Токио

Токио
Уур амьсгалын диаграмм
	Температур °C, Тунадас мм
	Эх сурвалж: Japan Meteorological Agency; wetterkontor.de

Токио

東京都
Токио 東京都
Метрополис
	Токио Метрополис
	Ниши-Шинжуку болон Фүжи уул Тэнгэрийн мод Солонгон гүүр Токио цамхаг Шибуяагийн гарц Парламентын Барилга Эзэн хааны ордон Токио өртөө
	Туг Сүлд Сүлд
	Дуулал: "Токио Хотын Дуу"; (東京都歌 Тоокёо-то Ка?)
	Япон дахь байршил
	Солбицол: 35°41′23″N 139°41′32″E / 35.68972°N 139.69222°EСолбицол: 35°41′23″N 139°41′32″E / 35.68972°N 139.69222°E
Улс	Япон
Бүс	Канто
Арал	Хоншүү
Нийслэл	Токио
Хуваалт	23 онцгой дүүрэг, 26 хот, 1 дүүрэг, ба 4 тойрог
Засаг захиргаа
• Биет	Токио Хотын Захиргаа
• Захирагч	Юрико Коикэ (Бие д.)
• Төлөөлөгчид	42
• Цэц	11
Газар нутаг
• Нийт	2,194.07 км2 (847.14 миль2)
• Бөөгнөрөл	13,452 км2 (5,194 миль2)
• Байр	Японд 45-р байр
Хамгийн өндөр цэг	2,017 м (6,617 фут)
Хүн ам (2023)
• Нийт	14,094,034
• Байр	Японд 1-р байр
• Нягтрал	6,363/км2 (16,480/миль2)
• Хотын нутаг	39,105,000
• Бөөгнөрөл	40,800,000
• Нягтрал	3,000/км2 (7,900/миль2)
• Аялгууд	Токио; Тама; Умард Изү олтриг;
Иргэдийн нэршил	Токиочууд
Бүс Нутгийн Нийт Бүтээгдэхүүн (2020)
• Нийт, нэрлэсэн	¥109.602 их наяд; ($1.027 их наяд)
• Нэг хүнд ноогдох	¥7.8 сая; ($73,085)
Цагийн бүс	UTC+09:00 (Японы Стандарт Цаг)
ISO 3166-2	JP-13
Вэб сайт	tokyotokyo.jp; www.metro.tokyo.lg.jp

Токио (ᠲᠣᠣᠺᠶᠣ᠋; Япон: 東京 Тоокёо, "зүүн нийслэл"), албан ёсоор Токио нийслэл хот (東京都 Тоокёо-то) нь Японы 47 мужийн нэг юм. Токио бол улсын нийслэл, дэлхийн хамгийн олон хүнтэй хотын тоонд орно. 2013оны 4сарын 1ний байдлаар хүн амын тоо 13,230,000хүнтэй байна.

Засаг захиргааны хуваарийн бус, уламжлалт Японы 8 бүс нутгийн нэг болох Канто бүсийн зүүн өмнөд талд байрладаг. Хот нь 23 дүүрэг болон баруун талын Тама бүсийн 30 дүүрэг, Изү болон Огасавара арлуудын 9 бага хот тосгодоос бүрддэг бөгөөд 1943 онд 23 дүүрэг болон баруун талын Тама бүсийг нэгтгэснээр одоогийн Токио хотын суурь бүтэц тавигдсан.

Токио 1.479 их наяд америк доллараар хэмжигдсэн 2008 оны ХАЧ-аар тэгшигтгэсэн ДНБ-ын хэмжээгээрээ Нью-Йорк хотын дараа дэлхийд хоёрт эрэмбэлэгдэх том эдийн засагтай хот ба Fortune сэтгүүлээс зарладаг дэлхийн 500 том компанийн 47 нь төвлөрдөг хот болно.

Газар зүй[засварлах | кодоор засварлах]

Цаг уур[засварлах | кодоор засварлах]

Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Токио

	1-р сар	2-р сар	3-р сар	4-р сар	5-р сар	6-р сар	7-р сар	8-р сар	9-р сар	10-р сар	11-р сар	12-р сар
Маx. Температур (°C)	9.9	10.4	13.3	18.8	22.8	25.5	29.4	31.1	27.2	21.8	16.9	12.4	Ø	20
Мин. Температур (°C)	2.5	2.9	5.6	10.7	15.4	19.1	23.0	24.5	21.1	15.4	9.9	5.1	Ø	13

Тунадас (мм)	52.3	56.1	117.5	124.5	137.8	167.7	153.5	168.2	209.9	197.8	92.5	51.0	Σ	1,528.8

Нартай цаг (h/d)	5.6	5.3	5.3	5.4	5.9	4.1	4.4	5.7	3.7	4.2	4.6	5.3	Ø	5

Бороотой өдөр (d)	4.5	5.5	9.9	9.9	10.3	11.4	10.3	7.7	11.0	9.8	6.8	4.2	Σ	101.3

Усны температур (°C)	14	14	14	16	18	21	23	24	24	21	18	14	Ø	18.4

Агаарын чийгшил (%)	50	52	56	63	66	73	76	73	73	67	61	54	Ø	63.7

Хур тунадас

Эх сурвалж: Japan Meteorological Agency^[7]; wetterkontor.de^[8]

Нэр[засварлах | кодоор засварлах]

Урьд нь Эдо (江戸, "булангийн үүд") гэх нэртэй байснаа, 1868 оны Мэйжигийн шинэчлэлээр Киото хотоос зүүн зүгт оршдог, эзэн хааны ордон байрладаг тул "Зүүн нийслэл" гэх утгатай Тоокёо (тоо (зүүн) + кёо (нийслэл)) хэмээн нэрлэгджээ.

Засаг захиргааны нэгж[засварлах | кодоор засварлах]

Токио хот нь 23 дүүрэг (区, ku,"дүүрэг"),баруун талын Тама бүсийн 30 дагуул хот (市, shi,"хот"), Изү,Огасавара арлын 9 бага хот болон тосгодоос бүрдэнэ.

Цахим холбоос[засварлах | кодоор засварлах]

Токиогийн метрополийн засгийн газрын албан ёсны сайт
Токио хотын газрын зураг
Commons: Токио – Викимедиа дуу дүрсний сан

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

↑ 都庁は長野市. Tokyo Metropolitan Government. Archived from the original on 19 April 2014. Retrieved 12 April 2014. Shinjuku is the location of the Tokyo Metropolitan Government Office. But Tokyo is not a "municipality". Therefore, for the sake of convenience, the notation of prefectural is "Tokyo".
↑ "Reiwa 1 nationwide prefectures, cities and towns area statistics (October 1)" (in япон). Geospatial Information Authority of Japan. 26 December 2019. Archived from the original on 15 April 2020. Retrieved 28 April 2020.
↑ "Mountains of Tokyo Metropolis" (in япон). Geospatial Information Authority of Japan. Retrieved 28 April 2020.
↑ "東京都の人口（推計）とは" [Population of Tokyo(estimate)]. www.toukei.metro.tokyo.lg.jp (in япон). 30 May 2023. Archived from the original on 9 June 2023. Retrieved 5 August 2023.
↑ "Major Agglomerations of the World". Population Statistics and Maps. 28 February 2023.
↑ "県民経済計算（平成23年度 - 令和２年度）（2008SNA、平成27年基準計数）＜47都道府県、4政令指定都市分＞".
↑ Japan Meteorological Agency: Klimainformationen Tokio, 1981–2010. World Meteorological Organization, хандсан 1. Долоодугаар сар 2013.
↑ wetterkontor.de: Klimainformationen Sonnenschein/Wassertemperatur Tokio. хандсан 1. Долоодугаар сар 2013.

[1] 都庁は長野市. Tokyo Metropolitan Government. Archived from the original on 19 April 2014. Retrieved 12 April 2014. Shinjuku is the location of the Tokyo Metropolitan Government Office. But Tokyo is not a "municipality". Therefore, for the sake of convenience, the notation of prefectural is "Tokyo".

[2] "Reiwa 1 nationwide prefectures, cities and towns area statistics (October 1)" (in япон). Geospatial Information Authority of Japan. 26 December 2019. Archived from the original on 15 April 2020. Retrieved 28 April 2020.

[3] "Mountains of Tokyo Metropolis" (in япон). Geospatial Information Authority of Japan. Retrieved 28 April 2020.

[www.toukei.metro.tokyo.lg.jp-4] "東京都の人口（推計）とは" [Population of Tokyo(estimate)]. www.toukei.metro.tokyo.lg.jp (in япон). 30 May 2023. Archived from the original on 9 June 2023. Retrieved 5 August 2023.

[5] "Major Agglomerations of the World". Population Statistics and Maps. 28 February 2023.

[6] "県民経済計算（平成23年度 - 令和２年度）（2008SNA、平成27年基準計数）＜47都道府県、4政令指定都市分＞".

[7] Japan Meteorological Agency: Klimainformationen Tokio, 1981–2010. World Meteorological Organization, хандсан 1. Долоодугаар сар 2013.

[8] wetterkontor.de: Klimainformationen Sonnenschein/Wassertemperatur Tokio. хандсан 1. Долоодугаар сар 2013.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]