Jump to content

Лиссабон

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Лиссабон
Lisboa
Лиссабон далбаа
Лиссабон сүлд
Уриа: 
Mui Nobre e Sempre Leal
"Эрхэм алдар, үнэнч байдал"
Map
Лиссабоны байршил
Лиссабон, Португал
Лиссабон
Лиссабон
Португал дахь байршил
Лиссабон, Европ
Лиссабон
Лиссабон
Европ дахь байршил
Солбицол: 38°43′31″N 09°09′00″W / 38.72528°N 9.15000°W / 38.72528; -9.15000Солбицол: 38°43′31″N 09°09′00″W / 38.72528°N 9.15000°W / 38.72528; -9.15000
Улс Португал
Их хотИх Лиссабоны бүс нутаг
ТойрогЛиссабон
СуурьшилМЭӨ 1200 он орчим
Ромын ОлисипоМЭӨ 138 он орчим
Мавруудын удирдлагаМЭ 711 он
Лиссабоны бүслэлтМЭ 1147 он
НийслэлМЭ 1256 он
Засаг захиргаа
  ТөрөлОрон нутгийн захиргааны нэгж
  БиетХотын захиргаа/Хотын танхим
  Хотын даргаКарлос Моедас
Газар нутаг
  Нийслэл100.05 км2 (38.63 бээр2)
  Бөөгнөрөл
3,015.24 км2 (1,164.19 бээр2)
Өндөр
2 м (7 фут)
Хүн ам
 (2023)
  Нийслэл567,131[1]
  Нягтрал5,445.7/км2 (14,104/бээр2)
  Бөөгнөрөл
2,961,177[2]
Иргэдийн нэршилЛиссабончууд
Цагийн бүсUTC (БЕЦ)
  Зун (ЗЦ)UTC+1 (БЕЗЦ)
Шуудангийн бүс
1000-000 - 1999-XXX Лиссабон
Бүсийн дугаар(+351) 21 XXX XXXX
Хотын амралтын өдрүүд6 сарын 13 (Гэгээн Антонигийн өдөр)
Вэб сайтcm-lisboa.pt

Лиссабо́н (порт. Lisboa [liʒˈβoɐ] → Лижбоа) — Португалын нийслэл бөгөөд хамгийн том боомт хот. 547,733 хүн амтай хот.[3]

Европ тивийн хамгийн баруун хэсэгт Атлантын далайн эрэг дээрх цорын ганц нийслэл хот. Лиссабон нь Атлантын далай дахь Иберийн хойгийн баруун хэсэгт байрладаг дэлхийн хамгийн эртний хотуудын нэг.

Лиссабон бол тус улсын улс төрийн төв юм. Энд засгийн газар, парламент, Дээд шүүх, зэвсэгт хүчний штаб, төрийн тэргүүний ордон байрладаг.

Баруун Европын хамгийн эртний хот бөгөөд Европын хоёр дахь ууган нийслэл (Афины дараа).

Ромын эзэнт гүрэн нуран унасны дараа 5-р зуунаас эхлэн тус хот Германы янз бүрийн овог аймгууд, ялангуяа вестготуудын мэдэлд байв. 8-р зуунд түүнийг Моорчууд эзлэн авчээ. 1147 онд I Их Афонсо хотыг эзэлж, 1255 онд Лиссабон Коимбрагийн оронд Португалийн нийслэл болжээ. Түүнээс хойш тус улсын улс төр, эдийн засаг, соёлын төв байсаар ирсэн.

20-р зуунд Лиссабон хот гурван хувьсгал гарсан газар болжээ. Эдгээрийн эхнийх нь буюу 1910 оны 10-р сарын 5-ны хувьсгал нь Португалийн хаант засаглалыг нурааж, тогтвор муутай, авлигад идэгдсэн Португалийн Анхны Бүгд Найрамдах Улсыг байгуулахад хүргэсэн. 1926 оны 6-р сарын 6-ны хувьсгал нь Анхны Бүгд Найрамдах Улсыг устгаж, Эстадо Ново буюу Португалийн Хоёр дахь Бүгд Найрамдах Улсыг байгуулахад хүргэсэн. Гурав дахь хувьсгал нь 1974 оны 4-р сарын 25-нд болсон бөгөөд Эстадо Новогийн дэглэмийг дуусгавар болгож, иж бүрэн шинэчлэлийн эхлэл, орчин үеийн Гурав дахь Португалийн Бүгд Найрамдах Улсыг байгуулсан юм.

Хүн амын тоо
1864 1878 1890 1900 1911 1920 1930 1940 1950
190 311 240 740 300 964 351 210 431 738 484 664 591 939 694 389 783 226
1960 1970 1981 1991 2001 2011 2017 2021
802 230 769 044 807 937 663 394 564 657 547 733 505 526 545 923
Лиссабон
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
110
 
15
8
 
 
111
 
16
9
 
 
69
 
18
10
 
 
64
 
19
11
 
 
39
 
22
13
 
 
21
 
25
16
 
 
5
 
27
17
 
 
6
 
28
18
 
 
26
 
26
17
 
 
80
 
22
15
 
 
114
 
18
11
 
 
108
 
15
9
Температур °CТунадас мм
Эх сурвалж: wetterkontor.de
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Лиссабон
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Маx. Температур (°C) 14.5 15.6 17.6 19.1 21.7 24.8 27.4 27.9 26.4 22.4 17.8 14.8 Ø 20.9
Мин. Температур (°C) 8.2 9.0 9.9 11.1 13.0 15.6 17.4 17.7 17.0 14.6 11.2 8.9 Ø 12.8
Тунадас (мм) 110 111 69 64 39 21 5 6 26 80 114 108 Σ 753
Нартай цаг (h/d) 4.6 5.3 6.7 7.8 9.4 10.1 11.4 11.1 8.7 6.9 5.2 4.6 Ø 7.7
Бороотой өдөр (d) 11 11 8 8 6 3 1 1 4 8 10 10 Σ 81
Усны температур (°C) 14 14 14 15 16 17 18 19 19 18 16 15 Ø 16.3
Агаарын чийгшил (%) 80 77 75 70 67 66 63 63 70 73 78 81 Ø 71.9
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
14.5
8.2
15.6
9.0
17.6
9.9
19.1
11.1
21.7
13.0
24.8
15.6
27.4
17.4
27.9
17.7
26.4
17.0
22.4
14.6
17.8
11.2
14.8
8.9
1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с
110
111
69
64
39
21
5
6
26
80
114
108
  1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар
Эх сурвалж: wetterkontor.de
 Commons: Лиссабоны зургийн цомог – Викимедиа дуу дүрсний сан
  1. "Статистик Португал - Вэб портал". www.ine.pt.
  2. "Статистик Португал - Вэб портал". www.ine.pt.
  3. População residente (N.º) por Local de residência e Sexo; Decenal (2011).