Гандантэгчэнлин хийд: Засвар хоорондын ялгаа
б r2.7.1) (робот Өөрчилж байна: es:Monasterio de Gandantegchinlin |
|||
| Мөр 29: | Мөр 29: | ||
== Түүх == |
== Түүх == |
||
[[Их хүрээ]] |
[[Их хүрээ]]нь [[1809]] онд Далхын дэнж гэх газарт Шар сүм нэртэйгээр анх суурь тавигдаж, [[1838]] онд<ref> Монголын Бурханы шашинтны нийгэмлэгийн мэдээлэл: [http://buddha.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=103:2011-07-25-03-33-56&catid=51:2011-06-14-08-46-12&Itemid=178 Гандантэгчэнлин хийд]</ref> Тавдугаар Богд [[Жэвзүндамба Хутугт]]ын зарлигаар<ref>{{cite web|title=Танилцуулга|publisher=''Гандан Тэгчинлин хийд''|url=http://www.gandan.mn/index.php?option=com_content&task=view&id=43&Itemid=19|accessyear=2009|accessdate=2 сарын 13}}</ref>. Их хот мандлын |
||
сүм<ref>Үржин Шаддүвлин хийдийн мэдээлэл:[http://dharma.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=229:zurag&catid=69:tuuh&Itemid=55 Гандантэгчэнлин хийд]</ref> байгуулагдсан нь өнөөгийн Гандантэгчэнлин юм. |
сүм<ref>Үржин Шаддүвлин хийдийн мэдээлэл:[http://dharma.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=229:zurag&catid=69:tuuh&Itemid=55 Гандантэгчэнлин хийд]</ref> байгуулагдсан нь өнөөгийн Гандантэгчэнлин юм. |
||
[[Богд хаан]] буюу Наймдугаар Богд Живзундамба хутугтын санаачлагаар [[1912]] онд 80 тохой өндөртэй [[алт]]ан [[Мэгжид Жанрайсиг]] бурхныг бүтээж залсан байна. |
[[Богд хаан]] буюу Наймдугаар Богд Живзундамба хутугтын санаачлагаар [[1912]] онд 80 тохой өндөртэй [[алт]]ан [[Мэгжид Жанрайсиг]] бурхныг бүтээж залсан байна. |
||
[[Их Хэлмэгдүүлэлт (Монгол)|Их хэлмэгдүүлэлтийн]] үеэр [[1938]] онд хийдийг хааж, [[ЗХУ]] руу |
[[Их Хэлмэгдүүлэлт (Монгол)|Их хэлмэгдүүлэлтийн]] үеэр [[1938]] онд хийдийг хааж, [[ЗХУ]] руу бурханыг авч одсон юм. [[1944]] онд хийд Мөргөлийн дуган нэртэйгээр дахин сэргээж, [[социализм]]ын жилүүдэд засгийн газрын хяналт дор Монгол дахь Бурханы шашны ганц голомт болж, Монголын бурханы шашинтны төв гэгдэх болжээ. |
||
[[Ардчилал]]д шилжсэний дараа ард түмний хандиваар [[1996]] онд Мэгжид Жанрайсиг |
[[Ардчилал]]д шилжсэний дараа ард түмний хандиваар [[1996]] онд Мэгжид Жанрайсиг бурханыг дахин бүтээж залсан. |
||
Одоогийн тэргүүн хамба лам нь [[Дэмбэрэлийн Чойжамц]]. |
Одоогийн тэргүүн хамба лам нь [[Дэмбэрэлийн Чойжамц]]. |
||
02:36, 29 Хоёрдугаар сар 2012-ий байдлаарх засвар
| Гандантэгчэнлин хийд | |
|---|---|
| Файл:Gandan Monastery 26.JPG Гандантэгчэнлин хийдийн Мэгжид Жанрайсигийн сүм | |
| Товч мэдээлэл | |
| Байрлал | Монгол улсын Улаанбаатар хот |
| Байгуулсан нь | Тавдугаар Живзундамба хутугт |
| Байгуулагдсан | 1838 он |
| Сэргээгдсэн | 1944, 1994 онууд |
| Хөлгөн | Их хөлгөн (Очирт хөлгөн) |
| Ёс, Урсгал | Буяны ёс |
| Хамба лам | Чойжамц |
| Лам хуврагын тоо | 150 + |
Гандантэгчинлэн хийд, хураангуйлснаар Гандан нь Улаанбаатар хотод байх Монгол улсын Бурханы шашны төв хийд юм.
Нэр
Гандантэгчэнлин гэдэг нь "Төгс баясгалант их хүлгэн" гэсэн утгатай. Мөн Баруун хүрээ хэмээн нэрлэгддэг.
Түүх
Их хүрээнь 1809 онд Далхын дэнж гэх газарт Шар сүм нэртэйгээр анх суурь тавигдаж, 1838 онд[1] Тавдугаар Богд Жэвзүндамба Хутугтын зарлигаар[2]. Их хот мандлын сүм[3] байгуулагдсан нь өнөөгийн Гандантэгчэнлин юм. Богд хаан буюу Наймдугаар Богд Живзундамба хутугтын санаачлагаар 1912 онд 80 тохой өндөртэй алтан Мэгжид Жанрайсиг бурхныг бүтээж залсан байна.
Их хэлмэгдүүлэлтийн үеэр 1938 онд хийдийг хааж, ЗХУ руу бурханыг авч одсон юм. 1944 онд хийд Мөргөлийн дуган нэртэйгээр дахин сэргээж, социализмын жилүүдэд засгийн газрын хяналт дор Монгол дахь Бурханы шашны ганц голомт болж, Монголын бурханы шашинтны төв гэгдэх болжээ.
Ардчилалд шилжсэний дараа ард түмний хандиваар 1996 онд Мэгжид Жанрайсиг бурханыг дахин бүтээж залсан. Одоогийн тэргүүн хамба лам нь Дэмбэрэлийн Чойжамц.
Дацан, Сургууль
Тус хийд нь одоо гүн ухааны (цанидын) Дашчоймпэл, Гунгаачойлин, Идгаачойзинлин хэмээх 3 дацан, Бурханы шашны их сургууль, Бурханы шашны урлахуйн ухааны дээд сургууль, Бурханы шашны дунд сургууль, Эмч, Зурхай, Жүд, Дэчэнгалав, Жанрайсиг, Бадам Ёго зэрэг Бурханы шашны эрдэм ухааны сургууль, дацангуудтай.
Иш үндэс
- ↑ Монголын Бурханы шашинтны нийгэмлэгийн мэдээлэл: Гандантэгчэнлин хийд
- ↑ "Танилцуулга". Гандан Тэгчинлин хийд. Retrieved 2 сарын 13.
{{cite web}}: Check date values in:|accessdate=(help); Italic or bold markup not allowed in:|publisher=(help); Unknown parameter|accessyear=ignored (|access-date=suggested) (help) - ↑ Үржин Шаддүвлин хийдийн мэдээлэл:Гандантэгчэнлин хийд