Монгол улсын цэргийн цол
Монгол Улсын Цэргийн Цол нь Монгол Улсын Зэвсэгт Хүчин болон бусад цэргийн байгууллага болох Хил хамгаалах цэрэг, Дотоодын цэрэг, Онцгой байдлын ерөнхий газар, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газар, Тагнуулын ерөнхий газар, Төрийн тусгай хамгаалалтын газар зэргийн цэргийн цол тэмдэг юм.[1]
Одоогийн цол, ялгах тэмдэг
[засварлах | кодоор засварлах]Одоогийн цолны тогтолцоог 2003 онд түрүүч хошууч, ахлагч түрүүчийн зэргийг шинээр нэмэн бий болгосон.[баримт хэрэгтэй] 2006 онд бригадын генерал, генерал цолыг нэмж, хурандаа генерал, армийн генерал цолыг хассан.[2] 2017 онд одоогийн цол тэмдэгийн багцыг нэвтрүүлсэн. Офицер цолны өлзий тэмдгийг таван хошуут одоор, бага ангийн цолны тэмдгийг шевроноор сольсон.[3]
Төрийн албан хаагчдын мөрдөс
[засварлах | кодоор засварлах]-
![Ерөнхийлөгч буюу Зэвсэгт хүчний ерөнхий командлагчийн мөрдөс.[4]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Mongolian_Army-Commander_in_chief-field.svg/120px-Mongolian_Army-Commander_in_chief-field.svg.png)
Ерөнхийлөгч буюу Зэвсэгт хүчний ерөнхий командлагчийн мөрдөс.[4] -
![Засгийн газрын гишүүн, дэд сайдын мөрдөс.[5][6][7]](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Mongolian_Army-Member_of_cabinet-field.svg/120px-Mongolian_Army-Member_of_cabinet-field.svg.png)
![Ерөнхийлөгч буюу Зэвсэгт хүчний ерөнхий командлагчийн мөрдөс.[4]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mongolian_Army-Commander_in_chief-field.svg)
![Засгийн газрын гишүүн, дэд сайдын мөрдөс.[5][6][7]](/wiki/%D0%A4%D0%B0%D0%B9%D0%BB:Mongolian_Army-Member_of_cabinet-field.svg)
Офицерын цол
[засварлах | кодоор засварлах]Захиргааны офицеруудын цолны тэмдэг.
| Зэрэглэлийн бүлэг | Генерал / дээд офицер | Ахлах офицер | Дунд офицер | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ёслолын | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||
| Албаны[8] | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||
| Цамцны | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||
| Хээрийн | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||
| Нэршил | Генерал | Дэслэгч генерал | Хошууч генерал | Бригадын генерал | Хурандаа | Дэд хурандаа | Хошууч | Ахмад | Ахлах дэслэгч | Дэслэгч | ||||||||||||||
Бусад цол
[засварлах | кодоор засварлах]Ахлагч болон цэргийн албан хаагчдын цолны тэмдэг.
| Зэрэглэлийн бүлэг | Бага офицер | Хугацаат цэрэг | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ёслолын | 
|
|
|
|
| |||||
| Албаны[8] | 
|
|
|
|
| |||||
| Цамцны | 
|
|
|
|
| |||||
| Хээрийн | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Нэршил | Тэргүүн ахлагч | Cургагч ахлагч | Aхлах ахлагч | Aхлагч | Дэд ахлагч | Ахлах түрүүч | Түрүүч | Дэд түрүүч | Ахлах байлдагч | Байлдагч |
Хугацаат болон гэрээт албан хаагч
[засварлах | кодоор засварлах]| Цол | Зэвсэгт хүчин | Хил хамгаалах цэрэг | Дотоодын цэрэг | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Хугацаат | Гэрээт | Хугацаат | Гэрээт | Хугацаат | Гэрээт | |
| Байлдагч | |
-field.svg) |
 |
-field.svg) |
 |
Тодорхойгүй |
| Ахлах байлдагч | |
-field.svg) |
 |
-field.svg) |
 |
Тодорхойгүй |
| Дэд түрүүч | |
-field.svg) |
 |
-field.svg) |
 |
Тодорхойгүй |
| Түрүүч | |
-field.svg)
|
 |
-field.svg) |
 |
Тодорхойгүй |
| Ахлах түрүүч | |
-field.svg)
|
 |
-field.svg) |
 |
Тодорхойгүй |
Салбар, өнгө
[засварлах | кодоор засварлах]Салбар, цэргийн байгууллагын төрлийг илэрхийлэхийн тулд мөрдөс, дүрэмт хувцасны өнгөт хээ ашигладаг.
| Зэвсэгт хүчний хуурай замын цэрэг: | Улаан |
| Зэвсэгт хүчний нисэх хүчний цэрэг, Тагнуулын ерөнхий газар, Төрийн тусгай хамгаалалтын газар: |
Цэнхэр |
| Хилийн цэрэг: | Ногоон |
| Дотоодын цэрэг, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газар: | Хар улаан |
| Онцгой байдлын ерөнхий газар (Иргэний хамгаалалт): | Улбар шар |
- Зэвсэгт хүчний Агаарын цэргийн хүчин, Тагнуулын ерөнхий газар, Төрийн тусгай хамгаалалтын газрын цол тэмдэг
-
Ёслолын дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Хурандаа) -
Албаны дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Ахмад) -
Дүрэмт хувцасны цамцны мөрдөс
(Ахлах ахлагч)
- Хилийн цэргийн цол тэмдэг
-
Ёслолын дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Дэд хурандаа) -
Албаны дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Хошууч) -
Дүрэмт хувцасны цамцны мөрдөс
(Ахмад) -
Хээрийн дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Ахлагч)
- Дотоодын цэрэг, Шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх ерөнхий газрын цол тэмдэг
-
Ёслолын дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Хошууч) -
Албаны дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Ахлах дэслэгч) -
Дүрэмт хувцасны цамцны мөрдөс
(Дэд хурандаа)
- Онцгой байдлын ерөнхий газрын цол тэмдэг
-
Ёслолын дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Хурандаа) -
Албаны дүрэмт хувцасны мөрдөс
(Дэслэгч) -
Дүрэмт хувцасны цамцны мөрдөс
(Дэд ахлагч)
Түүхэн
[засварлах | кодоор засварлах]1990-1998 оны цол, тэмдэг
[засварлах | кодоор засварлах]1990 онд АИХ-ын Тэргүүлэгчдийн зарлигаар офицер, ахлагч нарын цол тэмдгийг 1936 оны загварын өлзий болгон, хугацаат цэргийн мөрдөснөөс Ардын Армийн товчлол "АА" үсгийг хассан[9]
Офицер
[засварлах | кодоор засварлах]| Зэрэглэлийн бүлэг | Генерал / дээд офицер | Ахлах офицер | Дунд офицер | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ёслолын | 
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
| Албаны | 
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
| Зэрэглэлийн тодорхойлолт |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Хурандаа генерал | Дэслэгч генерал | Хошууч генерал | Хурандаа | Дэд хурандаа | Хошууч | Ахмад | Ахлах дэслэгч | Дэслэгч | |||||||||||||||||||||||||||
Ахлагч болон цэргийн албан хаагчид
[засварлах | кодоор засварлах]| Зэрэглэлийн бүлэг | Ахлагч | Түрүүч | Хугацаат | |||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ёслолын | 
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||
| Албаны | 
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||
| Зэрэглэлийн тодорхойлолт | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Aхлах ахлагч | Aхлагч | Дэд ахлагч | Ахлах түрүүч | Түрүүч | Дэд түрүүч | Ахлах байлдагч | Байлдагч | |||||||||||||||||||||||||||||
1998-2017 оны цол, тэмдэг
[засварлах | кодоор засварлах]1998 онд Ерөнхийлөгчийн 180 дугаар зарлигаар дүрэмт хувцас, цолны тэмдгийг шинээр баталсан.[10] 2011 онд генералуудын өлзий хээг таван хошуут од болгон өөрчилж,[11] бүх хээрийн хувцас, мөрний самбарын өнгөлөн далдлах хээг 4 өнгөт дижитал хээтэй болгожээ.
Офицер
[засварлах | кодоор засварлах]| Зэрэглэлийн бүлэг | Генерал / дээд офицер | Ахлах офицер | Дунд офицер | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ёслолын | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
| Албаны | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
| Хээрийн | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||
| Зэрэглэлийн тодорхойлолт |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Генерал (2006 он хүртэл хурандаа генерал) |
Дэслэгч генерал | Хошууч генерал | Бригадын генерал (2006 оноос) |
Хурандаа | Дэд хурандаа | Хошууч | Ахмад | Ахлах дэслэгч | Дэслэгч | ||||||||||||||||||||||||||
Ахлагч болон цэргийн албан хаагчид
[засварлах | кодоор засварлах]| Зэрэглэлийн бүлэг | Ахлагч | Түрүүч | Хугацаат | |||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ёслолын | 
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Албаны | 
|
|
|
|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||
| Хээрийн | 
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||
| Зэрэглэлийн тодорхойлолт | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Тэргүүн ахлагч (2003 оноос) |
Cургагч ахлагч (2003 оноос) |
Aхлах ахлагч | Aхлагч | Дэд ахлагч | Ахлах түрүүч | Түрүүч | Дэд түрүүч | Ахлах байлдагч | Байлдагч | |||||||||||||||||||||||||||
Мөрдөсний хар хувилбар
[засварлах | кодоор засварлах]Энхийг сахиулах ажиллагаанд офицер, ахлагчийн мөрдсөнд хар хатгамлыг голчлон ашигладаг байсан.[12][13]
-
Дэд хурандаагийн мөрдөс, 1998 оны өнгөлөн далдлах загвар. -
Дэслэгчийн мөрдөс, 2011 оны өнгөлөн далдлах загвар. -
Дэд дэслэгчийн мөрдөс, 2011 оны өнгөлөн далдлах загвар.
Мөн үзэх
[засварлах | кодоор засварлах]Эшлэл
[засварлах | кодоор засварлах]- ↑ The World Factbook
- ↑ "Шинэчлэлийн Засгийн газар". zasag.mn. Эх хувилбараас архивласан: 2014-05-02.
- ↑ "Монгол Улсын зэвсэгт хүчин".
- ↑ "Ерөнхийлөгч энхийг сахиулагчдаа эргэлээ". 2013-02-18.
- ↑ "У.Хүрэлсүх: Монгол Улсын төлөө зүтгэе". 2019-03-18.
- ↑ "Батлан хамгаалахын сайд баруун аймгуудад ажилллаж байна".
- ↑ "Нүүр". 2022-06-16.
- ↑ 8.0 8.1 Зэвсэгт Хүчний Жанжин Штаб (2019-11-25). "Зэвсэгт Хүчний Жанжин Штабын Даргын Тушаал: Дугаан A / 595". gsmaf.gov.mn. pp. 20–26. Татаж авсан: 2024-12-20.
- ↑ "Зураг - Монгол улс - Улаанбаатар. Наадам. Албан ёсны нээлтэд зориулсан цэргийн жагсаал".
- ↑ "Цэргийн Дүрэмт Хувцас, Цол, Ялгах Тэмдгийн Загварыг Батлах Тухай".
- ↑ "Генералуудын мөрдэс дэх өлзий таван хошуугаар солигдоно". Эх хувилбараас архивласан: 2019-05-11. Татаж авсан: 2024-12-20.
- ↑ "Эх орны минь дархан хил тайван байна".
- ↑ "Энхийг сахиулагчдыг шагнав | News.MN". 2010-11-25.