12:44, 20 Долоодугаар сар 2016-ий байдлаарх засвар

Жинь ван (хятадаар: 晉王) хэмээх цол нь анх хятадын Цао Вэй улсын үед хэрэглэж эхэлсэн.

Жинь гэх үг нь эртний хятадын Хавар-намрын улсын үед оршиж байсан Жинь ванлигтай шууд холбогддог. Яагаад гэвэл Цинь улсын үеэс эхлээд ван цол өргөмжлөх ёсонд "Цинь 秦, Жинь 晋, Чи 齐, Чу 楚" энэ дөрөв болвоос хамгийн эрхэм дээд цол мөн гэж дурдсан байдаг. Учир нь энэ дөрөв нь хавар-намрын улсын үеийн (МЭӨ 770-503 оны хооронд) хамгийн хүчирхэг дөрвөн ванлигууд байснаас, хожмын хятад хаад өөрийн угсааны нөлөө бүхий томоохон ноёдод өгч байжээ. Энэ нь хааны ургийн вангууд дундаас тэргүүн зэргийн ванд тооцогдоно гэсэн үг юм..

Жинь ван цол хүртэгсэд

Жинь улс

Сыма Жао (211–265), Цао Вэй улсын үед хүртэж байсан, нөлөө бүхий язгууртан.
Жинь У ди(236–290), Баруун Жинь улсыг үндэслэгч хаан.
Жинь Юань ди(276–323), Зүүн Жинь улсыг үндэслэгч хаан.

Тоба Вэй

Тоба Фулуо (?-447),Тоба Гүй хааны хөвгүүн.

Сүй-Тан улсын үе

Сүй Янь ди(569–618), хаан болохоосоо өмнө хүртэж байсан бөгөөд Сүй улсын мөхөлийг түргэтгэсэн хүн.
Тан Гаозун(628–683), Тан улсын 3-р хаан.
Ли кэй Ён(856–908), Тан улсын сүүл үеийн хааны угсааны түшмэл.

Таван төр, арван ханлигийн үе

Шизун (Хожуу Жоу)(?-959) Хожуу Жоу улсын хоёрдугаар хаан.
Сүн Тайзун (939–997), Сүн улсын 2-р хаан. Уг цолыг эзэн хаан болохоосоо өмнө хүртэж байсан.

Хятан улс

Елюй Аолуво,(?-1122),Тяньзуоди хааны том хөвүүн.

Юань улсын үе

Гамала(1258-1302), Чингим хунтайжын ахмад хөвүүн. 1292 онд Жинь ван цол хүртсэн. Ингэснээр уугуул Монгол орныг ерөнхийлөн захирах болсон. Мөн Чингис хааны дөрвөн их ордосыг захирч, тайлга тахилгийн ерөнхийлөн захирч байсан. Хожим 1313 онд Буянт хаан, Жинзун хаан цолоор 1324 онд хүү Есөнтөмөр нь сүмийн цолыг нь Сяньзун хаан, хэмээн нэхэн өргөмжилж, тахилын харшыг байгуулав. 1328 онд Төвтөмөр хаан нураасан.
Есөнтөмөр хаан: (1293-1328), 1302-1323 оны хооронд жинь ван цолыг залгамжилсан.
Бадамрэгжийбуу:(?-1328) Есөнтөмөрийн дэд хөвүүн бөгөөд, 1324 онд залгамжилаад, 1328 онд хорлогдсон.

Мин улс

Жу Ган (?-1398), Хуньү хааны гутгаар хөвүүн.

@@ Мөр 1: / Мөр 1: @@
 '''Жинь ван''' (хятадаар: 晉王) хэмээх цол нь анх хятадын [[Цао Вэй улс|Цао Вэй улсын]] үед хэрэглэж эхэлсэн.
-Жинь гэх үг нь эртний хятадын Хавар-намрын улсын үедоршиж байсан Жинь ванлигтай шууд холбогддог. Яагаад гэвэл ''Цинь улсын үеэс эхлээд ван цол өргөмжлөх ёсонд "[[Цинь улс|Цинь]] 秦, [[Жинь ванлиг|Жинь]] 晋, [[Чи ванлиг|Чи]] 齐, [[Чу ванлиг|Чу]] 楚"  энэ дөрөв болвоос хамгийн эрхэм дээд цол мөн'' гэж дурдсан байдаг. Учир нь энэ дөрөв нь '''хавар-намрын улсын үеийн''' хамгийн хүчирхэг дөрвөн ванлигууд байснаас, хожмын хятад хаад өөрийн угсааны ноёдод ван цол дундаас тэргүүн зэрэгт ордог болжээ.
+Жинь гэх үг нь эртний хятадын Хавар-намрын улсын үед оршиж байсан Жинь ванлигтай шууд холбогддог. Яагаад гэвэл ''Цинь улсын үеэс эхлээд ван цол өргөмжлөх ёсонд "[[Цинь улс|Цинь]] 秦, [[Жинь ванлиг|Жинь]] 晋, [[Чи ванлиг|Чи]] 齐, [[Чу ванлиг|Чу]] 楚"  энэ дөрөв болвоос хамгийн эрхэм дээд цол мөн'' гэж дурдсан байдаг. Учир нь энэ дөрөв нь '''хавар-намрын улсын үеийн (МЭӨ 770-503 оны хооронд)''' хамгийн хүчирхэг дөрвөн ванлигууд байснаас, хожмын хятад хаад өөрийн угсааны нөлөө бүхий томоохон ноёдод өгч байжээ. Энэ нь хааны ургийн вангууд дундаас тэргүүн зэргийн ванд тооцогдоно гэсэн үг юм..
 =Жинь ван цол хүртэгсэд=
 ==[[Жинь улс]]==
@@ Мөр 8: / Мөр 8: @@
 *[[Жинь Юань ди]](276–323), [[Зүүн Жинь]] улсыг үндэслэгч хаан.
 ==[[Тоба Вэй]]==
-*[[Тоба Фулуо]] (?-447),[[Тоба Гүй]] хааны хөвүүн.
+*[[Тоба Фулуо]] (?-447),[[Тоба Гүй]] хааны хөвгүүн.
 ==[[Сүй улс|Сүй]]-[[Тан улс]]ын үе==
-*[[Сүй Янь ди]](569–618), Хаан болохоосоо өмнө хүртэж байсан бөгөөд Сүй улсын мөхөлийг түргэтгэсэн хүн.
+*[[Сүй Янь ди]](569–618), хаан болохоосоо өмнө хүртэж байсан бөгөөд [[Сүй улс|Сүй улсын]] мөхөлийг түргэтгэсэн хүн.
-*[[Тан Гаозун]](628–683), [[Тан улс]]ын гутгаар хаан.
+*[[Тан Гаозун]](628–683), [[Тан улс]]ын 3-р хаан.
 *[[Ли кэй Ён]](856–908), Тан улсын сүүл үеийн хааны угсааны түшмэл.
 ==[[Таван төр, арван ханлигийн үе]]==
-*[[Шизун (Хожуу Жоу)]](?-959)[[Хожуу Жоу]] улсын хоёрдугаар хаан.
+*[[Шизун (Хожуу Жоу)]](?-959) [[Хожуу Жоу]] улсын хоёрдугаар хаан.
-*[[Сүн Тайзун]] (939–997), хаан болохоосоо өмнө хүртэж байсан.
+*[[Сүн Тайзун]] (939–997), [[Сүн улс|Сүн улсын]] 2-р хаан. Уг цолыг эзэн хаан болохоосоо өмнө хүртэж байсан.
 ==[[Хятан улс]]==
 *[[Елюй Аолуво]],(?-1122),Тяньзуоди хааны том хөвүүн.
 ==[[Юань улс|Юань улсын]] үе==
-*[[Гамала]](1258-1302), [[Чингим]] хунтайжын ахмад хөвүүн. 1292 онд Жинь ван цол хүртсэн. Ингэснээр уугуул Монгол орныг ерөнхийлөн захирах болсон. Мөн [[Чингис хааны дөрвөн их орд|Чингис хааны дөрвөн их ордосыг]] захирч, тайлга тахилгийн ерөнхийлөн захирагч байсан. Хожим 1324 онд хүү Есөнтөмөр нь нэхэмжилэн хаан өргөмжилж, сүмийн цолыг Сяньзун, тахилын харшыг байгуулав. 1328 онд [[Төвтөмөр хаан]] нураасан.
+*[[Гамала]](1258-1302), [[Чингим]] хунтайжын ахмад хөвүүн. 1292 онд Жинь ван цол хүртсэн. Ингэснээр уугуул Монгол орныг ерөнхийлөн захирах болсон. Мөн [[Чингис хааны дөрвөн их орд|Чингис хааны дөрвөн их ордосыг]] захирч, тайлга тахилгийн ерөнхийлөн захирч байсан. Хожим 1313 онд [[Аюурбарбад буянт хаан|Буянт хаан]], '''Жинзун хаан''' цолоор 1324 онд хүү [[Есөнтөмөр хаан|Есөнтөмөр]] нь сүмийн цолыг нь '''Сяньзун хаан''', хэмээн нэхэн өргөмжилж, тахилын харшыг байгуулав. 1328 онд [[Төвтөмөр хаан]] нураасан.
 *[[Есөнтөмөр хаан]]: (1293-1328), 1302-1323 оны хооронд жинь ван цолыг залгамжилсан.
 *[[Бадамрэгжийбуу]]:(?-1328) Есөнтөмөрийн дэд хөвүүн бөгөөд, 1324 онд залгамжилаад, 1328 онд хорлогдсон.