Олег Гордиевский

Олег Гордиевский (орос. Оле́г Анто́нович Гордие́вский, 1938 оны 10-р сарын 10-нд ЗХУ-ын Москва хотод төрж, 2025 оны 3-р сарын 21-нд Английн Сарри мужид нас барсан) — ЗХУ-ын Улсын Аюулаас хамгаалах хорооны (УАХХ, орос. КГБ) Нэгдүгээр Ерөнхий газрын (гадаад тагнуул) хурандаа байсан. Эх орноосоо уравсан гэж эчнээгээр буруутгагдаж, буудуулж цаазлуулах ял авсан. 1974 оноос 1985 онд Британийн тагнуулын талд (нууц нэр нь Ovation) ажиллаж байсан. Кембрижийн профессор, тусгай албаны түүхч Кристофер Эндрю түүнийг «Олег Пеньковскийгийн дараа орох зөвлөлтийн тагнуулын албанд ажиллаж байсан Британийн хамгийн том тагнуулын ажилтан» гэжээ.
ЗХУ дахь ажил
[засварлах | кодоор засварлах]Тэрээр Дотоод яамны офицер, Челябинскийн багш нарын семинарын төгсөгч, дэд хурандаа Антон Лаврентьевич Гордиевский (1896-1978) болон Москвагийн Эдийн засгийн дээд сургуулийг төгссөн Ольга Николаевна Гордиевская (1907-1989, гэрлэхээс өмнөх овог Горнова) нарын гэр бүлд төржээ.
Тэрээр Зөвлөлтийн эсрэг байр суурь руу шилжихэд түлхэц болсон нь "...1956 онд Хрущевын хэлсэн үгнээс эхэлсэн Сталины болон ерөнхийдөө Зөвлөлтийн гэмт хэргийн талаарх мэдлэг байсан. Энэ нь надад маш хүчтэй сэтгэгдэл төрүүлсэн, зүгээр л гайхалтай" гэжээ.
1962 онд тэрээр Москвагийн Олон улсын харилцааны дээд сургуулийг төгсөж, КГБ-ын нэгдүгээр ерөнхий газрын "С" хэлтэст (далд тагнуул) алба хааж байжээ.
1966-1970 онд Дани улсын Копехангенд ЭСЯ-нд ажилласан.
1970 онд томилолтын ажлаасаа буцаж ирээд ЗХУ-ын УАХХ-ны Нэгдүгээр ерөнхий газрын 3-р (Англо-Скандинав) хэлтсийн Данийн тасагт ажилласан. 1972 онд түүнийг дахин Копенхаген руу УАХХ-ны Улс төрийн тагнуул хариуцсан орлогчоор илгээсэн бөгөөд 1976 онд тэрээр тагнуулын салбарын төвийн даргын үүрэг гүйцэтгэгчээр ажиллаж байжээ. 1978-1982 онд Олег Гордиевский УАХХ-ны нэгдүгээр ерөнхий газрын Англо-Скандинавын хэлтэст дахин ажилласан.
1982 онд тэрээр Лондоны УАХХ-ны суурин газрын мэдээллийн ажилтан, Их Британи дахь ЗХУ-ын элчин сайдын яамны зөвлөхөөр томилогдсон байна.

1984 оны 12-р сард ЗХУ-ын Төв Хорооны Улс төрийн товчооны гишүүн Михаил Горбачёв Их Британид албан ёсны айлчлал хийх үеэр Гордиевский Тэтчерийн танхимын ЗХУ-ын дотоод, гадаад бодлогын талаар түүнд биечлэн мэдээлж, түүнд таатай сэтгэгдэл төрүүлсэн. Үүний үр дагавар нь 1985 оны 1-р сард Гордиевскийг үүрэг гүйцэтгэгчээр томилсон явдал байв.
Лондонд томилогдсон нь Гордиевский ЗХУ-ын УАХХ-аас хүлээн авсан бараг бүх нууц баримт бичгийг Маргарет Тэтчер, АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн засаг захиргаа, АНУ-ын Тагнуулын төв газар руу тогтмол дамжуулж, бараг бүх нууц баримт бичгийг Британийн SIS-д дамжуулах боломжийг олгосон юм.
Түүний бүтээлүүд
[засварлах | кодоор засварлах]- KGB: by Christopher ANDREW & Oleg GORDIEVSKY. (Hardcover — 1 Jan 1990)
- The KGB by Christopher Andrew and Oleg Gordievsky (Hardcover — 31 Dec 1990)
- KGB: The Inside Story by Christopher Andrew and Oleg Gordievsky (Paperback — Oct 1991)
- KGB.: The Inside Story by Christopher M. Andrew and Oleg Gordievsky (Paperback — 7 Nov 1991)
- KGB: Razvedyvatelnye operatsii ot Lenina do Gorbacheva (Sekretnaia papka) by Oleg Gordievsky (Unknown Binding — 1999)
- Instructions from the Centre: by Christopher & Oleg GORDIEVSKY. ANDREW (Hardcover — 1 Jan 1975)
- Instructions from the Centre: Top Secret Files on KGB Foreign Operations, 1975-85 by Christopher M. Andrew and Oleg Gordievsky (Hardcover — 7 Nov 1991)
- Instructions from The Centre: Top Secret Files on KGB Foreign Operations 1975—1985 (1991) (published in the USA as: Comrade Kryuchkov’s Instructions) (with Oleg Gordievsky)
- Instructions from the Centre: Top Secret Files on KGB Foreign Operations, 1975-85 by Christopher M. * Andrew and Oleg Gordievsky (Paperback — 5 Aug 1993)
- Comrade Kryuchkov’s Instructions: Top Secret Files on KGB Foreign Operations, 1975—1985 by Christopher M. Andrew and Oleg Gordievsky (Hardcover — Oct 1993)
- Comrade Kryuchkov’s Instructions: Top Secret Files on KGB Foreign Operations, 1975—1985 by Christopher Andrew and Oleg Gordievsky (Paperback — 31 May 1994)
- More Instructions from the Centre: Top Secret Files on KGB Global Operations, 1975-85 by Christopher M. Andrew and Oleg Gordievsky (Hardcover — 30 April 1992)
- More Instructions from The Centre: Top Secret Files on KGB Global Operations 1975—1985 (1992) (with Oleg Gordievsky)
- Next Stop Execution by Oleg Gordievsky (Hardcover — 24 Mar 1995)
- Next Stop Execution by Oleg Gordievsky (Paperback — 13 Sep 1996)
- Spycraft Manual: The Insider’s Guide to Espionage Techniques by Barry Davies, Oleg Gordievsky, and Richard Tomlinson (Library Binding — Aug 2005)
- The Spycraft Manual: The Insider’s Guide to Espionage Techniques. by Barry Davies, Oleg Gordievsky, and Richard Tomlinson (Paperback — 15 Aug 2005)