Голаны өндөрлөг
Голаны өндөрлөг (араб. هضبة الجولان Haḍbatu 'l-Jawlān, ивр. רָמַת הַגוֹלָן Ramat HaGolan, англи. Golan Heights) — Ойрх Дорнод дахь маргаантай газар нутаг. Тус өндөрлөгийн ихэнх хэсгийг өнөөгийн байдлаар Израил улс эзэлсэн бөгөөд зүүн хэсгийг Сири хянаж байсан. Израил 1981 онд хяналтдаа байгаа газрыг бодит байдал дээр эзлэн авсан ч олон улсын нийгэмлэг хүлээн зөвшөөрөөгүй юм.
Османы эзэнт гүрний үед Голаны өндөрлөг Сирийн Вилаетийн нэг хэсэг байсан бөгөөд хожим нь Сири, Ливан дахь Францын мандатын нэг хэсэг болсон юм. 1944 оны 1-р сард Сири тусгаар тогтнолоо зарлаж, Голаны өндөрлөгийг Сири улсын бүрэлдэхүүнд оруулсан бөгөөд 1944-1967 онд Голаны өндөрлөг Сирийн Кунейтра мужийн нэг хэсэг байв. Баруун хэсэг (нутаг дэвсгэрийн гуравны хоёр) нь 1967 оны 6-р сард болсон Зургаан өдрийн дайны үеэр Израилын мэдэлд байсан бөгөөд 1981 онд Израилын парламент (Кнессет) Голаны өндөрлөгийн тухай хуулийг баталж, газар нутгийг дангаар нь өөртөө нэгтгэсэн. НҮБ-ын Аюулгүйн зөвлөл Израилын энэхүү шийдвэрийг "хүчин төгөлдөр бус" гэж зарлав.
2024 оны 12-р сард Сири дэх Башар аль-Асадын дэглэм нуран унасны дараа Израил Голаны өндөрлөгийг эзэлж, Сирийн хяналтад байсан бүс нутгийг эзлэн авчээ.