Гандантэгчэнлин хийд: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
Tags: Mobile edit Mobile web edit
No edit summary
Tags: Mobile edit Mobile web edit
Мөр 29: Мөр 29:


== Түүх ==
== Түүх ==
[[Их хүрээ]] нь [[1809]] онд Далхын дэнж гэх газарт Шар сүм нэртэйгээр анх суурь тавигдаж, [[1838]] онд<ref> Монголын Бурханы шашинтны нийгэмлэгийн мэдээлэл: [http://buddha.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=103:2011-07-25-03-33-56&catid=51:2011-06-14-08-46-12&Itemid=178 Гандантэгчэнлин хийд]</ref> Тавдугаар Богд [[Жэвзүндамба Хутагт]]ын зарлигаар<ref>{{cite web|title=Танилцуулга|publisher=''Гандан Тэгчинлин хийд''|url=http://www.gandan.mn/index.php?option=com_content&task=view&id=43&Itemid=19|accessyear=2009|accessdate=2 сарын 13}}</ref>. Их хот мандалын
[[Их хүрээ]] нь [[1809]] онд Далхын дэнж гэх газарт Шар сүм нэртэйгээр анх суурь тавигдаж, [[1838]] онд<ref> Монголын Буддын шашинтны нийгэмлэгийн мэдээлэл: [http://buddha.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=103:2011-07-25-03-33-56&catid=51:2011-06-14-08-46-12&Itemid=178 Гандантэгчэнлин хийд]</ref> Тавдугаар Богд [[Жэвзүндамба Хутагт]]ын зарлигаар<ref>{{cite web|title=Танилцуулга|publisher=''Гандан Тэгчинлин хийд''|url=http://www.gandan.mn/index.php?option=com_content&task=view&id=43&Itemid=19|accessyear=2009|accessdate=2 сарын 13}}</ref>. Их хот мандалын
сүм<ref>Үржин Шаддүвлин хийдийн мэдээлэл:[http://dharma.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=229:zurag&catid=69:tuuh&Itemid=55 Гандантэгчэнлин хийд]</ref> байгуулагдсан нь өнөөгийн Гандантэгчэнлин хийд юм.
сүм<ref>Үржин Шаддүвлин хийдийн мэдээлэл:[http://dharma.mn/index.php?option=com_content&view=article&id=229:zurag&catid=69:tuuh&Itemid=55 Гандантэгчэнлин хийд]</ref> байгуулагдсан нь өнөөгийн Гандантэгчэнлин хийд юм.
[[Богд хаан]] буюу Наймдугаар Богд Жэвзүндамба хутагтын санаачилгаар [[1911]] онд 80 тохой өндөртэй [[алт]]ан [[Мэгжид Жанрайсиг]] бурханыг бүтээж залсан байна.
[[Богд хаан]] буюу Наймдугаар Богд Жэвзүндамба хутагтын санаачилгаар [[1911]] онд 80 тохой өндөртэй [[алт]]ан [[Мэгжид Жанрайсиг]] бурханыг бүтээж залсан байна.


[[Их Хэлмэгдүүлэлт (Монгол)|Их хэлмэгдүүлэлтийн]] үеэр [[1938]] онд хийдийг хааж, [[ЗХУ]] руу бурханыг авч одсон юм. [[1944]] онд хийд Мөргөлийн дуган нэртэйгээр дахин сэргээж, [[социализм]]ын жилүүдэд засгийн газрын хяналт дор Монгол дахь Бурханы шашны ганц голомт болж, Монголын бурханы шашинтны төв гэгдэх болжээ.
[[Их Хэлмэгдүүлэлт (Монгол)|Их хэлмэгдүүлэлтийн]] үеэр [[1938]] онд хийдийг хааж, [[ЗХУ]] руу бурханыг авч одсон юм. [[1944]] онд хийд Мөргөлийн дуган нэртэйгээр дахин сэргээж, [[социализм]]ын жилүүдэд Засгийн газрын хяналт дор Монгол дахь [[Төвөдийн Буддын шашин|Төвөдийн буддын шашны]] ганц төв болж байв.


[[Ардчилал]]д шилжсэний дараа ард түмний хандиваар [[1996]] онд Мэгжид Жанрайсиг бурханыг дахин бүтээж залсан.
[[Ардчилал]]д шилжсэний дараа ард түмний хандиваар [[1996]] онд Мэгжид Жанрайсиг бурханыг дахин бүтээж залсан.

07:33, 7 Аравдугаар сар 2016-ий байдлаарх засвар

Гандантэгчэнлин хийд
Гандантэгчэнлин хийдийн
Мэгжид Жанрайсигийн сүм
Товч мэдээлэл
БайрлалМонгол улсын Улаанбаатар хот
Байгуулсан ньМанжийн хаан Найралт төв
Байгуулагдсан1727 он
Сэргээгдсэн1944, 1994 онууд
ХөлгөнИх хөлгөн
(Очирт хөлгөн)
Ёс, УрсгалБуяны ёс
Шинэчилсэн1992
Хамба ламЧойжамц
Лам хуврагын тоо150 +
FestivalsЦам
1972 оны гэрэл зураг

Гандантэгчинлэн хийд, хураангуйлснаар Гандан нь Улаанбаатар хотод байх Монгол улс дахь Төвөдийн Буддын шашны төв хийд юм.

Нэр

Гандантэгчэнлин гэдэг нь "Төгс баясгалант их хүлгэн" гэсэн утгатай. Мөн Баруун хүрээ хэмээн нэрлэгддэг.

Түүх

Их хүрээ нь 1809 онд Далхын дэнж гэх газарт Шар сүм нэртэйгээр анх суурь тавигдаж, 1838 онд[1] Тавдугаар Богд Жэвзүндамба Хутагтын зарлигаар[2]. Их хот мандалын сүм[3] байгуулагдсан нь өнөөгийн Гандантэгчэнлин хийд юм. Богд хаан буюу Наймдугаар Богд Жэвзүндамба хутагтын санаачилгаар 1911 онд 80 тохой өндөртэй алтан Мэгжид Жанрайсиг бурханыг бүтээж залсан байна.

Их хэлмэгдүүлэлтийн үеэр 1938 онд хийдийг хааж, ЗХУ руу бурханыг авч одсон юм. 1944 онд хийд Мөргөлийн дуган нэртэйгээр дахин сэргээж, социализмын жилүүдэд Засгийн газрын хяналт дор Монгол дахь Төвөдийн буддын шашны ганц төв болж байв.

Ардчилалд шилжсэний дараа ард түмний хандиваар 1996 онд Мэгжид Жанрайсиг бурханыг дахин бүтээж залсан. Одоогийн тэргүүн хамба лам нь Дэмбэрэлийн Чойжамц.

Дацан, сургууль

Тус хийд нь одоо гүн ухааны (цанидын) Дашчоймпэл, Гунгаачойлин, Идгаачойзинлин хэмээх 3 дацан, Бурханы шашны их сургууль, Бурханы шашны урлахуйн ухааны дээд сургууль, Бурханы шашны дунд сургууль, Эмч, Зурхай, Жүд, Дэчэнгалав, Жанрайсиг, Бадам Ёго зэрэг Төвөдийн Буддын шашны сургууль, дацангуудтай.

Иш үндэс

  1. Монголын Буддын шашинтны нийгэмлэгийн мэдээлэл: Гандантэгчэнлин хийд
  2. "Танилцуулга". Гандан Тэгчинлин хийд. Retrieved 2 сарын 13. {{cite web}}: Check date values in: |accessdate= (help); Italic or bold markup not allowed in: |publisher= (help); Unknown parameter |accessyear= ignored (|access-date= suggested) (help)
  3. Үржин Шаддүвлин хийдийн мэдээлэл:Гандантэгчэнлин хийд

Гадаад холбоос

Гандан Тэгчинлин хийд (англи, монгол хэлээр)