Мод бэлтгэх
Мод бэлтгэх гэдэг нь мод тайрах, боловсруулж, тээвэрлэх байршилд шилжүүлэх үйл явц юм. Энэ нь мод чирэх, талбай дээр боловсруулалт хийх, мод, гуалинг ачааны машин эсвэл тээврийн вагонд ачихыг багтааж болно. Ойн аж ахуйд "ой мод бэлтгэх" гэсэн нэр томьёог заримдаа зөвхөн модыг үндсээс нь авч ойгоос гадуур, ихэвчлэн мод боловсруулах үйлдвэр эсвэл мод хадгалах талбай руу шилжүүлэх үйл ажиллагааг тайлбарлахад ашигладаг. Гэхдээ нийтлэг хэрэглээнд энэ нэр томьёо нь ойн аж ахуй эсвэл ой арчилгааны үйл ажиллагааны өргөн хүрээг хамарч болно.
Мод бэлтгэх нь орон сууц, барилга, эрчим хүч, хэрэглээний цаас зэрэг дэлхийн олон улс орны хэрэглэдэг бүтээгдэхүүний түүхий эдийг хангах нийлүүлэлтийн сүлжээний эхлэл юм. Мөн ойг хамгаалах, түймрийн эрсдлийг бууруулах, экосистемийн үйл ажиллагааг сэргээх зорилгоор ой мод бэлтгэх системийг ашигладаг боловч эдгээр зорилгод хүрэх үр ашиг нь шүүмжлэл дагуулсан байдаг.
Мод бэлтгэх нь ихэвчлэн сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Мод бэлтгэх үйл явц нь хууль бус байж болзошгүй бөгөөд үүнд ойн газарт нэвтрэхийн тулд авлига ашиглах, зөвшөөрөлгүй эсвэл хамгаалагдсан газраас мод авах, хамгаалагдсан төрөл зүйлийн мод тайрах, тохиролцсон хэмжээнээс хэтэрсэн мод бэлтгэх зэрэг орно. Энэ нь зарим тохиолдолд "модны мафи" хэмээх гэмт бүлэглэлтэй холбоотой байж болдог. Хэт их мод бэлтгэх нь ой мод устах, биологийн төрөл зүйлийн алдагдал зэрэг экосистемд нөхөн сэргээгдэхгүй хохирол учруулж болзошгүй. Ой мод бэлтгэхэд зориулсан дэд бүтэц нь бусад байгаль орчны доройтлыг бий болгож болзошгүй. Эдгээр сөрөг нөлөөллөөс байгаль орчны зөрчилдөөн үүсэж болох юм. Түүнчлэн ой мод бэлтгэх ажлын явцад хөдөлмөрийн осол гарах эрсдэл их байдаг.