Jump to content

Валлес Маринерис

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Валлес Маринерис (латинаар Marineris Valleys, 1971-72 оны Mariner 9 Ангараг гаригийн тойрог замын судалгааны хөлгийн нэрээр нэрлэгдсэн) нь Ангараг гаригийн гадаргуугийн Тарсис бүсийн зүүн хэсэгт орших хөндийн систем юм. 4000 км урт, 200 км өргөн, 7 км хүртэл гүнтэй энэ хөндий нь Нарны аймгийн хамгийн том хөндийд тооцогддог.

Валлес Маринерис нь Ангараг гаригийн экваторын дагуу Тарсис бөмбөгөр газрын зүүн талд байрладаг бөгөөд гаригийн тойргийн бараг дөрөвний нэгийг хамарсан урттай. Хөндийн систем нь баруун талаасаа Noctis Labyrinthus-аас эхэлж, зүүн тийш Tithonium болон Ius хавцлууд, дараа нь Melas, Candor, Ophir хавцлууд, дараа нь Coprates Chasma, улмаар Ganges, Capri, Eos хавцлууд руу үргэлжилнэ. Эцэстээ энэ нь Chryse Planitia-гийн сав газар хүртэл үргэлжилдэг эмх замбараагүй газрын сувагт дуусдаг.

Саяхны судалгаагаар Валлес Маринерис нь Ангараг гаригийн царцдас дахь асар том тектоник "ан цав" байж магадгүй гэж үзжээ. Ихэнх судлаачид энэ хөндий нь баруун талд орших Тарсис бүсийн царцдас зузаарах явцад үүссэн бөгөөд улмаар элэгдлийн улмаас өргөссөн гэж зөвшөөрдөг. Хагаралтын зүүн захад ус эсвэл нүүрстөрөгчийн давхар исэл урссанаас үүссэн байж болзошгүй сувгууд байдаг. Мөн Валлес Маринерис нь Pavonis Mons-ийн хажуугаас урссан лаавын элэгдлээр үүссэн томоохон суваг байж болохыг санал болгожээ.