Мартин Хайнриx Клапрот

Мартин Хайнрих Клапрот (герман. Martin Heinrich Klaproth; 1743 оны 12-р сарын 1-нд Германы Вернигероде хотод төрж, 1817 оны 1-р сарын 1-нд Берлин хотод нас барсан) — Германы химич, циркони, уран, титан гэсэн гурван химийн элементийг нээсэн хүн. Дорно дахины судлаач Юлиус Клапротын эцэг.

Пруссийн Шинжлэх Ухааны Академийн гишүүн (1788), Лондоны Хатан хааны нийгэмлэгийн гишүүн (1795), Парисын Шинжлэх ухааны академийн гадаад гишүүн (1804), Санкт-Петербургийн ШУА-ийн гадаадын хүндэт гишүүн (1805).

Тэрээр Кведлинбург, Ханновер, Данциг (өнөөгийн Гданьск) хотод эм зүйчээр ажиллаж байгаад 1771 онд Берлин рүү нүүжээ.

1787 онд түүнийг Артиллерийн академид химийн хичээл заахаар урьсан бөгөөд 1810 онд Берлиний их сургууль үүсгэн байгуулагдахад тэнд профессор болжээ. Клапрот нь Герман дахь флогистонын онолыг эсэргүүцэгч байсан бөгөөд эрдсийн шинжилгээндээ нэн алдартай байсан бөгөөд тэдгээрийн нягт нямбай байдал нь тэдгээрийн нэг бүрдэл хэсгүүдийг ялгаж салгах боломжийг олгодог байв.

1789 онд Клапрот Саксоны уурхайн хүдрээс настуран гаргаж авсан алтан шаргал өнгөтэй шороог ураны исэл UO2 гэх хар металл бодис болгосон байна. Шинэ бодисыг элемент гэж үзээд "Уран" гэж нэрлэжээ. 1789 оны мөн онд циркон эрдэст (байгалийн цирконы силикат) шинжилгээний үр дүнд тэрээр цирконийг давхар исэл хэлбэрээр тусгаарлав.

Тэрээр өөрийн үндсэн 200 орчим эрдмийн ажлаа «Beiträge zur chemischen Kenntnis der Mineralkörper» (Берлин, 1793—1815) гэх 6 боть болгон хэвлүүлсэн байна. Мөн Клапрот «Химийн толь бичиг» (герман. Chemisches Wörterbuch; 1807—1810) нэгтгэн гаргасан юм.