Грозный

Хот
Грозный
Орос: Грозный
чеч. Соьлжа-ГӀала
Грозный
Далбаа Сүлд
Далбаа
Далбаа
Сүлд
Сүлд
Холбооны тойрог Умард Кавказ
Бүгд Найрамдах Улс Чечень
Хотын тойрог Грозный
Засаг дарга Иса Хаджимурадов
Байгуулагдсан 1818 он
Хот 1870 оноос хойш
Нутаг дэвсгэр 305 км2
Хүн ам 271.573 оршин суугч
(Мэдээ: 14. 10-р сар 2010)[1]
Хүн амын нягтрал 890 хүн/км²
Далайн түвшнээс дээш 130 м
Угсаатны харьцаа Чеченьчүүд (93,7%),
оросууд (3,30%),
кумыкчууд (0,51%),
ингушчууд (0,37%),
аварууд (0,26%)[2]
Цагийн бүс UTC+3
Утасны код (+7) 8712
Шуудангийн дугаар 364000–364068
ТХ-н улсын дугаар 20, 95
ОКАТО 96 401
Цахим хуудас www.grozmer.ru
Газар зүйн байршил
Солбицол 43° 19′ У, 45° 42′ ДКоординат: 43° 19′ 0″ У, 45° 42′ 0″ З
Грозный (Европын Орос)
Грозный (Европын Орос)
ОХУ-ын өрнөд хэсэг дэх газар зүйн байршил
Грозный (Бүгд Найрамдах Чечень Улс)
Грозный (Бүгд Найрамдах Чечень Улс)
Бүс нутаг дахь байршил
Оросын хотын жагсаалт

Грозный (оросоор Гро́зный, чечениэр Соьлжа-ГӀала) — Оросын Холбооны Улсын Чеченийн нийслэл, Сунжа голын эрэг дээрх 350 /2021 онд/ мянган хүн амтай хот.

Грозный гэж оросоор аюултай, ширүүн, гайхалтай, айдас төрүүлэм, харгис, хатуу чанга, хүнд, догшин, ноцтой гэсэн олон утгатай бөгөөд догшин Иван хааны хочоор нэрлэжээ.

Грозный хотыг 1818 онд Оросын Эзэн хааны Армийн генерал А.П.Ермолов үндэслэсэн гэж үздэг. Анх Умард Кавказад Оросын нөлөө бэхжүүлэх зорилготой цайз байжээ. Түүнээс өмнө 20 орчим чеченийн жижиг баг байсныг генерал Ермоловын цэргүүд устгаж цайз барьсан ажээ.

ЗХУ-ын үед Зөвлөлт Социалист Чечень-Ингушийн Автономит Бүгд Найрамдах Улсын нийслэл байсан.

Уур амьсгал[засварлах | кодоор засварлах]

Грозный
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
19
 
1
-6
 
 
21
 
3
-5
 
 
23
 
9
-1
 
 
33
 
18
5
 
 
57
 
24
11
 
 
72
 
28
15
 
 
57
 
31
18
 
 
44
 
30
17
 
 
33
 
25
13
 
 
30
 
17
6
 
 
26
 
9
2
 
 
24
 
3
-3
Температур °CТунадас мм
Эх сурвалж: Roshydromet
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Грозный
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) 0.6 2.5 8.7 17.9 23.7 27.9 30.5 29.7 24.7 16.6 9.3 3.2 Ø 16.3
Мин. Температур (°C) −6.2 −4.9 −0.5 5.4 11.0 15.4 18.2 17.2 12.7 6.1 1.8 −3.0 Ø 6.2
Тунадас (мм) 19 21 23 33 57 72 57 44 33 30 26 24 Σ 439
Бороотой өдөр (d) 5 5 5 5 7 8 6 6 5 6 6 6 Σ 70
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
0.6
−6.2
2.5
−4.9
8.7
−0.5
17.9
5.4
23.7
11.0
27.9
15.4
30.5
18.2
29.7
17.2
24.7
12.7
16.6
6.1
9.3
1.8
3.2
−3.0
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с
19
21
23
33
57
72
57
44
33
30
26
24
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: Roshydromet

Зураг[засварлах | кодоор засварлах]

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

 Commons: Грозный – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
Wiktionary
Wiktionary
Wiktionary: Грозный – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. Itogi Vserossijskoj perepisi naselenija 2010 goda po Čečenskoj respublike. Tom 1. Čislennostʹ i razmeščenie naselenija (Ergebnisse der allrussischen Volkszählung 2010 für die Tschetschenische Republik. Band 1. Anzahl und Verteilung der Bevölkerung). Grosny 2012. (Download von der Website des Territorialorgans Tschetschenische Republik des Föderalen Dienstes für staatliche Statistik)
  2. "Том 4 книга 1 "Национальный состав и владение языками, гражданство"; таблица 1 "Национальный состав населения Чечни по городским округам, муниципальным районам, городским населённым пунктам, сельским населённым пунктам с численностью населения 3000 человек и более"". Archived from the original on 2015-09-29. Retrieved 2019-11-16. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (help)