Энерги: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 1: Мөр 1:
[[Файл:Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg|thumb|right|200px|Цахилгаан цахих нь хүчтэй цахилгаан орны нөлөөгөөр агаар задрах үйл явц бөгөөд энергийн урсгал юм. Атмосфер дахь цахилгаан потенциал энерги нь дулаан, гэрэл, дууны энергид хувирдаг.]]
[[Файл:Lightning_over_Oradea_Romania_zoom.jpg|thumb|right|200px|Цахилгаан цахих нь хүчтэй цахилгаан орны нөлөөгөөр агаар задрах үйл явц бөгөөд энергийн урсгал юм. Атмосфер дахь цахилгаан потенциал энерги нь дулаан, гэрэл, дууны энергид хувирдаг.]]
[[Физик|Физикт]] болон бусад [[Шинжлэх ухаан|шинжлэх ухаануудад]] '''эрчим''' буюу '''энерги''' ([[Грек хэл|Грекийн]] ενεργός, ''энергос'', "идэвхтэй, ажилладаг" гэсэн утгатай)<ref>{{cite web |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=energy |title=Energy |work=Online Etymology Dictionary |last=Harper |first=Douglas |accessmonthday=May 1|accessyear=2007}}</ref> бол байгаль дээр хадгалагдаж буй системүүд болон биетүүдийн физик шинж чанарыг илэрхийлсэн [[Скалъяр (физик)|скалъяр]] [[физик хэмжигдэхүүн]] юм. Энерги нь хэд хэдэн өөр төлөвт орших бөгөөд тухайлбал [[Кинетик энерги|кинетик]], [[Потенциал энерги|потенциал]], [[Дулааны энерги|дулааны]], [[Цахилгаан соронзон энерги|цахилгаан соронзон]], [[Химийн энерги|химийн]], [[Цөмийн энерги|цөмийн]], [[Тайван үеийн энерги|масс]]гэх мэтчилэн байдаг бөгөөд эд бүгд мэдэгдэж буй байгалийн үзэгдлүүдийг тайлбарлахаар тодорхойлогдсон.
[[Физик|Физикт]] болон бусад [[Шинжлэх ухаан|шинжлэх ухаануудад]] '''эрчим''' буюу '''энерги''' ([[Грек хэл|Грекийн]] ενεργός, ''энергос'', "идэвхтэй, ажилладаг" гэсэн утгатай)<ref>{{cite web |url=http://www.etymonline.com/index.php?term=energy |title=Energy |work=Online Etymology Dictionary |last=Harper |first=Douglas |accessmonthday=May 1|accessyear=2007}}</ref> бол байгаль дээр хадгалагдаж буй системүүд болон биетүүдийн физик шинж чанарыг илэрхийлсэн [[Скалъяр (физик)|скалъяр]] [[физик хэмжигдэхүүн]] юм. Энерги нь хэд хэдэн өөр төлөвт орших бөгөөд тухайлбал [[Кинетик энерги|кинетик]], [[Потенциал энерги|потенциал]], [[Дулааны энерги|дулааны]], [[Цахилгаан соронзон энерги|цахилгаан соронзон]], [[Химийн энерги|химийн]], [[Цөмийн энерги|цөмийн]], [[Тайван үеийн энерги|масс]] гэх мэтчилэн байдаг бөгөөд эд бүгд мэдэгдэж буй байгалийн үзэгдлүүдийг тайлбарлахаар тодорхойлогдсон.


Энерги нь нэг төлөвөөс нөгөө төлөвт хувирах бөгөөд харин хэзээ ч шинээр үүсч бий болдоггүй, мөн устаж үгүй болдоггүй. Энэхүү [[Энерги хадгалагдах хууль|энерги хадгалагдах]] зарчимыг анх 19-р зууны эхэн үед постулат болгосон бөгөөд энэ нь аливаа [[Битүү систем|битүү системд]] үйлчилдэг. [[Нётерийн теорем]] ёсоор бол энерги хадгалагдах үзэгдэл нь физикийн хуулиуд цаг хугацаа өнгөрөхөд өөрчлөгддөггүй гэдэг баримтын үр дагавар юм.<ref name="jphysics">{{cite book | last =Lofts| first =G| coauthors =O'Keeffe D; et al| title=Jacaranda Physics 1| publisher =John Willey & Sons Australia Ltd. | date =2004| location = Milton, Queensland, Australia| pages = 286| chapter=11 — Mechanical Interactions| edition=2| isbn=0 7016 3777 3}}</ref>
Энерги нь нэг төлөвөөс нөгөө төлөвт хувирах бөгөөд харин хэзээ ч шинээр үүсч бий болдоггүй, мөн устаж үгүй болдоггүй. Энэхүү [[Энерги хадгалагдах хууль|энерги хадгалагдах]] зарчимыг анх 19-р зууны эхэн үед постулат болгосон бөгөөд энэ нь аливаа [[Битүү систем|битүү системд]] үйлчилдэг. [[Нётерийн теорем]] ёсоор бол энерги хадгалагдах үзэгдэл нь физикийн хуулиуд цаг хугацаа өнгөрөхөд өөрчлөгддөггүй гэдэг баримтын үр дагавар юм.<ref name="jphysics">{{cite book | last =Lofts| first =G| coauthors =O'Keeffe D; et al| title=Jacaranda Physics 1| publisher =John Willey & Sons Australia Ltd. | date =2004| location = Milton, Queensland, Australia| pages = 286| chapter=11 — Mechanical Interactions| edition=2| isbn=0 7016 3777 3}}</ref>

17:24, 28 Арванхоёрдугаар сар 2012-ий байдлаарх засвар

Цахилгаан цахих нь хүчтэй цахилгаан орны нөлөөгөөр агаар задрах үйл явц бөгөөд энергийн урсгал юм. Атмосфер дахь цахилгаан потенциал энерги нь дулаан, гэрэл, дууны энергид хувирдаг.

Физикт болон бусад шинжлэх ухаануудад эрчим буюу энерги (Грекийн ενεργός, энергос, "идэвхтэй, ажилладаг" гэсэн утгатай)[1] бол байгаль дээр хадгалагдаж буй системүүд болон биетүүдийн физик шинж чанарыг илэрхийлсэн скалъяр физик хэмжигдэхүүн юм. Энерги нь хэд хэдэн өөр төлөвт орших бөгөөд тухайлбал кинетик, потенциал, дулааны, цахилгаан соронзон, химийн, цөмийн, масс гэх мэтчилэн байдаг бөгөөд эд бүгд мэдэгдэж буй байгалийн үзэгдлүүдийг тайлбарлахаар тодорхойлогдсон.

Энерги нь нэг төлөвөөс нөгөө төлөвт хувирах бөгөөд харин хэзээ ч шинээр үүсч бий болдоггүй, мөн устаж үгүй болдоггүй. Энэхүү энерги хадгалагдах зарчимыг анх 19-р зууны эхэн үед постулат болгосон бөгөөд энэ нь аливаа битүү системд үйлчилдэг. Нётерийн теорем ёсоор бол энерги хадгалагдах үзэгдэл нь физикийн хуулиуд цаг хугацаа өнгөрөхөд өөрчлөгддөггүй гэдэг баримтын үр дагавар юм.[2]

Энштейны хууль ёсоор тодорхой масстай бие бүхэн энергитэй. E=mc^2

1к(3*10^8м/с)^2=10^7Ж

Гадаад холбоос

 Commons: Energy – Викимедиа дуу дүрсний сан

Stub icon

Энэ өгүүлэл дутуу дулимаг бичигджээ. Нэмж гүйцээж өгөхийг хүсье.

  1. Harper, Douglas. "Energy". Online Etymology Dictionary. {{cite web}}: Unknown parameter |accessmonthday= ignored (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
  2. Lofts, G (2004). "11 — Mechanical Interactions". Jacaranda Physics 1 (2 ed.). Milton, Queensland, Australia: John Willey & Sons Australia Ltd. p. 286. ISBN 0 7016 3777 3. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)