Амстердам

Амстердам
Амстердам
Далбаа
Амстердам
Сүлд
Аймаг Умард Холланд аймаг Умард Холланд
Засаг дарга Фемке Халсема (Ногоон зүүн)
Захиргааны төв Амстердам
Газар нутаг
 – хуурай
 – ус
219,32 км2
165,31 км2
54,01 км2
СТХ-Код 0363
Хүн ам 864,217 (31. 1-р сар 2019[1])
Хүн амын нягтрал 3940 хүн/км2
Солбицол 52° 22′ У, 4° 53′ ДКоординат: 52° 22′ У, 4° 53′ З
Чухал тээврийн зам A2 A4 A5 A8 A9 A10 E19 E22 E35
Утасны код 020
Шуудангийн дугаар 1011–1109
Цахим хуудас www.amsterdam.nl
Vorlage:Infobox Ort in den Niederlanden/Wartung/Karte
Амстердам хотын ердийн нэгэн гудамж
Амстердам хотын ердийн нэгэн гудамж
Амстердам хотын ердийн нэгэн гудамжVorlage:Infobox Ort in den Niederlanden/Wartung/Bild1

Vorlage:Infobox Ort in den Niederlanden/Wartung/Typ falsch gesetzt

Амстердам (нид. Amsterdam [ˌɑmstərˈdɑm]) — Нидерланд улсын нийслэл, тэргүүн их хот.

Нидерландын засаг, хурал, шүүх байгууллага Амстердамд байрладаггүй. Харин вангийн ордон Амстердамд байх ба 1814 оноос Амстердамыг албан ёсоор улсын нийслэл болгон баталжээ. Нидерланд орны баруун хэсэг, Умард Холланд мужийн нутагт Амстел Эй хоёр голын бэлчирт оршиж, Умард тэнгистэй Норзеканал усан сувгаар холбогддог.

Амстердам хот нь 864.217 хүн амтай (мэдээ: 31. Нэгдүгээр сар 2019)[2], дагуул хот, дүүргийг тооцвол 2.3 сая хүн оршин сууж байна. Амстердамыг багтаасан 6.7 сая хүн бүхий Рандстад хотын бөөгнөрөл Европтоо зургаадугаар том нь юм.

Хотын нэр «Амстел» + «дам» (Амстел голын далан) хоёр үгний нийлэмж юм. XII зуунд загасчны суурин байснаа Нидерландын алтан үед олны газар болж дэлхийд чухал далайн боомт байж, худалдаа, санхүү цэцэглэжээ.

Амстердам хотод 100 км урт сувагнууд, 90 орчим аралууд болон 1500 том жижиг гүүртэй хот ажээ.

Амстердам хот нь Нидерланд улсын санхүү, соёл урлагийн төв нь юм. Олон байгууллага, банкуудын төвүүд энд байрлана. Евронекстийн хэсэг Амстердамын хөрөнгийн бирж нь хотын төвд байрладаг. Түүхэн суваг каналууд, улсын музей (Rijksmuseum), Ван Гогийн музей, Анна Франкын байшин, улаан дэнлүүний гудамж болон олон хар тамхины кафенууд нь жил бүр 4.2 сая жуулчныг татдаг.

Түүх[засварлах | кодоор засварлах]

Газар зүй[засварлах | кодоор засварлах]

Цаг уур[засварлах | кодоор засварлах]

Амстердам
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
62
 
5
1
 
 
43
 
6
0
 
 
59
 
9
2
 
 
41
 
12
4
 
 
48
 
17
8
 
 
68
 
19
10
 
 
66
 
21
13
 
 
61
 
22
12
 
 
82
 
18
10
 
 
85
 
14
7
 
 
89
 
9
4
 
 
75
 
7
2
Температур °CТунадас мм
Эх сурвалж: Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (PDF; 52 kB)
Амстердамын сарын дундаж хэм ба хур тунадас (1971-2000 он)
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) 5.4 6.0 9.2 12.4 17.1 19.2 21.4 21.8 18.4 14.1 9.2 6.5 Ø 13.4
Мин. Температур (°C) 0.5 0.2 2.4 4.0 7.8 10.4 12.5 12.2 10.2 7.0 3.9 1.9 Ø 6.1
Температур (°C) 3.0 3.1 5.7 8.2 12.5 15.0 17.1 17.1 14.3 10.6 6.6 4.3 Ø 9.8
Тунадас (мм) 62.1 43.4 58.9 41.0 48.3 67.5 65.8 61.4 82.1 85.1 89.0 74.9 Σ 779.5
Нартай цаг (h/d) 1.7 2.9 3.8 5.5 7.0 6.7 6.7 6.5 4.4 3.3 1.9 1.4 Ø 4.3
Бороотой өдөр (d) 21 16 20 18 18 19 18 18 19 21 23 23 Σ 234
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
5.4
0.5
6.0
0.2
9.2
2.4
12.4
4.0
17.1
7.8
19.2
10.4
21.4
12.5
21.8
12.2
18.4
10.2
14.1
7.0
9.2
3.9
6.5
1.9
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с
62.1
43.4
58.9
41.0
48.3
67.5
65.8
61.4
82.1
85.1
89.0
74.9
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (PDF; 52 kB)

Лавлах холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

 Commons: Амстердам – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан