Jump to content

Суулгац

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Ургамалын суулгац гэдэг нь ургамлын үрнээс урган гарч байгаа залуу спорофит юм. Суулгацын хөгжил үрний соёололтоос эхэлдэг. Энгийн суулгац нь дараах гурван үндсэн хэсгээс бүрдэнэ:

1. Радикул (үр хөврөлийн үндэс),

2. Гипокотил (үр хөврөлийн найлзуур),

3. Котиледон (үрийн навчис).

Цэцэгт ургамлууд (ангиосперм) хоёр үндсэн ангид хуваагддаг бөгөөд тэдгээрийг үрийн навчны тоогоор ялгана:

• Нэг талт навчит ургамал (монокотиледон) нь нэг иртэй хэлбэрийн котиледонтой байдаг.

• Хоёр талт навчит ургамал (дикотиледон) нь дугуй хэлбэрийн хоёр котиледонтой.

Гимноспермүүд (нүцгэн үрт ургамал) илүү олон янз байдаг. Жишээлбэл, нарсны суулгац нь найман хүртэл котиледонтой байж болно. Зарим цэцэгт ургамлын суулгац нь котиледонгүй байдаг ба ийм ургамлыг акотиледонт гэж нэрлэдэг.

Хоёр талт навчит ургамал
Нэг талт навчит ургамал

Плюмуль гэдэг нь ургамлын үр хөврөлийн анхны жинхэнэ навчнуудыг үүсгэдэг найлзуур болж хөгждөг хэсэг юм. Ихэнх үрэнд, жишээлбэл, наран цэцгийн хувьд плюмуль нь навчны бүтэцгүй, жижиг конус хэлбэртэй байдаг. Плюмуль нь котиледон газраас дээш ургатал өсөлт нь явагддаггүй. Үүнийг эпигеаль соёололт гэж нэрлэдэг.

Харин өргөн шош зэрэг ургамлын хувьд плюмуль дээр навчны бүтэц нь үрэндээ харагддаг. Эдгээр үрний хөгжил нь плюмуль хөрсөөр дамжин дээш ургаж, котиледон нь газрын доор үлддэг байдлаар явагддаг. Үүнийг гипогеаль соёололт гэж нэрлэнэ.