Тоба Вэй: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
Хуудас үүсгэв: "{{Жааз Улс |уугуул_нэр = Табгач/Тоба |албан_ёсны_нэр = '''Тоба Вэй улс''' |боги..."
 
No edit summary
Мөр 45: Мөр 45:
|тэмдэглэл =
|тэмдэглэл =
}}
}}
{{Загвар:Монголын түүх}}
'''Тоба Вэй''' улс нь (''Юань Вэй''' буюу '''Тоба Вэй''', '''Хожуу Вэй''', '''Умард Вэй''') 386-535 оны хооронд хойд Хятад [[Хятад]]ын [[Хөх мөрөн]] хүртэлх газар нутаг, [[ӨМӨЗО|Өвөр Монголын]] өмнөд хэсгийг багтаасан хүчирхэг улс байжээ. Уг улс нь [[Сяньби]] угсааны [[Тоба]] аймгаас гаралтай. Хятадад гүн орж сууснаар 535 он болоход Хятадад уусч алга болоод 535 онд 2 хэсэг болж задарсан.

==Үүсэл, гарал==
[[Зураг:Toba uls.jpg|thumb|right|200px]]
Тоба нар нь түүхэн сурвалж бичигт [[Сяньби]] улсын сүүл үеэс нэр дурдагах болсон. Тэд анх [[Говь|Говийн]] хойгуур нутаглаж байсан гэх бөгөөд Сяньби улсын дунд болон сүүл үед Говийг өнгөрч, одоогийн [[Шэньси]] мужийн баруун хойд нутгийг эзлэн нутаглах болсон. МЭ 235 онд Сяньби улс задран мөхөх үед Тоба нар нь тусгаарлан салсан. Харин хожуу 310-376 онуудын хооронд [[Дай ханлиг|Дай ханлигийг]] байгуулан, одоогийн [[БНХАУ]]-ын нутаг [[ӨМӨЗО]]-ны нутаг [[Хөх хот]] орчимд төвлөрөн оршиж байжээ.
386 оноос [[Тоба Гүй]] буюу '''Дао У''' хааны үед ихэд хүчирхэгжин [[Тоба Вэй]] улсыг байгуулсан.

==Хүчирхэгжилт ба Мөхөл==
[[Тоба Гүй]] хааны байгуулсан Тоба Вэй улс нь 386-534 онуудын хооронд Умард Хятадыг нэгтэгэн оршиж байв. Тус улсын ноёлох овог болох Тоба нар нь аажимдаа Хятадад уусч овог, улсаа Юань гэж нэрийдснээр түүхнээ Юань Вэй гэж алдаршсан. 534 онд [[Зүүн Вэй]], [[Баруун Вэй]] 2 хэсэг болж салсан.


'''Тоба Вэй''' улс нь 386-535 оны хооронд хойд Хятад болон одоогийн [[ӨМӨЗО|Өвөр Монголын]] өмнөд хэсгийг өөртөө багтаасан хүчирхэг улс байжээ. Уг улс нь [[Сяньби]] угсааны [[Тоба]] аймгаас гаралтай. Хятадад гүн орж сууснаар 535 он болоход Хятадад уусч алга болоод 535 онд 2 хэсэг болж задарсан.


[[en:Northern Wei]]
[[en:Northern Wei]]
[[ru:Северная Вэй]]
[[ru:Северная Вэй]]


==Гадны холбоос==
{{Commonscat|Northern Wei Dynasty|Хойд Вэй улс}}

[[Ангилал:Монголын түүх]]
[[Ангилал:Түүхэн монгол улс]]
[[Ангилал:Сүмбэ Улс]]

13:17, 31 Тавдугаар сар 2014-ий байдлаарх засвар

Тоба Вэй улс
Табгач/Тоба
НийслэлШэнлэ (386-398),
Пинчэн(398-493)
Луоян(493-534)
Ши'ань(534-535)
Албан ёсны хэлТоба хэл
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн орон нутгийн хэлЭртний Хятад хэл
Төр засагХаант засаглал
• Хаан
Дао У
• Хаан
Сяо У
386-535
• Тоба Вэй улс байгуулагдсан нь
386 оны 2 сарын 20
• Умард Хятадыг нэгтгэж дууссан
439 он
• Тоба Вэй улс задарсан нь
535 он
Газар нутаг
• Нийт
2,000,000 км² км2

'Тоба Вэй улс нь (Юань Вэй буюу Тоба Вэй, Хожуу Вэй, Умард Вэй) 386-535 оны хооронд хойд Хятад Хятадын Хөх мөрөн хүртэлх газар нутаг, Өвөр Монголын өмнөд хэсгийг багтаасан хүчирхэг улс байжээ. Уг улс нь Сяньби угсааны Тоба аймгаас гаралтай. Хятадад гүн орж сууснаар 535 он болоход Хятадад уусч алга болоод 535 онд 2 хэсэг болж задарсан.

Үүсэл, гарал

Тоба нар нь түүхэн сурвалж бичигт Сяньби улсын сүүл үеэс нэр дурдагах болсон. Тэд анх Говийн хойгуур нутаглаж байсан гэх бөгөөд Сяньби улсын дунд болон сүүл үед Говийг өнгөрч, одоогийн Шэньси мужийн баруун хойд нутгийг эзлэн нутаглах болсон. МЭ 235 онд Сяньби улс задран мөхөх үед Тоба нар нь тусгаарлан салсан. Харин хожуу 310-376 онуудын хооронд Дай ханлигийг байгуулан, одоогийн БНХАУ-ын нутаг ӨМӨЗО-ны нутаг Хөх хот орчимд төвлөрөн оршиж байжээ. 386 оноос Тоба Гүй буюу Дао У хааны үед ихэд хүчирхэгжин Тоба Вэй улсыг байгуулсан.

Хүчирхэгжилт ба Мөхөл

Тоба Гүй хааны байгуулсан Тоба Вэй улс нь 386-534 онуудын хооронд Умард Хятадыг нэгтэгэн оршиж байв. Тус улсын ноёлох овог болох Тоба нар нь аажимдаа Хятадад уусч овог, улсаа Юань гэж нэрийдснээр түүхнээ Юань Вэй гэж алдаршсан. 534 онд Зүүн Вэй, Баруун Вэй 2 хэсэг болж салсан.


Гадны холбоос

 Commons: Хойд Вэй улс – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан