгуулав.
  • Арванхоёрдугаар сарын 10 - Чарльзтоны коллежийн нууц бүлгэм болох "Пи Каппа Фи" байгуулагдав.
  • Арванхоёрдугаар сарын 27 - Петер Пэн Лондон хотны театрт анх удаа тоглогджээ.
  • Арванхоёрдугаар сарын 31 - Нью-Йорк хотын Таймс Скүерийн талбайд нийтээрээ шинэ жилээ угтах ёслол анх удаагаа зохион байгуулагдлаа.

Цаг хугацаа нь тодорхойгүй[засварлах | кодоор засварлах]

  • Нью-Йорк хотод Стайвесантын ахлах сургууль үүдээ нээв.
  • Алкохол нь зүрхний шигдээст хүргэдэг эсэхийг анх удаа судалжээ.

Энэ онд төрөгсөд[засварлах | кодоор засварлах]

Нэгээс Хоёдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Нэгдүгээр сарын 10 - Америкийн тайз дэлгэцийн алдарт жүжигчин Рей Болгер (1987 онд нас барсан)
  • Нэгдүгээр сарын 18 - Английн алдарт жүжигчин Гари Грант (1986 онд нас барсан)
  • Нэгдүгээр сарын 26 - Нобелийн энхтайвны шагналт, Ирландын улстөрч Шон МакБрайд (1988 онд нас барсан)
  • Хоёрдугаар сарын 11 - Шинэ Зеландын 26 дахь ерөнхий сайд Сир Кейт Холяк (1983 онд нас барсан)
  • Хоёрдугаар сарын 20 - ЗХУ-ын Сайд нарын зөвлөлийн дарга Алексей Косыгин (1980 онд нас барсан)

Гураваас Дөрөвдүгээр сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Гуравдугаар сарын 2 - Америкийн хүүхдийн зохиолч Др.Сьюсс (1991 онд нас барсан)
  • Гуравдугаар сарын 5 - Бүгд найрамдах Хятад улсын Батлан хамгаалахын сайд Мау Пан Цү (1987 онд нас барсан)
  • Гуравдугаар сарын 26 - Грекийн ерөнхий сайд Зенофон Золотас (2004 онд нас барсан)
  • Дөрөвдүгээр сарын 6 - Баруун Германы канцелор Курт Георг Кайсингер (1988 онд нас барсан)
  • Дөрөвдүгээр сарын 8 - Нобелийн шагналт Английн эдийн засагч Жон Хикс (1989 онд нас барсан)
  • Дөрөвдүгээр сарын 22 - Америкийн физикч Ж.Роберт Оппенхаймер (1967 онд нас барсан)

Таваас Зургаадугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Тавдугаар сарын 6 - Нобелийн шагналт Шведийн зохиолч Харри Мартинсон (1978 онд нас барсан)
  • Тавдугаар сарын 11 - Испанийн нэрт уран бүтээлч, зураач Сальвадор Дали (1989 онд нас барсан)
  • Тавдугаар сарын 21 - Америкийн нэрт найруулагч, жүжигчин Роберт Монтгомери (1981 онд нас барсан)
  • Зургаадугаар сарын 2 - Тарзаны дүрээрээ олонд танигдсан, усанд сэлэгч Жонни Вайсмюллер (1984 онд нас барсан)
  • Зургаадугаар сарын 7 - Аргентин улсын яруу найрагч Франциско Лопез Мерино (1928 онд нас барсан)


Долоогоос Наймдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Долоодугаар сарын 2 - Францын теннисч, бизнесмэн Рене Лакост (1996 онд нас барсан)
  • Долоодугаар сарын 12 - Нобелийн шагналт Чилийн яруу найрагч Пабло Неруда (1973 онд нас барсан)
  • Долоодугаар сарын 24 - ЗХУ-ын Тэнгисийн цэргийн адмирал Николай Герасимович Кузнецов (1974 онд нас барсан)
  • Долоодугаар сарын 28 - Нобелийн шагналт ЗХУ-ын физикч Павель Черенков (1990 онд нас барсан)
  • Наймдугаар сарын 3 - Мексикийн алдарт жүжигчин Долорес дел Рио (1983 онд нас барсан)
  • Наймдугаар сарын 7 - Нобелийн энхтайвны шагналт Америкийн дипломатч Ральф Бунч (1971 онд нас барсан)
  • Наймдугаар сарын 12 - Оросын эзэнт гүрний хунтайж Алексей Николайевич (1918 онд нас барсан)
  • Наймдугаар сарын 16 - Нобелийн шагналт Америкийн химич Вендэлл Мередит Стенли (1971 онд нас барсан)
  • Наймдугаар сарын 22 - БНХАУ-ын дарга Ден Сиаопинг (1997 онд нас барсан)

Есөөс Аравдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Есдүгээр сарын 15 - Италийн сүүлчийн эзэн хаан II Умберто (1983 онд нас барсан)
  • Есдүгээр сарын 29 - Английн нэрт жүжигчин Грийр Гарсан (1996 онд нас барсан)
  • Аравдугаар сарын 1 - Энэтхэгийн коммунист лидер А.К.Гопалан (1977 онд нас барсан)
  • Аравдугаар сарын 3 - Нобелийн шагналт Америкийн химич Чарльз Ж.Педерсен (1989 онд нас барсан)
  • Аравдугаар сарын 20 - Канадын улстөрч Томми Дуглас (1986 онд нас барсан)

Арваннэгээс Арванхоёрдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Арваннэгдүгээр сарын 16 - Нигерийн ерөнхийлөгч Ннамди Азикиве (1996 онд нас барсан)
  • Арваннэгдүгээр сарын 22 - Нобелийн шагналт Францын физикч Луй Нийл (2000 онд нас барсан)
  • Арванхоёрдугаар сарын 7 - Америкийн нэрт дуу оруулагч Кларенс Неш (1985 онд нас барсан)
  • Арванхоёрдугаар сарын 18 - Оскарын шагналт найруулагч Жорж Стивенс (1975 онд нас барсан)
  • Арванхоёрдугаар сарын 25 - Нобелийн шагналт Германы химич Герхард Херцберг (1999 онд нас барсан)

Энэ онд нас барагсад[засварлах | кодоор засварлах]

Нэгээс Зургаадугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Нэгдүгээр сарын 7 - Грекийн зохиолч Эммануэль Ройдес (1836 онд төрсөн)
  • Хоёрдугаар сарын 15 - АНУ-ын сенатор Марк Ханна (1837 онд төрсөн)
  • Гуравдугаар сарын 5 - Армийн шуудангийн үйлчилгээг санаачлагч Жон Лоутер ду Плат Тейлор (1829 онд төрсөн)
  • Гуравдугаар сарын 17 - Хаан III Жоржын ачхүү Кембрижийн гүн, хунтайж Жорж (1819 онд төрсөн)
  • Дөрөвдүгээр сарын 10 - Испанийн хатан II Изабелла (1830 онд төрсөн)
  • Тавдугаар сарын 1 - Чехийн суут хөгжмийн зохиолч Антонин Дворак (1841 онд төрсөн)
  • Тавдугаар сарын 7 - Перу улсын 30 дахь ерөнхийлөгч Мануэль Кандамо (1841 онд төрсөн)
  • Зургаадугаар сарын 16 - Финляндын ерөнхийлөн захирагч Николай Бобриков (1839 онд төрсөн)
  • Зургаадугаар сарын 22 - Австрийн ерөнхий сайд Карл Риттер фон Стремайр (1832 онд төрсөн)

Долоогоос Арванхоёрдугаар сар[засварлах | кодоор засварлах]

  • Долоодугаар сарын 3 - Зионист хөдөлгөөнийг үндэслэгч Теодор Херцл (1860 онд төрсөн)
  • Долоодугаар сарын 14 - Өмнөд Африкийн ерөнхийлөгч Пол Крюгер (1825 онд төрсөн)
  • Долоодугаар сарын 15 - Оросын суут зохиолч Антон П.Чехов (1860 онд төрсөн)
  • Наймдугаар сарын 10 - Францын 68 дахь ерөнхий сайд Пьерре Валдек-Россеу (1846 онд төрсөн)
  • Наймдугаар сарын 29 - Оттоманы султан V Мурад (1840 онд төрсөн)
  • Есдүгээр сарын 24 - Нобелийн шагналт физикч Нильс Риберг Финсен (1860 онд төрсөн)
  • Аравдугаар сарын 15 - Саксонийн хаан Жорж (1832 онд төрсөн)
  • Арваннэгдүгээр сарын 28 - Чехийн жүжигчин Фанни Янушек (1829 онд төрсөн)

Нобелийн шагналтнууд[засварлах | кодоор засварлах]

Шведийн Нобелийн хорооноос энэ удаагийн физикийн салбарын шагналыг нар жаргах үзэгдлийг шинжлэх ухаанаар тайлбарлаг электромагнетик цацрагыг гаргаж ирснийх нь төлөө Лорд Рилейд олгосон бол Химийн шагналыг Агаарын инерцийн даралтыг судласных нь төлөө Сир Уиллиам Рамсид олгосон юм. Харин эрүүл мэндийн шагналыг Рефлексийн судалгаанд тулгуурлан Иван Павловд олгосон бол Уран зохиолын шагналыг өөрийн орны хэл дээр гайхалтай зохиол бүтээл туурвиснийх нь төлөө Францын зохиолч Фредерик Мистрал, Испанийн зохиолч Хосе Эчгарай нарт олгожээ. Энхтайвны Нобелийн шагналыг Олон улсын хуулийн судалгааны Олон улсын Дрой судалгааны хүрээлэнд гардуулсан байна. Та бүхэнд Нобелийн шагналтнуудыг танилцуулъя.

  • физикийн салбарын Нобелийн шагнал - Лорд Рилей
  • Химийн салбарын Нобелийн шагнал - Сир Уиллиам Рамси
  • Эрүүл мэндийн салбарын Нобелийн шагнал - Иван Петрович Павлов
  • Уранзохиолын салбарын Нобелийн шагнал - Фредерик Мистрал, Хосе Элчгарай
  • Нобелийн энхтайвны шагнал - Олон улсын Дрой судалгааны хүрээлэн
 Commons: 1904 – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан