Зоригт хаан: Засвар хоорондын ялгаа
No edit summary |
No edit summary |
||
| Мөр 1: | Мөр 1: | ||
{{Хаан|name=Зоригт хаан |
|||
Зоригт хаан (1358-1392) бол Монголын хойд Юан гүрний хаан байсан. Зоригтын тухай ижил утгатай эргэлзээтэй асуудлууд байдаг. Зарим эрдэмтэд Зоригту-г Арикбокийн үр удам болох Юсүдэр байсан гэж итгэдэг байсан ба Энх хаан нь Юсүдэрийн хожуу гарсан хүү нь юм. Нөгөө талаар эрдэмтэд өөр нэртэй 2 ижил хүн гэж найдаж байсан. Зоригту хаган гэдэг нь монголоор Зоригт хаан гэсэн утгатай. |
|||
|title=[[Хойд Юань|Хойд Юанийн]] [[хаан]] |
|||
|image= [[Файл:YuanEmperorAlbumJorightuPortrait.jpg|200px]] |
|||
|caption= |
|||
|reign=1388–1392 |
|||
|coronation=1388 |
|||
|given name=Есүдэр? |
|||
|othertitles = Зоригт Хаан |
|||
|predecessor=[[Төгстөмөр Усгал хаан]] |
|||
|successor=[[Энх хаан]] |
|||
| heir = |
|||
| queen = |
|||
| consort = |
|||
| spouse 1 = |
|||
| spouse 2 = |
|||
| spouse 3 = |
|||
| spouse 4 = |
|||
| spouse 5 = |
|||
| spouse 6 = |
|||
|royal house=[[Боржигин]] |
|||
|dynasty=[[Хойд Юань]] |
|||
| royal anthem = |
|||
|father= |
|||
|mother= |
|||
|birth_date=1358 |
|||
|death_date=1392 |
|||
|death_place= |
|||
|place of burial= |
|||
|}} |
|||
'''Зоригт хаан''' (1358-1392) бол Их Монгол Улсын бутралын дараах Монголын хаан байв. Зоригтын хэн болох тухай эргэлзээтэй асуудлууд байдаг. Зарим эрдэмтэд Зоригтыг [[Аригбөх]]ийн үр удам болох Есүдэр бөгөөд [[Энх хаан]] нь Есүдэрийг залгамжилсан хүү нь юм гэдэг бол нөгөө хэсэг эрдэмтэд Энх хаан, Зоригт хаан нарыг өөр цолтой нэг хүн гэдэг. Үүнийг баримтлагчид нь Энхзоригт хаан ч гэх нь бий. |
|||
Төгстөмөр Усгал хаан Есүдэрт хорлогдсоны дараа Монгол улс маш түргэн бутарсан. [[Цагадай]] хааны удмын Гунашири Хамид өөрийн жижиг улс Хар Дэлийг байгуулав. Усгал хааны үед сайд байсан Нэчэлай Мин улсад дагаар орж, 1389 онд Мин улс одоогийн Өвөр Монголын нутаг Дай-инд түүгээр удирдуулсан монгол хамгаалагчдын армийг (Гурван хамгаалагч ч гэдэг) бий болгосон. Хэдий тийм ч Есүдэртэй нэгдсэн Ширмэн чинсан Нэчэлайг хороожээ. |
|||
Усхал хаан Юсүдэрээр хорлогдсоны дараа монгол улс маш түргэн бутарсан. Гуна Шири бол Чагатай хань үр удам бөгөөд хамийн Кара Дэл гэх жижиг хотоос олжээ. Усхал хаан нь Нэкэлайгийн өмнөх сайд байсан ба 1389-н онд хятадын Минг Лу улс уруу явуулсан бөгөөд Минг нь одоогийн өвөр монголын Туваны монголын хамгаалалтанд байгуулагдсан. Хэдий тийм ч Юсүдэртэй холбоотойгоор Нэкэлай хорлогдсон. |
|||
Ляодангийн хуучин хунтайж, Гурван хамгаалагчийн удирдагчдын нэг Ажашир. Энэ хүн 1389 оноос хойш Есүдэрт үнэнчээр зүтгэж байсан. 1392 онд Мингийн арми Монголд халдаж, олон тооны хүн малыг олзолж байв. |
|||
[[Ангилал:Монголын хаад]] |
[[Ангилал:Монголын хаад]] |
||
16:17, 11 Аравдугаар сар 2011-ий байдлаарх засвар
| Зоригт хаан | |
|---|---|
| Хойд Юанийн хаан | |
| Файл:YuanEmperorAlbumJorightuPortrait.jpg | |
| Хаанчлал | 1388–1392 |
| Хаан суусан | 1388 |
| Бусад хэргэм | Зоригт Хаан |
| Өмнөх | Төгстөмөр Усгал хаан |
| Удаах | Энх хаан |
| Улс | Хойд Юань |
| Ургийн овог | Боржигин |
| Төрсөн нэр | Есүдэр? |
Зоригт хаан (1358-1392) бол Их Монгол Улсын бутралын дараах Монголын хаан байв. Зоригтын хэн болох тухай эргэлзээтэй асуудлууд байдаг. Зарим эрдэмтэд Зоригтыг Аригбөхийн үр удам болох Есүдэр бөгөөд Энх хаан нь Есүдэрийг залгамжилсан хүү нь юм гэдэг бол нөгөө хэсэг эрдэмтэд Энх хаан, Зоригт хаан нарыг өөр цолтой нэг хүн гэдэг. Үүнийг баримтлагчид нь Энхзоригт хаан ч гэх нь бий.
Төгстөмөр Усгал хаан Есүдэрт хорлогдсоны дараа Монгол улс маш түргэн бутарсан. Цагадай хааны удмын Гунашири Хамид өөрийн жижиг улс Хар Дэлийг байгуулав. Усгал хааны үед сайд байсан Нэчэлай Мин улсад дагаар орж, 1389 онд Мин улс одоогийн Өвөр Монголын нутаг Дай-инд түүгээр удирдуулсан монгол хамгаалагчдын армийг (Гурван хамгаалагч ч гэдэг) бий болгосон. Хэдий тийм ч Есүдэртэй нэгдсэн Ширмэн чинсан Нэчэлайг хороожээ.
Ляодангийн хуучин хунтайж, Гурван хамгаалагчийн удирдагчдын нэг Ажашир. Энэ хүн 1389 оноос хойш Есүдэрт үнэнчээр зүтгэж байсан. 1392 онд Мингийн арми Монголд халдаж, олон тооны хүн малыг олзолж байв.