Мөсөн гол

Мөсөн гол нь өндөр уулын бүст хүндийн хүч, тал газарт мөсний зузаан буюу өндрөөс хамаарах даралтаас шалтгаалан урсдаг, аварга том мөсний бөөгнөрөл юм.

Ерөнхий ойлголт

Мөсөн гол нь уулархаг, налуу газарт олон жилийн турш мөс, цас хуримтлагдан, мөнх цас нягтаршсанаас болж бий болдог. Ихэнхдээ мөстлөгийн үед үүссэн байдаг.

Дэлхийн температур, мөсөн гол хоёр нягт холбоотой бөгөөд өдгөө дэлхийн мөсөн бүрхүүл 16,330км² буюу хуурай газрын 11 орчим хувийг эзлэн оршино.

Сүүлийн жилүүдэд дэлхийн дулаарлын нөлөөгөөр мөсөн гадаргын талбай эрс багасч, олон мөсөн голууд хайлж устах аюулд ороод байгаа билээ.

Ангилал

Мөсөн голыг байршлаар нь 2 ангилж болно:

Уулын мөсөн гол (Мөнх цаст уулын бүст орших)
Эх газрын мөсөн гол (Антарктид, Гренландыг хучсан мөсөн бүрхүүл)

Монгол улсын нутаг дэвсгэрт Алтайн нуруу зэрэг өндөр өргөгдсөн уулсын системд мөсөн голууд бий.

Мөн үзэх

Потанины мөсөн гол

Цахим холбоос

Commons: Glacier – Викимедиа дуу дүрсний сан