Jump to content

Загвар:Инфобокс устөрөгч

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Устөрөгч, 1H
Цэнхэр, нил ягаан гэрэлтэй тунгалаг хоолой
Плазм төлөв дэх нил ягаан туяа
Устөрөгч
Дуудлага/ˈʊsɵrɵktʃʰ/
Гадаад байдалӨнгөгүй хий
Стандарт атомын жин Ar°(H)
Үелэх систем дэх Устөрөгч
Устөрөгч Гели
Лити Берилли Бор (химийн элемент) Нүүрстөрөгч Азот Хүчилтөрөгч Фтор Неон
Натри Магни Хөнгөн цагаан Цахиур Фосфор Хүхэр Хлор Аргон
Кали Кальци Сканди Титан Ванади Хром Манган Төмөр (химийн элемент) Кобальт Никель Зэс Цайр Галли Германи Хүнцэл Селени Бром Криптон
Рубиди Стронци Иттри Циркони Ниоби Молибден Технеци Рутени Роди Паллади Мөнгө (химийн элемент) Кадми Инди Цагаан тугалга Сурьма Теллур Иод Ксенон
Цези Бари Лантан Цери Празеодим Неодим Промети Самари Европи Гадолини Терби Диспрози Гольми Эрби Тули Иттерби Лютеци Гафни Тантал Вольфрам Рени Осми Ириди Цагаан алт Алт Мөнгөн ус Талли Хар тугалга Висмут Полони Астат Радон
Франци Ради Актини Тори Протактини Уран Нептуни Плутони Америци Кюри Беркли Калифорни (химийн элемент) Эйнштейни Ферми Менделеви Нобели Лоуренси Резерфорди Дубни Сиборги Бори Хасси Мейтнери Дармштадти Рентгени Коперници Нихони Флерови Москови Ливермори Теннессин Оганесон


H

Li
(байхгүй) ← устөрөгчгели
Атомын дугаар (Z)1
Бүлэг1-р бүлэг: устөрөгч ба шүлтийн металлууд
Үе1-р үе
Блок  s-блок
Электрон байгуулалт1s1
Давхарга бүрт1
Физик шинж чанарууд
Төлөвхий
Хайлах температур(H2) 13.99 K ​(−259.16 °C, ​−434.49 °F)
Буцлах температур(H2) 20.271 K ​(−252.879 °C, ​−423.182 °F)
Нягт (СТД-д)0.08988 г/Л
шингэн үед (х.т.)0.07 г/см3 (хатуу: 0.0763 г/см3)[3]
шингэн үед (б.т.)0.07099 г/см3
Гурвалсан цэг13.8033 K, ​7.041 кПа
Критик цэг32.938 K, 1.2858 МПа
Хайлах энтальп(H2) 0.117 кЖ/моль
Уурших энтальп(H2) 0.904 кЖ/моль
Хувийн дулаан шингээлт(H2) 28.836 Ж/(моль·K)
Уурын даралт
P (Па) 1 10 100 1 к 10 к 100 к
T (K) 15 20
Атомын шинж чанар
Исэлдэлтийн зэрэгнийтлэг: −1, +1
Цахилгаан сөрөг чанарПолингийн шаталбар: 2.20
Ионжилтын энерги
  • 1-р: 1312.0 кЖ/моль
Ковалент радиус31±5 пм
Ван дер Ваальсийн радиус120 пм
Спектрийн хүрээ дэх өнгөт шугамууд
Спектрийн хүрээ дэх өнгөт шугамууд
устөрөгч элементийн спектрийн шугам
Бусад шинж чанарууд
Байгалийн тархацанхдагч
Талст бүтэцгексагонал (hP4)
Торны тогтмолууд
Hexagonal crystal structure for устөрөгч
a = 378.97 пм
c = 618.31 пм (гурвалсан цэгт)[4]
Дулаан дамжуулалт0.1805 Вт/(м⋅K)
Соронзон чанардисоронзон[5]
Моляр соронзон мэдрэмж−3.98×10−6 см3/моль (298 K)[6]
Дууны хурд1310 м/с (хий, 27 °C)
CAS дугаар12385-13-6
1333-74-0 (H2)
Түүх
Нэрийн үүсэлгрекээр "ус үүсгэгч" гэсэн утгатай
Нээсэн ба анх ялгасанХенри Кавендиш [7][9][10] (1766)
Нэр өгсөнАнтуан Лавуазье[7][8] (1783)
Хамгийн тогвортой изотопууд
Гол изотопууд Задрал
дэлбэг байдал хагас задрал (t1/2) хэлбэр бүтээгдэхүүн
1H 99.9855% тогтвортой
2H 0.0145% тогтвортой
3H мөр 12.32 y β 3He
 Ангилал: Устөрөгч
үзэх · хэлэлцэх · засах | эх сурвалж
H · Устөрөгч
iso
1
H  [e]
IB-H [e]
IBisos [e]
→ He

ibox He

indexes by PT (page)
Ү · Х · З
child table, as reused in {IB-H}
Гол изотопууд
Гол изотопууд Задрал
дэлбэг байдал хагас задрал (t1/2) хэлбэр бүтээгдэхүүн
1H 99.9855% тогтвортой
2H 0.0145% тогтвортой
3H мөр 12.32 y β 3He
{{Инфобокс элемент}} уншсан өгөгдлийн багц
Name and identifiers
Symbol etymology (11 non-trivial)
Top image (caption, alt) caption:
alt:
Pronunciation
Allotropes (overview)
Group (overview)
Period (overview)
Block (overview)
Natural occurrence
Phase at STP
Oxidation states
Spectral lines image
Electron configuration (cmt, ref)
Isotopes
Standard atomic weight
  most stable isotope
Wikidata
Wikidata *
* Not used in {{Инфобокс элемент}} (2023-01-01)
See also Загвар:Tla · Cat:data sets (0) · (this table: )

References

  1. "Стандарт атомын жин: Устөрөгч". CIAAW. 2009.
  2. Прохаска, Томас; Иргер, Йоханна; Бенефилд, Жаклин; Бөхлке, Жон К.; Чессон, Лесли А.; Коплен, Тайлер Б.; Дин, Типин; Данн, Филип Ж. Х.; Грёнинг, Манфред; Холден, Норман Э.; Мейжер, Харро А. Ж. (2022-05-04). "Элементүүдийн стандарт атомын жин 2021 (IUPAC Техникийн тайлан)". Pure and Applied Chemistry (Англи хэлээр). doi:10.1515/pac-2019-0603. ISSN 1365-3075.
  3. Виберг, Эгон; Виберг, Нилс; Холлеман, Арнольд Фредерик (2001). Органик бус хими. Academic Press. х. 240. ISBN 978-0123526519.
  4. Арбластер, Жон В. (2018). Элементүүдийн кристаллографийн шинж чанарын сонгосон утгууд. Материалын Парк, Охайо: ASM International. ISBN 978-1-62708-155-9.
  5. Лиде, Д.Р., ed. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th хэвлэл). Бока Ратон (Флорида): CRC Press. ISBN 978-0-8493-0486-6.
  6. Вест, Роберт (1984). CRC, Хими, физикийн гарын авлага. Бока Ратон, Флорида: Chemical Rubber Company Publishing. х. E110. ISBN 978-0-8493-0464-4.
  7. 7.0 7.1 Мищковец, Павел (April 2023). "Name game: The naming history of the chemical elements—part 1—from antiquity till the end of 18th century". Foundations of Chemistry. 25 (1): 29–51. doi:10.1007/s10698-022-09448-5.
  8. Ствертка, Альберт (1996). A Guide to the Elements. Оксфордын их сургуулийн хэвлэл. х. 16–21. ISBN 978-0-19-508083-4.
  9. Эмсли, Жон (2001). Nature's Building Blocks. Оксфорд: Оксфордын их сургуулийн хэвлэл. х. 183–191. ISBN 978-0-19-850341-5.
  10. "Устөрөгч", Ван Нострандын Химийн нэвтэрхий толь бичиг, Wylie-Interscience, 2005, ISBN 978-0-471-61525-5

Three of these references are named references. They may be cited in the containing articles as

  • <ref name="Nostrand" /> for the source from Van Nostrand's Encyclopedia
  • <ref name="nbb" /> for the source from Nature's Building Blocks
  • <ref name="Stwertka" /> for the source from A Guide to the Elements