Нээлттэй Эрдэм Шинжилгээний Хэвлэлийн Холбоо
Нээлттэй Эрдэм Шинжилгээний Хэвлэлийн Холбоо (Open Access Scholarly Publishing Association, OASPA) нь нээлттэй хандалттай сэтгүүл, номын хэвлэн нийтлэгчдийн ашгийн бус худалдааны холбоо юм. Анх нээлттэй хандалттай сэтгүүлүүдэд төвлөрөн үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн тус холбоо хожим нь нээлттэй хандалттай ном, эрдэм шинжилгээний дэд бүтцийн асуудлуудыг хамруулан үйл ажиллагаагаа өргөжүүлсэн.
Түүх
OASPA нь 2008 оны 10-р сарын 14-нд Лондон хотод Wellcome Trust-ийн зохион байгуулсан “Нээлттэй Хандалтын Өдөр”-ийн арга хэмжээний үеэр албан ёсоор байгуулагджээ. Дараах байгууллагууд үүсгэн байгуулагч гишүүд нь юм: • BioMed Central • Co-Action Publishing • Copernicus Publications • Hindawi Publishing Corporation • JMIR Publications • Medical Education Online (Дэвид Соломон) • Public Library of Science • SAGE Publications • SPARC Europe • Утрехтийн Их Сургуулийн Номын Сан
Шүүмжлэл
OASPA нь өөрийгөө “нээлттэй хандалтын хэвлэлийн чанарын баталгаа” гэж тодорхойлсон үүрэг болон гишүүнчлэлийн шалгуурыг хэрэгжүүлэх аргачлалын хоорондын зөрчилтэй гэсэн шүүмжлэлтэй тулгарч байсан. Жишээлбэл, гишүүн байгууллагуудын нэг болох Frontiers Media нь Жеффри Бийлийн нээлттэй хандалтын хуурамч хэвлэлийн жагсаалтад орсон байдаг. Мөн гишүүдийн доторх Hindawi болон MDPI нь анх Бийлийн жагсаалтад багтаж байсан ч түүний ажил олгогч дээр дарамт үзүүлсний дараа жагсаалтаас хасагджээ.
Үүнээс гадна OASPA-г BioMed Central болон бусад нээлттэй хандалтын хэвлэлийн байгууллагууд үүсгэн байгуулсан нь чанарын баталгааг гаргах үйл явцад ашиг сонирхлын зөрчил үүсгэж болзошгүй гэж санаа зовниж байв. Түүнчлэн OASPA-г “алт нээлттэй хандалт” (gold open access)-ыг дэмжихдээ “ногоон нээлттэй хандалт” (green open access)-ын ач холбогдлыг бууруулж байгаа талаар шүүмжлэл хүлээж байсан.