ASCII: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
б робот Нэмж байна: als, ar, ast, bg, bn, bs, ca, ckb, cs, da, de, el, eo, es, et, eu, fa, fi, fr, ga, gl, he, hi, hr, hu, ia, id, it, ja, kab, ko, ksh, ku, lb, lt, lv, mr, ms, nds, new, nl, nn, no, pl, pt, ro, ru, sco, simple, sk, sl, sq
Мөр 1: Мөр 1:
[[File:ASCII_Code_Chart.svg|thumb|right|300px|ASCII-н тэмдэгтүүд]]
[[Зураг:ASCII_Code_Chart.svg|thumb|right|300px|ASCII-н тэмдэгтүүд]]
'''American Standard Code for Information Interchange''' (''Америкийн мэдээллийн солилцооны стандарт код'') буюу '''ASCII''' нь [[англи хэл]]ний цагаан толгойн дараалал дээр тулгуурласан [[тэмдэгтийн кодлолын схем]] юм.
'''American Standard Code for Information Interchange''' (''Америкийн мэдээллийн солилцооны стандарт код'') буюу '''ASCII''' нь [[англи хэл]]ний цагаан толгойн дараалал дээр тулгуурласан [[тэмдэгтийн кодлолын схем]] юм.


ASCII-гаар компьютерт, санах ойн 1 байтаар (8 битээр) нийт 128 ширхэг ялгаатай тэмдэгтийг кодлох боломжтой байдаг. Тэмдэгтийн код 0..127 завсарт оршино.
ASCII-гаар компьютерт, санах ойн 1 байтаар (8 битээр) нийт 128 ширхэг ялгаатай тэмдэгтийг кодлох боломжтой байдаг. Тэмдэгтийн код 0..127 завсарт оршино.


==Тэмдэгтүүд==
== Тэмдэгтүүд ==
0-31 хүртэлх кодыг удирдах кодууд гэдэг. Удирдах код нь ямар нэг тэмдэгт илэрхийлэхгүй (дүрслэгдэх тэмдэгт байхгүй), харин ямар нэгэн үйлдлийг төлөөлнө. Ж.нь 8 гэсэн код курсорыг зүүн гар тийш нэг шилжүүлэх, 12 гэсэн код дэлгэц цэвэрлэх үйлдлийг заах гэх мэт.
0-31 хүртэлх кодыг удирдах кодууд гэдэг. Удирдах код нь ямар нэг тэмдэгт илэрхийлэхгүй (дүрслэгдэх тэмдэгт байхгүй), харин ямар нэгэн үйлдлийг төлөөлнө. Ж.нь 8 гэсэн код курсорыг зүүн гар тийш нэг шилжүүлэх, 12 гэсэн код дэлгэц цэвэрлэх үйлдлийг заах гэх мэт.


Мөр 11: Мөр 11:
Дэлхийн олон орны цагаан толгой 256-аас их тэмдэгттэй байдаг. Ийм цагаан толгой ASCII-хүснэгтэд багтахгүй. Үүнээс улбаалан тэмдэгтийг 2 байтаар кодлох аргачлал орчин үед бий болжээ.
Дэлхийн олон орны цагаан толгой 256-аас их тэмдэгттэй байдаг. Ийм цагаан толгой ASCII-хүснэгтэд багтахгүй. Үүнээс улбаалан тэмдэгтийг 2 байтаар кодлох аргачлал орчин үед бий болжээ.


==Extended ASCII Хүснэгт==
== Extended ASCII Хүснэгт ==
Extended ASCII хүснэгтийн эхний 128 нүд (0-127 хүртэлх) үл өөрчлөгдөх байнгын "эзэн"-тэй болон стандартчилагдаж, харин үлдсэн 128 нүд (128-255 хүртэлх) стандартчилагдаагүй байна. Үүнээс улбаалан, эхний 128 тэмдэгт нь адил боловч, сүүлийн 128 тэмдэгт нь янз бүр байх өөр өөр ASCII-хүснэгтүүд гарч ирдэг.
Extended ASCII хүснэгтийн эхний 128 нүд (0-127 хүртэлх) үл өөрчлөгдөх байнгын "эзэн"-тэй болон стандартчилагдаж, харин үлдсэн 128 нүд (128-255 хүртэлх) стандартчилагдаагүй байна. Үүнээс улбаалан, эхний 128 тэмдэгт нь адил боловч, сүүлийн 128 тэмдэгт нь янз бүр байх өөр өөр ASCII-хүснэгтүүд гарч ирдэг.


Тухайлбал том, жижиг латин үсгүүд, араб цифрүүд ба бусад тэмдэгтүүд стандарт хэсэгт орсон учраас латин үсгээр бичсэн текст дурын компьютер дээр "эвдрэлгүй" гарах жишээтэй. Гэтэл кирилл үсгүүд стандартчилагдаагүй учраас зарим ASCII-хүснэгтийн 128-255 хэсэгт огт ороогүй байж болно, заримд нь орсон байж болно. Хэрэв орсон байлаа гэхэд өөр өөр хүснэгтэд өөр өөр кодтой байж болно. Ж.нь [[Windows]] ба [[MS-DOS]] үйлдлийн системийн ASCII-хүснэгтүүдийн кирилл үсгийн код адилхан биш.
Тухайлбал том, жижиг латин үсгүүд, араб цифрүүд ба бусад тэмдэгтүүд стандарт хэсэгт орсон учраас латин үсгээр бичсэн текст дурын компьютер дээр "эвдрэлгүй" гарах жишээтэй. Гэтэл кирилл үсгүүд стандартчилагдаагүй учраас зарим ASCII-хүснэгтийн 128-255 хэсэгт огт ороогүй байж болно, заримд нь орсон байж болно. Хэрэв орсон байлаа гэхэд өөр өөр хүснэгтэд өөр өөр кодтой байж болно. Ж.нь [[Windows]] ба [[MS-DOS]] үйлдлийн системийн ASCII-хүснэгтүүдийн кирилл үсгийн код адилхан биш.


==Гадаад холбоос==
== Гадаад холбоос ==
* [http://www.wps.com/projects/codes/index.html A history of ASCII, its roots and predecessors] by [[Tom Jennings]] (October 29, 2004) (accessed 2005-12-17)
* [http://www.wps.com/projects/codes/index.html A history of ASCII, its roots and predecessors] by [[Tom Jennings]] (October 29, 2004) (accessed 2005-12-17)
* [http://www.unicode.org/charts/PDF/U0000.pdf The ASCII subset] of [[Unicode]]
* [http://www.unicode.org/charts/PDF/U0000.pdf The ASCII subset] of [[Unicode]]
Мөр 24: Мөр 24:
[[Ангилал:Кодлолын схемүүд]]
[[Ангилал:Кодлолын схемүүд]]


[[als:ASCII]]
[[ar:أسكي]]
[[ast:ASCII]]
[[bg:ASCII]]
[[bn:অ্যাস্‌কি]]
[[bs:ASCII]]
[[ca:ASCII]]
[[ckb:ئەسکی]]
[[cs:ASCII]]
[[da:ASCII]]
[[de:American Standard Code for Information Interchange]]
[[el:ASCII]]
[[en:ASCII]]
[[en:ASCII]]
[[eo:Askio]]
[[es:ASCII]]
[[et:Ameerika Informatsioonivahetuse Standardkood]]
[[eu:ASCII]]
[[fa:اسکی (استاندارد)]]
[[fi:ASCII]]
[[fr:American Standard Code for Information Interchange]]
[[ga:ASCII]]
[[gl:ASCII]]
[[he:ASCII]]
[[hi:आस्की]]
[[hr:ASCII]]
[[hu:ASCII]]
[[ia:ASCII]]
[[id:ASCII]]
[[it:ASCII]]
[[ja:ASCII]]
[[kab:ASCII]]
[[ko:미국 정보 교환 표준 부호]]
[[ksh:ASCII]]
[[ku:ASCII]]
[[lb:American Standard Code for Information Interchange]]
[[lt:ASCII]]
[[lv:ASCII]]
[[mr:आस्की]]
[[ms:ASCII]]
[[nds:ASCII]]
[[new:एस्की]]
[[nl:ASCII (tekenset)]]
[[nn:ASCII]]
[[no:ASCII]]
[[pl:ASCII]]
[[pt:ASCII]]
[[ro:ASCII]]
[[ru:ASCII]]
[[sco:ASCII]]
[[simple:ASCII]]
[[sk:ASCII]]
[[sl:ASCII]]
[[sq:ASCII]]
[[sr:ASCII]]
[[sv:ASCII]]
[[th:แอสกี]]
[[tr:ASCII]]
[[uk:ASCII]]
[[ur:امریکی معیاری رمز برائے اطلاعاتی تبادلہ]]
[[vi:ASCII]]
[[xal:ASCII]]
[[yo:ASCII]]
[[zh:ASCII]]
[[zh-min-nan:ASCII]]

21:42, 7 Аравдугаар сар 2010-ий байдлаарх засвар

ASCII-н тэмдэгтүүд

American Standard Code for Information Interchange (Америкийн мэдээллийн солилцооны стандарт код) буюу ASCII нь англи хэлний цагаан толгойн дараалал дээр тулгуурласан тэмдэгтийн кодлолын схем юм.

ASCII-гаар компьютерт, санах ойн 1 байтаар (8 битээр) нийт 128 ширхэг ялгаатай тэмдэгтийг кодлох боломжтой байдаг. Тэмдэгтийн код 0..127 завсарт оршино.

Тэмдэгтүүд

0-31 хүртэлх кодыг удирдах кодууд гэдэг. Удирдах код нь ямар нэг тэмдэгт илэрхийлэхгүй (дүрслэгдэх тэмдэгт байхгүй), харин ямар нэгэн үйлдлийг төлөөлнө. Ж.нь 8 гэсэн код курсорыг зүүн гар тийш нэг шилжүүлэх, 12 гэсэн код дэлгэц цэвэрлэх үйлдлийг заах гэх мэт.

Санах ойд тэмдэгт ASCII-кодоороо хадгалагдана. Гэтэл ASCII-код бол хүснэгтэд байрлах дугаар. Ө.х. санах ойд тэмдэгтийн хэлбэр дүрс нь хадгалагддаггүй ажээ. Компьютерт өөрт нь байдаг тэмдэг дүрслэгч (character generator) хэмээх хэрэгсэл хадгалагдсан ASCII-кодоор ямар тэмдэгт болохыг таньж компьютерын дэлгэц, эсвэл цаасан дээр хэвлэдэг байна.

Дэлхийн олон орны цагаан толгой 256-аас их тэмдэгттэй байдаг. Ийм цагаан толгой ASCII-хүснэгтэд багтахгүй. Үүнээс улбаалан тэмдэгтийг 2 байтаар кодлох аргачлал орчин үед бий болжээ.

Extended ASCII Хүснэгт

Extended ASCII хүснэгтийн эхний 128 нүд (0-127 хүртэлх) үл өөрчлөгдөх байнгын "эзэн"-тэй болон стандартчилагдаж, харин үлдсэн 128 нүд (128-255 хүртэлх) стандартчилагдаагүй байна. Үүнээс улбаалан, эхний 128 тэмдэгт нь адил боловч, сүүлийн 128 тэмдэгт нь янз бүр байх өөр өөр ASCII-хүснэгтүүд гарч ирдэг.

Тухайлбал том, жижиг латин үсгүүд, араб цифрүүд ба бусад тэмдэгтүүд стандарт хэсэгт орсон учраас латин үсгээр бичсэн текст дурын компьютер дээр "эвдрэлгүй" гарах жишээтэй. Гэтэл кирилл үсгүүд стандартчилагдаагүй учраас зарим ASCII-хүснэгтийн 128-255 хэсэгт огт ороогүй байж болно, заримд нь орсон байж болно. Хэрэв орсон байлаа гэхэд өөр өөр хүснэгтэд өөр өөр кодтой байж болно. Ж.нь Windows ба MS-DOS үйлдлийн системийн ASCII-хүснэгтүүдийн кирилл үсгийн код адилхан биш.

Гадаад холбоос