Савелий Крамаров
Савелий Крамаров (орос. Саве́лий Ви́кторович Кра́маров, англи. Savely Kramarov; 1934 оны 10-р сарын 13-нд ЗХУ-ын Москва хотод төрж, 1995 оны 6-р сарын 6-нд АНУ-ын Калифорни мужийн Сан-Франциско хотод нас барсан) — Зөвлөлтийн болон Америкийн хошин шогийн кино жүжигчин.
Тэрээр олон кинонд тоглосон бөгөөд 1970-аад оны эхээр ЗХУ-ын хамгийн алдартай инээдмийн жүжигчдийн нэг байсан. 1968 онд ЗХУ-ын хөгжимт инээдмийн кино "Требита" киноны Пётрын дүрд тоглосон нь 1969 онд киноны түрээсийн тэргүүлэгч болов. 1971 онд тэрээр өөрийн хамгийн алдартай дүр болох "Gentlemen of Fortune " киноны Косойн дүрд тоглосон. Энэ дүрийн дараа кинонд тоглох санал ар араасаа цуварсан байна. Тэрээр нэг киноныхоо зураг авалтыг бараг дуусаагүй байтал нөгөө нь дэлгэцэнд гарчээ. Жүжигчин түүний бодлоор зохисгүй урилгаас ч татгалзаж эхлэв. Хожим нь тэрээр "Цөлийн цагаан нар" киноны Петрухагийн дүрийг алдсандаа өөрийгөө уучилж чадсангүй - авьяаслаг найруулагч, ирээдүйтэй зохиолыг олж хараагүй гэдэг.
1972 онд тэрээр ГИТИС буюу Театрын урлагийн дээд сургуульд жүжигчний ангид элсэн орсон. Гэвч ГИТИС-ийг төгссөний дараа түүнийг Зөвлөлтийн аль ч театрт хүлээж аваагүй юм. Энэ үеэр тэрээр анхны эхнэр, оюутан Людмилатайгаа танилцаж байжээ.
Сүүлд АНУ руу цагаачилж очоод хэд хэдэн туслах дүр бүтээсэн байна.
С.Крамаров Израил руу цагаачлах өргөдөл гаргасан боловч түүнийг ЗХУ-ын эрх баригчид хилээр гаргахыг хориглосон бөгөөд эх орондоо мэргэжлээрээ ажиллаж чадахгүй болсон байв. 1981 онд тэрээр Александр Левенбуктай хамт АНУ-ын Ерөнхийлөгч Рональд Рейганд захидал бичжээ. Үүний үр дүнд С.Крамаров 1981 оны 10-р сарын 31-нд ЗСБНХУ-аас Израил руу явах бичиг баримтын хамт ЗСБНХУ-аас гарсан байна. 1967 онд тасарсан дипломат харилцаанаас болж ЗСБНХУ, Израилын хооронд шууд харилцаа холбоо байхгүй байсан учраас Вена хотоор дамжиж явах болжээ. Венад түүнийг импрессарио Виктор Шулман угтан авч Америк, Европ, Израил, Австралид тоглолт зохион байгуулахаар болжээ.
АНУ-д тэрээр Зөвлөлтийн алдартай "Их завсарлага" кинонд хамт тоглож байсан хуучин найз Илья Баскинтайгаа Лос-Анжелес хотод нэг хэсэг суурьшжээ.