Амьтны гаралтай бүтээгдэхүүн
амьтны гаралтай бүтээгдэхүүн
[засварлах | кодоор засварлах]Амьтны гаралтай бүтээгдэхүүн гэдэг нь хүний бус амьтны биеэс эсвэл ялгадаснаас гаргаж авсан ямар ч материал юм. Үүнд мах, өөх тос, цус, сүү, өндөг, зөгийн бал, мөн бага танигдсан бүтээгдэхүүнүүд болох изингласс, реннет, кохинил зэрэг орно.
Амьтан гэдэг үг нь биологийн Animalia аймагт багтах бүх төрөл зүйлүүдийг хамардаг бөгөөд хүн үүнд хамаарахгүй. Жишээлбэл, дөрвөн хөлт амьтад, үе хөлтөн, нялцгай биетнүүд орно. Ерөнхийдөө, амьтдын задралын үр дүнгээс үүссэн бүтээгдэхүүнүүд, тухайлбал нефть, эсвэл амьтны үлдэгдэл болон бордоогоор бордсон хөрсөнд ургуулсан ургац нь амьтны гаралтай бүтээгдэхүүн гэж тооцогддоггүй. Хүмүүсээс гаргаж авсан бүтээгдэхүүнүүд, жишээ нь, эхийн сүү нь ихэвчлэн амьтны гаралтай бүтээгдэхүүнд хамаардаггүй.
Сүүлийн 50 жилд үйлдвэрлэл, хэрэглээ нэмэгдсэн нь байгаль орчинд болон амьтны эрхэнд өргөн хүрээтэй нөлөө үзүүлсэн. Үүнд Амазоны ой мод устгалын 80%-тай холбоотой асуудал, эсвэл жил бүр 7 тэрбум дэгдээхэйг амьд ахуйд нь устгадаг асуудал зэрэг багтана.
Зарим түгээмэл хоолны дэглэмд амьтны гаралтай бүтээгдэхүүний зарим төрлийг хориглодог бөгөөд бусад амьтны гаралтай бүтээгдэхүүнийг зөвшөөрөх нөхцлийг хязгаарладаг. Үүнд цагаан хоолтон, загас иддэг, палеолит хоолны дэглэмүүд, мөн шашны хоолны дэглэмүүд болох кошер, халал, махаяна, макробиотик, саттвик зэрэг багтана. Бусад, тухайлбал, веган хоолны дэглэмүүд нь амьтны гаралтай ямар ч материалыг хэрэглэхийг хязгаарладаг. Судалгааны хувьд амьтны гаралтай хүнсний бүтээгдэхүүн гэсэн нэр томьёог эдгээр амьтны бүтээгдэхүүн, дайвар бүтээгдэхүүнүүдийг хамруулан хэрэглэдэг.
Олон улсын худалдааны хууль тогтоомжид амьтны гаралтай бүтээгдэхүүн гэсэн нэр томьёог амьтнаас гаргаж авсан эсвэл амьтантай нягт холбоотой хоол хүнс, бараа бүтээгдэхүүнийг тодорхойлоход ашигладаг.