1986 оны улсын наадмын бөх барилдаан
1986 оны (Ардын хувьсгалын 65 жилийн ойн) улсын наадамд 512 бөх уран мэхээ уралдуулан хийж, хүч тэнсэн барилдсанаас Төв аймгийн Дагвацэрэнгийн Хадбаатар арслан ахин нэг түрүүлж, Өвөрхангайн Дашдоржийн Цэрэнтогтох аварга үзүүрлэжээ.
Шөвгөрсөн арван зургаан бөх[засварлах | кодоор засварлах]
| Амжилт | Ямар цолтой | Аль аймгийн | Хүчит бөх | 9 | 8 | 7 | 6 | 5 | Шинэ цол, чимэг | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Түрүүлсэн | Улсын арслан | Төв аймгийн | Дагвацэрэнгийн Хадбаатар | Д.Ц | М.М | Ё.И | С.Д | Л.Б | «Улсын аварга» | |||
| Үзүүрлэсэн | Дархан аварга | Өвөрхангайн | Дашдоржийн Цэрэнтогтох | ~ | Б.Б | Д.М | Д.Н | Д.Д | «Хотлоор баясгагч» | |||
| Дөрөвт үлдсэн | Улсын начин | Хэнтийн | Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ | ~ | ~ | Б.Г | О.Б | Р.Д | «Улсын заан» | |||
| Улсын арслан | Увсын | Мядагийн Мөнгөн | ~ | ~ | Д.Б | Д.Ш | н.Д | «Саруул сайжрах» | ||||
| Наймд үлдсэн | Улсын арслан | Өвөрхангайн | Бандийн Ганбаатар | ~ | ~ | ~ | Б.Х | Ж.А | «Хурц идэр» | |||
| Улсын заан | Ховдын | Дасрангийн Мягмар | ~ | ~ | ~ | Ж.Д | Ч.Ө | «Хурц гарамгай» | ||||
| Улсын начин | Хөвсгөлийн | Дамдингийн Баяраа | ~ | ~ | ~ | Д.А | С.Э | «Шаламгай хурц» | ||||
| Улсын заан | Өвөрхангайн | Ёндонгийн Ишгэн | ~ | ~ | ~ | С.Х | Д.Л | «Үнэн хүчит» | ||||
| Арван зургаад үлдсэн | Аймгийн арслан | Говь-Алтайн | Доржпаламын Шоовдойхүү | ~ | ~ | ~ | ~ | Д.Д | «Улсын начин» | |||
| Аймгийн арслан | Говь-Алтайн | Дугарын Нэмэхбаяр | ~ | ~ | ~ | ~ | П.Д | «Улсын начин» | ||||
| Аймгийн арслан | Архангайн | Бат-Очирын Хүрэлбаатар | ~ | ~ | ~ | ~ | Ч.Г | «Улсын начин» | ||||
| Цэргийн заан | Өвөрхангайн | Сэрээнэндоржийн Дамдинбазар | ~ | ~ | ~ | ~ | Л.С | «Улсын начин» | ||||
| Улсын заан | Хөвсгөлийн | Сарангэрэлийн Хүрэлбаатар | ~ | ~ | ~ | ~ | н.Н | «Өсөх нэмэх» | ||||
| Улсын заан | Булганы | Дэндэвийн Амгаа | ~ | ~ | ~ | ~ | Д.Ц | «Өсөх нэмэх» | ||||
| Улсын начин | Булганы | Жамцын Даваажав | ~ | ~ | ~ | ~ | Ж.М | «Шинэ нэмэх» | ||||
| Улсын начин | Увсын | Одвогийн Балжинням | ~ | ~ | ~ | ~ | Ж.Ч | «Шинэ нэмэх» |
Цол, чимэг хүртсэн бөхчүүд[засварлах | кодоор засварлах]
| д\д | Цол | Овог нэр | Харъяалал | Шинээр хүртсэн цол |
|---|---|---|---|---|
| Түрүү | Улсын арслан | Дагвацэрэнгийн Хадбаатар | Төв Угтаалцайдам | " Улсын аварга " цол |
| Үзүүр | Дархан аварга | Дашдоржийн Цэрэнтогтох | Өвөрхангай Нарийнтээл | |
| Шөвгийн дөрөв | Улсын арслан | Мядагийн Мөнгөн | Увс Давст | |
| Улсын начин | Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ | Хэнтий Өмнөдэлгэр | " Улсын заан " цол | |
| Шөвгийн найм | Улсын арслан | Бандийн Ганбаатар | Өвөрхангай Баян-Өндөр | |
| Улсын заан | Дасрангийн Мягмар | Ховд Буянт | ||
| Улсын заан | Ёндонгийн Ишгэн | Өвөрхангай Хужирт | ||
| Улсын начин | Дамдингийн Баяраа | Хөвсгөл Цагаан-Үүр | ||
| Шөвгийн арван зургаа | Улсын заан | Дэндэвийн Амгаа | Булган Дашинчилэн | |
| Улсын заан | Сарангэрэлийн Хүрэлбаатар | Хөвсгөл Галт | ||
| Улсын начин | Жамцын Даваажав | Булган Тэшиг | ||
| Улсын начин | Одвогийн Балжинням | Увс Наранбулаг | ||
| Аймгийн арслан | Дугарын Нэмэхбаяр | Говь-Алтай Цээл | " Улсын начин " цол | |
| Аймгийн арслан | Доржпаламын Шоовдойхүү | Говь-Алтай Жаргалан | " Улсын начин " цол | |
| Аймгийн арслан | Бат-Очирын Хүрэлбаатар | Архангай Хашаат | " Улсын начин " цол | |
| Цэргийн заан | Сэрээнэндоржийн Дамдинбазар | Өвөрхангай Бүрд | " Улсын начин " цол |
Барилдааны дүйз[засварлах | кодоор засварлах]
Товчилсон үгнүүдийн тайлбар[засварлах | кодоор засварлах]
| Товчилсон үг | Д.ав | У.арс | У.з | У.н | А.а | О | Х |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Тайлбар | Дархан аварга | Улсын арслан | Улсын заан | Улсын начин | Аймгийн арслан | Давсан | Унасан |
Тавын даваа[засварлах | кодоор засварлах]
| д\д | Ам бөх | Даваа, унаа | Угтуул бөх | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Цол | Овог нэр | Харъяалал | Цол | Овог нэр | Харъяалал | |||
| 1. | Д.ав | Дарийн Дамдин | Хөвсгөл Цагаан-Үүр | Х | О | А.а | Доржпаламын Шоовдойхүү | Говь-Алтай Жаргалан |
| 2. | Д.ав | Жигжидийн Мөнхбат | Төв Эрдэнэсант | Х | О | У.н | Жамцын Даваажав | Булган Тэшиг |
| 3. | Д.ав | Дашдоржийн Цэрэнтогтох | Өвөрхангай Нарийнтээл | О | Х | У.н | Довдонгийн Дашжамц | Өвөрхангай Өлзийт |
| 4. | У.арс | Лувсанчимэдийн Сосорбарам | Төв Баян-Өнжүүл | Х | О | Ц.з | Сэрээнэндоржийн Дамдинбазар | Өвөрхангай Бүрд |
| 5. | У.арс | Пүрэвийн Дагвасүрэн | Төв Батсүмбэр | Х | О | А.а | Дугарын Нэмэхбаяр | Говь-Алтай Цээл |
| 6. | У.арс | Дагвацэрэнгийн Хадбаатар | Төв Угтаалцайдам | О | Х | Лүндэгийн Бадарч | Төв Баянцагаан | |
| 7. | У.арс | Мядагийн Мөнгөн | Увс Давст | О | Х | Ёндонгийн Доржготов | Увс Хяргас | |
| 8. | У.арс | Бандийн Ганбаатар | Өвөрхангай Баян-Өндөр | О | Х | У.н | Жигмэдийн Алтангадас | Төв Алтанбулаг |
| 9. | У.з | Дасрангийн Мягмар | Ховд Буянт | О | Х | У.н | Чойдорын Өвгөнхүү | Сүхбаатар Уулбаян |
| 10. | У.з | Дэндэвийн Амгаа | Булган Дашинчилэн | О | Х | У.з | Дамбажавын Цэнд-Аюуш | Хөвсгөл Галт |
| 11. | У.з | Чимэдийн Гочоосүрэн | Архангай Хотонт | Х | О | А.а | Бат-Очирын Хүрэлбаатар | Архангай Хашаат |
| 12. | У.з | Сарангэрэлийн Хүрэлбаатар | Хөвсгөл Галт | О | Х | Гэлэгийн Намсрайжав | Увс Ховд | |
| 13. | У.з | Ёндонгийн Ишгэн | Өвөрхангай Хужирт | О | Х | У.н | Далайцэрэнгийн Лхагва-Очир | Хөвсгөл Цагаан-Үүр |
| 14. | У.н | Жанцангийн Чулуун | Сүхбаатар Сүхбаатар | Х | О | У.н | Одвогийн Балжинням | Увс Наранбулаг |
| 15. | У.н | Дамдингийн Баяраа | Хөвсгөл Цагаан-Үүр | О | Х | У.н | Содномын Эрхэмбаяр | Говь-Алтай Бугат |
| 16. | У.н | Рэгжийбуугийн Давааням | Говь-Алтай Чандмань | Х | О | У.н | Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ | Хэнтий Өмнөдэлгэр |
Зургаагийн даваа[засварлах | кодоор засварлах]
| д\д | Ам бөх | Даваа, унаа | Угтуул бөх | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Цол | Овог нэр | Харъяалал | Цол | Овог нэр | Харъяалал | |||
| 1. | Д.ав | Дашдоржийн Цэрэнтогтох | Өвөрхангай Нарийнтээл | О | Х | А.а | Дугарын Нэмэхбаяр | Говь-Алтай Цээл |
| 2. | У.арс | Дагвацэрэнгийн Хадбаатар | Төв Угтаалцайдам | О | Х | Ц.з | Сэрээнэндоржийн Дамдинбазар | Өвөрхангай Бүрд |
| 3. | У.арс | Мядагийн Мөнгөн | Увс Давст | О | Х | А.а | Доржпаламын Шоовдойхүү | Говь-Алтай Жаргалан |
| 4. | У.арс | Бандийн Ганбаатар | Өвөрхангай Баян-Өндөр | О | Х | А.а | Бат-Очирын Хүрэлбаатар | Архангай Хашаат |
| 5. | У.з | Дасрангийн Мягмар | Ховд Буянт | О | Х | У.н | Жамцын Даваажав | Булган Тэшиг |
| 6. | У.з | Дэндэвийн Амгаа | Булган Дашинчилэн | Х | О | У.н | Дамдингийн Баяраа | Хөвсгөл Цагаан-Үүр |
| 7. | У.з | Сарангэрэлийн Хүрэлбаатар | Хөвсгөл Галт | Х | О | У.з | Ёндонгийн Ишгэн | Өвөрхангай Хужирт |
| 8. | У.н | Одвогийн Балжинням | Увс Наранбулаг | Х | О | У.н | Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ | Хэнтий Өмнөдэлгэр |
Долоогийн даваа[засварлах | кодоор засварлах]
| д\д | Ам бөх | Даваа, унаа | Угтуул бөх | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Цол | Овог нэр | Харъяалал | Цол | Овог нэр | Харъяалал | |||
| 1. | Д.ав | Дашдоржийн Цэрэнтогтох | Өвөрхангай Нарийнтээл | О | Х | У.з | Дасрангийн Мягмар | Ховд Буянт |
| 2. | У.арс | Дагвацэрэнгийн Хадбаатар | Төв Угтаалцайдам | О | Х | У.з | Ёндонгийн Ишгэн | Өвөрхангай Хужирт |
| 3. | У.арс | Мядагийн Мөнгөн | Увс Давст | О | Х | У.н | Дамдингийн Баяраа | Хөвсгөл Цагаан-Үүр |
| 4. | У.арс | Бандийн Ганбаатар | Өвөрхангай Баян-Өндөр | Х | О | У.н | Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ | Хэнтий Өмнөдэлгэр |
Наймын даваа[засварлах | кодоор засварлах]
| д\д | Ам бөх | Даваа, унаа | Угтуул бөх | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Цол | Овог нэр | Харъяалал | Цол | Овог нэр | Харъяалал | |||
| 1. | Д.ав | Дашдоржийн Цэрэнтогтох | Өвөрхангай Нарийнтээл | О | Х | У.н | Бадмаанямбуугийн Бат-Эрдэнэ | Хэнтий Өмнөдэлгэр |
| 2. | У.арс | Дагвацэрэнгийн Хадбаатар | Төв Угтаалцайдам | О | Х | У.арс | Мядагийн Мөнгөн | Увс Давст |
Есийн даваа[засварлах | кодоор засварлах]
| д\д | Ам бөх | Даваа, унаа | Угтуул бөх | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Цол | Овог нэр | Харъяалал | Цол | Овог нэр | Харъяалал | |||
| 1. | Д.ав | Дашдоржийн Цэрэнтогтох | Өвөрхангай Нарийнтээл | Х | О | У.арс | Дагвацэрэнгийн Хадбаатар | Төв Угтаалцайдам |
Эх сурвалж[засварлах | кодоор засварлах]
- Ц.Бат-Очир. «Үндэсний бөх 70 жилд» ном. "Соёмбо" хэвлэлийн газар. 1991 он.