Кызылорда
Кызылорда́ (каз. Қызылорда / Qyzylorda; орчуулга. Улаан нийслэл, 1867 оноос өмнө Ак-Мешить (каз. Ақ-Мешіт), 1867—1925 онуудад Перо́вск, 1925—1997 онуудад Кзыл-Орда) — Казахстаны хот, Кызылорда мужийн засаг захиргааны төв.
Хотын хүн ам нь 2023 оны байдлаар 315,550 байсан бөгөөд хотын захиргаанд харьяалагдах нутаг дэвсгэрт орших зэргэлдээ суурин, тосгонтой нийлээд 354,793 хүн амьдардаг байна.
Энэ хот нь 1820 онд Кокандын хант улсын Ак-Мечет цайз, бусад эх сурвалжийн дагуу 1817 онд Камыскала суурингийн суурин дээр Коканд ханы Акмечет бэхлэлт хэлбэрээр байгуулагдсан. Казахстан улсын нийслэл Астана хотоос баруун өмнө зүгт 830 км зайд Сырдарья мөрний эрэг дээр оршдог. Төмөр замын буудал, нисэх онгоцны буудалтай. Хотын захиргаа нь Тасбогет, Белкол, Кызылжарма тосгоныг мөн хариуцдаг.
1925-1927 онд Зөвлөлт Орос улсын бүрэлдэхүүнд байсан Зөвлөлт Казах Автономит улсын нийслэл байсан.
Хүн ам
[засварлах | кодоор засварлах]| Кызылорда хотыг хүн ам | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1897 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 1991 | 1999 | 2004 | 2005 |
| 5058 | ↗65 902 | ↗122 373 | ↗156 128 | ↘151 791 | ↗158 200 | ↘157 364 | ↗157 719 | ↗158 592 |
| 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 |
| ↗161 539 | ↗164 103 | ↗166 818 | ↗188 682 | ↗193 106 | ↗198 389 | ↗201 719 | ↗207 721 | ↗212 918 |
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2023 | ||
| ↗219 967 | ↗227 460 | ↗235 355 | ↗236 115 | ↗239 070 | ↗242 462 | 315 550 | ||