Төмөр Өлзийт хаан: Засвар хоорондын ялгаа
No edit summary |
No edit summary |
||
Мөр 13: | Мөр 13: | ||
|place of death= Ханбалиг (одоогийн [[Бээжин]]) |
|place of death= Ханбалиг (одоогийн [[Бээжин]]) |
||
}} |
}} |
||
==Амьдрал== |
|||
Төмөр нь Чингэмийн 3-р хөвгүүн болон 1265оны 10сарын 15нд төржээ.Хубилай том хүү Дорж залуу насандаа өөд болсон учир түүний 2дахь хүү болох Төмөрийн аав Чингэм хаан ширээнд суужээ.Гэвч хүү Төмөрөө 21настайд нь өөд болжээ. |
|||
Тэрээр Өвөг эцгийнхээ мөрийг дагаж 1287 онд Наяны бослогыг дархаар явжээ.Тэгээд Төмөр болон Хубилайн түшмэл Төмөртэй хамт Наяныг даржээ.1293 онд Хубилай Төмөрийг Хархорум хот болон түүний ойр хавын газрын харгалзагчаар тавьжээ.1294 онд Хувилайг нас барсны дараа түүний түшмэлүүд нэн даруй хуралдай заралжээ. |
|||
Чингэмийн 2-р хүү Дармабал 1292 онд нас барсан тул түүний хөвгүүн Гамал Төмөр 2 хаан ширээнд суух эрхтэй байсан. Төмөр хэдийгээр Хубилайн таалсан нэгэн боловч албан ёсоор хаан ширээг өвлөж аваагүй байсан.Тэрээр залуу насандаа архи дарсанд дурлаж ховдог шунахай сэтгэлтэй байсан тул өвөг эцэгтээ зэмлүүлж байсан.Тэр Монгол руу илгээгдэхдээ хэдийгээр өв залгамжлагчийн тамгыг авсан ч,албан ёсоор хаан суудлыг өвлөөгүй.4-р сарын 14 ны хуралдай дээр санал гаргасан нь Хубилай хаан өөрөө Чингис хааны билэг сургаалыг хамгийн сайн мэддэг хүн хаан болох ёстой гэж хэлсэн тул 2 өрсөлдөхөөр болдог.Төмөрийн уран ярууд хажууд түүний ах Гамал нь ялагдсан.Бүх хүмүүс "Төмөр илүү мэдэж байна..... тэр бол хаан ширээний жинхэнэ залгамжлагч " хэмээн орилож байв.Зөвлөлийн тэргүүн баян нь зөвхөн Хубилай хааны сонголт болох Төмөрийг л дэмжихээ зарлажээ.Төмөрийг Хубилайн бүх түшмэд болон түүний ээж Хөхжин дэмжиж байсан тул Гамал хэдий хаан ширээнд санаархаж байсан ч ялагдсанаа хүлээжээ.Тэрээр түүхэндээ том гавьяа байгууланүй улсаа яг Хубилай хааны өвлүүлснээр нь үлдээж чаджээ. Өлзийттөмөр хаан нь 1307 оны 2сарын 10нд таалал төгсжээ. |
|||
[[File:Mongol dominions1.jpg|thumb|left|250px|right|Монгол улс]] |
|||
[[Ангилал:1265 онд төрөгсөд]] |
[[Ангилал:1265 онд төрөгсөд]] |
14:45, 12 Арванхоёрдугаар сар 2010-ий байдлаарх засвар
Төмөр | |
---|---|
Юаны үеийн Төмөр хааны хөрөг | |
Хаанчлал | 1294 оны 5 сарын 10 – 1307 оны 2 сарын 10 |
Хаан суусан | 1294 оны 5 сарын 10 |
Төрсөн огноо | 1265 оны 10 сарын 15 |
Өнгөрсөн огноо | February 10, 1307 | (41 насалсан)
Өнгөрсөн газар | Ханбалиг (одоогийн Бээжин) |
Өмнөх | Хубилай хаан |
Удаах | Хөлөг хаан |
Их хатан | Булуган |
Ургийн овог | Боржигин |
Амьдрал
Төмөр нь Чингэмийн 3-р хөвгүүн болон 1265оны 10сарын 15нд төржээ.Хубилай том хүү Дорж залуу насандаа өөд болсон учир түүний 2дахь хүү болох Төмөрийн аав Чингэм хаан ширээнд суужээ.Гэвч хүү Төмөрөө 21настайд нь өөд болжээ. Тэрээр Өвөг эцгийнхээ мөрийг дагаж 1287 онд Наяны бослогыг дархаар явжээ.Тэгээд Төмөр болон Хубилайн түшмэл Төмөртэй хамт Наяныг даржээ.1293 онд Хубилай Төмөрийг Хархорум хот болон түүний ойр хавын газрын харгалзагчаар тавьжээ.1294 онд Хувилайг нас барсны дараа түүний түшмэлүүд нэн даруй хуралдай заралжээ. Чингэмийн 2-р хүү Дармабал 1292 онд нас барсан тул түүний хөвгүүн Гамал Төмөр 2 хаан ширээнд суух эрхтэй байсан. Төмөр хэдийгээр Хубилайн таалсан нэгэн боловч албан ёсоор хаан ширээг өвлөж аваагүй байсан.Тэрээр залуу насандаа архи дарсанд дурлаж ховдог шунахай сэтгэлтэй байсан тул өвөг эцэгтээ зэмлүүлж байсан.Тэр Монгол руу илгээгдэхдээ хэдийгээр өв залгамжлагчийн тамгыг авсан ч,албан ёсоор хаан суудлыг өвлөөгүй.4-р сарын 14 ны хуралдай дээр санал гаргасан нь Хубилай хаан өөрөө Чингис хааны билэг сургаалыг хамгийн сайн мэддэг хүн хаан болох ёстой гэж хэлсэн тул 2 өрсөлдөхөөр болдог.Төмөрийн уран ярууд хажууд түүний ах Гамал нь ялагдсан.Бүх хүмүүс "Төмөр илүү мэдэж байна..... тэр бол хаан ширээний жинхэнэ залгамжлагч " хэмээн орилож байв.Зөвлөлийн тэргүүн баян нь зөвхөн Хубилай хааны сонголт болох Төмөрийг л дэмжихээ зарлажээ.Төмөрийг Хубилайн бүх түшмэд болон түүний ээж Хөхжин дэмжиж байсан тул Гамал хэдий хаан ширээнд санаархаж байсан ч ялагдсанаа хүлээжээ.Тэрээр түүхэндээ том гавьяа байгууланүй улсаа яг Хубилай хааны өвлүүлснээр нь үлдээж чаджээ. Өлзийттөмөр хаан нь 1307 оны 2сарын 10нд таалал төгсжээ.