Япон: Засвар хоорондын ялгаа

Холбоос засах
Browse history interactively
← Өмнөх өөрчлөлтДараагийн ялгаа →
Content deleted Content added
VisualWikitext
No edit summary
Tag: 2017 source edit
No edit summary
Мөр 77: Мөр 77:
}}
}}


Dime... tu te crees que protestas
'''Япон''' нь [[Номхон далай|Номхон далайн]] баруун хэсгийн [[олтриг|бүлэг арлуудаас]] тогтох [[Дорнод Ази|дорнод]] [[Ази]]йн [[улс|орон]] юм.
Dime... me aseguras que protestas
Dime... tu te crees un rebelde o algo así.


Oye... tu te quejas de la polución
Япон нь [[Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]ы дараа зохиосон [[Японы Үндсэн Хууль]]д үндэслэн шүүх, гүйцэтгэх, хууль тогтоох эрх мэдлийг хэрэгжүүлдэг [[Үндсэн хуульт хаант засаг]]т улс бөгөөд Үндсэн хуульд нь [[Төрийн тэргүүн]] гэж хэн болохыг заагаагүй боловч Япон Улсын ард түмний эв нэгдлийн бэлгэ тэмдэг болох [[Японы эзэн хаан|эзэн хаан]] нь төрийн тэргүүн гэж хэлж болох юм.
Hablas... sobre la automatización
Dime... tu te crees un juglar moderno o algo así.


Defiendes a la humanidad
Япон нь эдийн засгийн чадавхаараа дэлхийд [[АНУ]], Хятадын дараа 3-т ордог, [[Их Найм|Их Наймын]] нэг гишүүн улс юм. Азийн цор ганц өндөр хөгжилтэй орон хэдий ч [[түүхий эд]], [[хүнс]], [[Энерги|эрчим хүчний]] 80-аас илүү хувийг [[Импорт|импортолдог]], гадаад худалдаанаас хамааралтай улс болно.
Lloras porque el mundo esta muy mal
Criticas a la sociedad
Dices tu que todo debería cambiar
En el escenario folkorizas tu voz,
Muera la ciudad y su contaminación
Con tus lindas melodías,
Y romántica simpatía,
Nunca quedas mal con nadie.


Oye... tu me dices que protestas
Японы [[хүн ам]] нь [[Хоншүү]] арлаар төвлөрөн суудаг [[япон үндэстэн|япон]], [[Окинава]] аралд оршин суух [[Рюүкюү]] болон [[Хоккайдо]], [[Сахалин]]аас гаралтай [[Айнү]], [[Орок]], [[Нивхи]] зэрэг жижиг үндэстнүүдээс бүрдэнэ. Албан ёсны хэл нь япон хэл бөгөөд [[Рюүкюү хэл]], [[Айнү хэл]] зэрэг цөөн ярилцагч бүхий хэлнүүд оршдог.
Pero... tu postura no molesta
Dime... si tu fin es algo atacar o ganar aplausos.


Tu te quejas de las bombas
Газарзүйн байрлалын хувьд газраар хиллэдэг орон байхгүй бөгөөд [[Япон тэнгис|Япон тэнгисээр]] [[Солонгосын хойг]] ([[Бүгд Найрамдах Солонгос Улс|БНСУ]], [[Бүгд Найрамдах Ардчилсан Солонгос Ард Улс|БНАСАУ]]), [[Оросын Холбооны Улс|ОХУ]]-тай (ОХУ нь Япон тэнгисээс гадна [[Агнуурын тэнгис|Агнуурын тэнгисээр]] хиллэнэ), [[Дорнод Хятадын тэнгис|Дорнод Хятадын тэнгисээр]] [[Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улс|БНХАУ]], [[Бүгд Найрамдах Хятад Улс]] зэрэг улсуудтай хиллэнэ. Түүнчлэн өмнө этгээдэд байх Огасавара олтригоор [[Микронез]] ([[Умард Марианы арлууд]]) улстай хиллэдэг.
Hablas que el planeta se va a acabar
Pero nunca das un nombre,
Tienes miedo a quedar con alguien mal
En las peñas facultades y en la televisión,
Junto a los altezas y conscientes snob
Te crees revolucionario y acusativo,
Pero nunca quedas mal con nadie.


Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie
== Нэр ==
Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie
Япон хэлэнд 日本 (албан ёсоор Ниппон, аман ярианд Нихон гэж дуудагдана, "Наран үндэст/язгуурт/гарвалт" гэх утгатай) гэж нэрлэгддэг. Энэхүү нэрийг анх 645 оны 7-р сард [[Солонгосын хойг]]т оршин байсан [[Гүгурёо]] болон [[Вэкжэ]] улсын элчид хандсан бичигт "Бурханы сурвалжит Наран үндэст улсын эзэн хаан" хэмээн хэрэглэгдсэн гэж үздэг.


Me aburrió tu postura intelectual
Европод түгсэн нэр нь [[Хятад хэл]]ний У аялгуун дахь ''Жепен'' гэдгээс уламжлагдсан өвөг [[Малай хэл]]ний ''Жипенкүо'' гэдгээс үүссэн байдаг. Энэ үгийг 16-р зууны [[Малакка]]д очсон Португалын далайчид Европт авчирч, [[англи хэл]]ний сурвалжид 1565 онд ''Giapan'' (''Жиапан'') гэж бичигджээ<ref>{{cite book|last=Mancall|first=Peter C.|title=Travel narratives from the age of discovery: an anthology|year=2006|publisher=Oxford University Press|pages=156–157|chapter=Of the Ilande of Giapan, 1565}}</ref>. Түүнээс дамжсан [[герман хэл]]ний ''Japan'' (''Япан'') гэдгээс [[орос хэл]]энд ''Япон'' гэж зээлдэгдэж, өдгөө монгол хэлэнд '''Япон''' гэж нэрлэгдэх болсон юм. Мөн монголчууд албан бусаар уугуул нэрийг үндэслэн ''Наран Улс'', ''Мандах нарны орон'' гэж нэрлэх нь түгээмэл юм.
Eres una mala copia de un gringo hippie.
Tu guitarra oye imbécil barbón!
Se vendió al aplauso de los cursis conscientes.
Contradices toda tu protesta famosa
Con tus armonías rebuscadas y hermosas.
Eres un artista, y no un guerrillero,
Pretendes pelear...
Y solo eres un mierda buena onda.


Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie
== Газар зүй ==
Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie
Япон орон 377,944 хавтгай дөрвөлжин километр газар нутагтай, дэлхийн [[Улс орнуудын газар нутгийн хэмжээ|60-р том]] улс болно.
[[Файл:Satellite image of Japan in May 2003.jpg|200px|thumb|left|Хиймэл дагуулаас]]
[[Зураг:Japan topo en.jpg|thumb|left|200px|thumb|Физик газрын зураг]]


Cómete tu miedo a la bomba de neutrones
=== Байрлал ===
Quédate tu poesía y con tus razones.
Япон хойд өргөргийн 24° — 46°, зүүн уртрагийн 122° — 146° дотор багтах ба НҮБ-ийн ангиллаар [[Дорно Ази]]д хамаарна. Хуурай газрын хилгүй, арлын орон. Дорноос [[Номхон далай]], өмнөөс [[Филиппиний тэнгис]], өрнө өмнөдөөс [[Дорнод Хятадын тэнгис]], өрнөдөөс [[Солонгосын хоолой]], [[Япон тэнгис]], умар дорнодоос [[Агнуурын тэнгис]]ээр хүрээлэгдэнэ. [[Орос]], [[Өмнөд Солонгос|өмнө]] [[Умард Солонгос|умар]] [[Солонгос]], [[Хятад]], [[Тайвань]]тай ойр.
Córtala con la selva de cemento,
No aguanto tus artísticos lamentos.
Tu bolsito y tu poncho artesanal
Tu postura cursi me cae muy mal
Tu protesta me da igual
Porque nunca quedas mal con nadie


Agregar a la playlist
=== Арал ===
Tamaño
Номхон далайн өрнөд хэсгийн 6,852 арал Японд харьяалагддаг. [[Хоккайдо]] (22%), [[Хоншүү]] (60.3%), [[Шикокү]] (5%), [[Кюүшүү]] (9.5%) хэмээх дөрвөн том арал бүх нутгийн 97%-ийг эзэлж байна.
A
[[Окинава]] арал хамаардаг [[Рюүкюү олтриг]] Кюүшюүгээс өрнө өмнөш нумран тогтсон байдаг. Хамгийн хол буюу Токиогоос өмнөш 1000 км алсад [[Бонин олтриг]] гэж байна. Ийм олон аралтай болохоор монголчууд «Арлын Япон» гэцгээнэ. Хамтад нь [[Японы олтриг]] ({{lang-en|Japanese Archipelago}}) гэж болно.<ref>{{cite book|last=McCargo|first=Duncan|title=Contemporary Japan|year=2000|publisher=Macmillan|isbn=0-333-71002-2 {{Please check ISBN|reason=Check digit (2) does not correspond to calculated figure.}}|pages=8–11}}</ref>
A
Acordes
Imprimir
Corregir


Dime... tu te crees que protestas
=== Маргаан ===
Dime... me aseguras que protestas
{{гол|Японы газар нутгийн маргаан}}
Dime... tu te crees un rebelde o algo así.
[[Хоккайдо]]гоос холгүй, [[Курилийн арлууд]]ад хамаарах, [[ОХУ]]-ын мэдлийн дөрвөн арлыг 1945 онд булаалгасан гэж Япон батлаад буцааж авна гэж маргаж байгаа. Япон тэнгис дэх [[БНСУ]]-ын харьяаны хэдэн жижиг арлыг (японоор ''Такэшима'') өөрийнх гэж зүтгэдэг. Эсрэгээр Дорнод Хятадын тэнгист байгаа Японы мэдлийн [[Сэнкакү]] хэмээх 5 арал, 3 хадыг [[БНХАУ]], [[Тайвань|Тайваниас]] 1895 оноос өмнөх эзэд нь авна гээд ид мэтгэцгээж байна.


Oye... tu te quejas de la polución
=== Уул усан ===
Hablas... sobre la automatización
Өмнөөс [[Филиппиний хавтан]] [[Амарын хавтан|Амарын]], [[Окинавын хавтан|Окинавын]] хоёр хавтан доогуур, умар руу [[Номхон далайн хавтан]] [[Агнуурын тэнгисийн хавтан]] доогуур шурган шүргэж байдгаас Японд үе үе хүчтэй [[газар хөдлөлт|газар хөдөлж]], [[галт уул]]с оргилдог. Дэлхийн бүх газар хөдлөлтийн эрчмийн 10-20% нь Японд үүсдэг гэнэ.<ref>{{cite web |url=http://volcano.und.edu/vwdocs/volc_images/north_asia/japan_tec.html |title=Tectonics and Volcanoes of Japan |publisher=Oregon State University |accessdate=2007-03-27}}</ref> Японы галт уулс [[Номхон далайн галт цагираг]]т хамаатай. Хавтангийн шургалт Евразитай залгаа байсан Японы газрыг дорнош атируулж, 15 сая жилийн урьд [[Япон тэнгис]]ийг үүсгэсэн гэдэг.<ref>{{cite web|url=http://shinku.nichibun.ac.jp/jpub/pdf/jr/IJ1501.pdf|last=Barnes|first=Gina L.|title=Origins of the Japanese Islands|publisher=[[University of Durham]]|year=2003|accessdate=11 August 2009}}</ref> Японд одоо оргиход бэлэн 108 галт уул байна. Зуун зууны туршид үхлийн газар хөдлөлт, [[цунами]] тохиосоор л байсан.<ref>{{cite web |url=http://volcano.und.edu/vwdocs/volc_images/north_asia/japan_tec.html |archiveurl=http://web.archive.org/web/20070204064754/http://volcano.und.edu/vwdocs/volc_images/north_asia/japan_tec.html |archivedate=4 February 2007 |title=Tectonics and Volcanoes of Japan |publisher=Oregon State University |accessdate=27 March 2007}}</ref> 1923 оны Кантоогийн газар хөдлөлтөөр 140 сая хүний амь үрэгдэж байв.<ref>{{cite web|last=James|first=C.D.|title=The 1923 Tokyo Earthquake and Fire|url=http://nisee.berkeley.edu/kanto/tokyo1923.pdf|publisher=University of California Berkeley|accessdate=16 January 2011|year=2002}}</ref> Ханшины 1995 оны газар хөдлөлт, Тоохокүгийн 2011 оны газар хөдлөлт, цунами гээд саяхны жишээ ч байна.<ref name="USGS9.0">{{cite web|url=http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eqinthenews/2011/usc0001xgp/neic_c0001xgp_wmt.php |title=USGS analysis as of 2011-03-12 |publisher=Earthquake.usgs.gov |date=23 June 2011 |accessdate=9 November 2011}}</ref> Ийм нутагт байдгийнх амарч эмнүүлэхэд аятай халуун [[рашаан]] харин элбэг олдоно.<ref>{{cite web |url=http://www.jnto.go.jp/eng/arrange/attractions/hotSprings.html |title=Attractions: Hot Springs |publisher=[[JNTO]] |accessdate=2007-04-01}}</ref> Хамгийн өндөр уул бол д.т.д 3,776 м-т цоройсон [[Фүжи уул|Фүжи галт уул]]. Үүнээс гадна Хида, Кисо, Акайши гурван нурууг нийлүүлээд [[Японы Альп]] гэдэг. Оргил нь [[Кита уул]] (3,193 м). Ер нь Японы газар нутгийн 73% нь уулархаг, ой модтой. Ийм газраа [[газар тариалан]], [[аж үйлдвэр]], оршин суухад тохьгүй гээд далайн эрэг хавийн нам доор газарт хүмүүс шавалдсаар ирсэн.<ref>{{cite web|title=Japan|url=http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/4142.htm|publisher=US Department of State|accessdate=16 January 2011}}</ref> Нам доор газраас Токио байрладаг Кантоогийн нам доор газар эн арай их (13,000 км<sup>2</sup>). Үүнээс гадна Нагоя хавийн Нооби, Оосака-Кёото орчмын Кинки, Сэндай хавийн Сэндай гээд нам доор талууд бий. Уулын, түргэн урсгалт, богино голуудтай. Тэдэндээ усан цахилгаан станц барьсан нь олон. Хамгийн урт [[Шинано гол]] 367 км урсаад Япон тэнгист цутгадаг.<ref>Nilsson, Christer; Reidy,Catherine A.; Dynesius, Mats and Revenga, Carmen; Fragmentation and Flow Regulation of the World’s Large River Systems; ''[[Science (magazine)|Science]]''; vol. 308; pp.405-408</ref> Кёотогийн хажуугийн [[Бива нуур]] хамгийн том цэнгэг уст нуур гэдэг.
Dime... tu te crees un juglar moderno o algo así.


Defiendes a la humanidad
=== Уур амьсгал ===
Lloras porque el mundo esta muy mal
Ихэнх нутаг нь дулаан бүст хамаарах бөгөөд өмнөд хэсгийн арлууд нь халуун, хойд хэсэг нь сэрүүн бүст хамаардаг<ref name="climate">{{cite web |url=http://www.jnto.go.jp/eng/arrange/essential/climate.html |title=Essential Info: Climate |publisher=[[JNTO]] |accessdate=2007-04-01}}</ref>. [[Сибирийн их даралт]] хойноос ирэх салхи нь [[Япон тэнгис]]ийн чийглэг агаарыг авчрах тул Япон тэнгис талдаа цас их унана. Харин [[Номхон далай]] талдаа цэлмэг өдөр олширдог. Зун нь [[Номхон далайн их даралт]]ын нөлөө ихэсч, халуун чийглэг өдрүүд үргэлжилнэ. Гэхдээ нутгийн умард хэсгээр нь [[Агнуурын тэнгисийн их даралт]]ын нөлөөгөөр сэрүүн байдаг. Японы тэнгис талдаа өвөл цас их унадаг, [[6 сар|6]], [[7 сар|7 сард]] (Окинавад [[5 сар|5]], [[6 сар]]) агаарын их даралтын шугамын нөлөөгөөр [[борооны улирал]] болж, зун, намрын заагаар өмнө талаас ирэх [[тайфунь]] зэргийн нөлөөгөөр харьцангуй хур тунадас ихтэй бүс нутгийн тоонд орно<ref name="climate">{{cite web |url=http://www.jnto.go.jp/eng/arrange/essential/climate.html |title=Essential Info: Climate |publisher=[[JNTO]] |accessdate=2007-04-01}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.us.emb-japan.go.jp/jicc/spotflora.htm |title=Flora and Fauna: Diversity and regional uniqueness |publisher=Embassy of Japan in the USA |accessdate=2007-04-01}}</ref>.
Criticas a la sociedad
Dices tu que todo debería cambiar
En el escenario folkorizas tu voz,
Muera la ciudad y su contaminación
Con tus lindas melodías,
Y romántica simpatía,
Nunca quedas mal con nadie.


Oye... tu me dices que protestas
== Түүх ==
Pero... tu postura no molesta
{{main|Японы түүх}}
Dime... si tu fin es algo atacar o ganar aplausos.
[[Файл:MiddleJomonVessel.JPG|thumb|150px|left|МЭӨ 2000-3000 жилийн үеийн сав]]
[[File:AinuManStilflied.JPG|thumb|Айну хүн. 1880 он]]
[[File:Historical expanse of the Ainu.svg|thumb|[[Айну]]чууд эрт цагт [[Хоккайдо]], [[Хонсю]] арлыг оролцуулан Японы ихэнхи хэсэгт суурьшиж байв]]
[[File:Yamato en.png|thumb|Японы Ямато улс МЭ 250-538 он. Одоогийн япончууд арлын өмнө хэсгээс эхлэн айнучуудын нутгийг аажимаар эзэлжээ. Хойд талын том арал нь [[Хоккайдо]], дунд талын том арал нь [[Хонсю]], хамгийн урд талын жижиг арал нь [[Кюсю]]; [[Кюсю]]гийн хойд талын жижиг арал нь [[Сикоку]].]]


Tu te quejas de las bombas
Японд эрт үед хүн амьдарч байсныг батлах олдвор [[Нийтийн он тоолол|НТӨ]] 30,000 оны буюу [[Хуучин чулуун зэвсгийн үе]]д хамаарна. Арай хожуу үед хамаарах чимэглэсэн шавар сав, ваар зэрэг нь [[дэлхий]] дээрхи хамгийн эртний хадгалагдан үлдсэн эд өлгийн зүйл гэж тооцогддог байна
Hablas que el planeta se va a acabar
Pero nunca das un nombre,
Tienes miedo a quedar con alguien mal
En las peñas facultades y en la televisión,
Junto a los altezas y conscientes snob
Te crees revolucionario y acusativo,
Pero nunca quedas mal con nadie.


Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie
[[Хоккайдо]], [[Хонсю]] [[Кюсю]], [[Сикоку]] гэсэн дөрвөн том арлаас Японы бүлэг арал тогтдог.
Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie


Me aburrió tu postura intelectual
Японы уугуул оршин суугчид нь [[Курилийн арлууд]] болон Японы бүлэг аралд хамаарагдах [[Хоккайдо]], [[Хонсю]] арлуудыг оролцуулан Японы ихэнхи хэсэгт суурьшиж байсан [[айну]] юм. Одоогийн [[япон үндэстэн|япончууд]] анх [[Зүүн Ази]]йн эх газраас тус арлын өмнөд хэсэгт нүүн ирж хэдэн мянган жилийн турш аажим аажимаар тэднийг түрэн уусгасаар Японы арлуудын нутаг дэсвгэрт бүхэлд нь суурьшжээ. [[Айнү]]чууд нь эрт цагт [[Зүүн Өмнөд Ази]] дахь [[Папуа-Шинэ Гвиней|папуа]]чуудтай адилхан австралоид төрхтэй (афирикчуудтай төстэй) байв.
Eres una mala copia de un gringo hippie.
Tu guitarra oye imbécil barbón!
Se vendió al aplauso de los cursis conscientes.
Contradices toda tu protesta famosa
Con tus armonías rebuscadas y hermosas.
Eres un artista, y no un guerrillero,
Pretendes pelear...
Y solo eres un mierda buena onda.


Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie
[[япон үндэстэн|Япончууд]]ын гарал бүрэн тодорхойгүй, зарим эрдэмтэд дор хаяж 10,000 гаруй жилийн өмнө Японд байсан уугуул хүмүүс гэж үздэг ч ихэнхи эрдэмтэд Зүүн эсвэл Зүүн Өмнөд Азиас
Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie
нүүн ирсэн хүмүүс гэж үздэг. Хэдийгээр эхний онолд 10,000 гаруй жилийн өмнө тэд Японд байсан гэсэн таамаг дэвшүүдэг ч айнучуудаас сүүлд тус аралд ирсэн болох нь [[археологи]]йн олдвороор батлагддаг.


Cómete tu miedo a la bomba de neutrones
"Яёойн эрин" буюу МЭӨ III зууны үеэс [[цагаан будаа]] тариалан, [[төмөр]] ба [[хүрэл]] боловсруулж, вааран эдлэл хийх болжээ. Эдгээр нь [[Хятад]] эсвэл [[Солонгос]]оос шилжин ирсэн одоогийн япончуудтай холбоотой гэж үздэг байна.
Quédate tu poesía y con tus razones.
Córtala con la selva de cemento,
No aguanto tus artísticos lamentos.
Tu bolsito y tu poncho artesanal
Tu postura cursi me cae muy mal
Tu protesta me da igual
Porque nunca quedas mal con nadie


Agregar a la playlist
[[Буддын шашин]] Солонгосын Вэкжэ улсаас дамжин нэвтэрсэн боловч Хятадын нөлөө их байсан байна
Tamaño
A
A
Acordes
Imprimir
Corregir


"Нарагийн эрин" буюу МЭ VIII зууны үед Японы анхны хүчирхэг улс, одоогийн [[Нара]] орчимд төвлөрөн бий болжээ. Энэ үед хамаарах "Кожики" (''Kojiki'', 712 он), "Нихон Шоки" (''Nihon Shoki'', 720 он) зэрэг судрууд хадгалагдан үлдсэн байдаг


XVI зууны үед [[Португал]]ын худалдаачид ба шашны номлогч нар анх Японд хүрсэн ба энэ үеэс Баруун болон Японы хооронд худалдаа, соёлын солилцоо эхэлжээ.


Ода Нобүнага [[Европ]]оос нэвтэрсэн галт зэвсэг хэрэглэн Японыг нэгтгэж эхэлсэн боловч 1582 онд алуулсан байна. Түүний дараа [[Тоёотоми Хидэёши]] үйл хэргийг нь үргэлжүүлэн 1590 онд бүх Японыг нэгтгэж дуусав.


[[Файл:RedSealShip.JPG|thumb|200px|left|Японы худалдааны хөлөг (1634)]]
1598 онд Хидэёши нас барсны дараа, [[Токүгава Иэясү]] 1603 онд Эдо буюу одоогийн [[Токио]] хотын орчим Токүгава шогуныг үндэслэв. 1639 оноос эхлэн "Хаалттай улс" бодлого баримтлах болсон байна. Энэ үеийг "Эдогийн эрин" гэж нэрлэдэг байна<ref>{{cite web |last=Hooker |first=Richard |url=http://www.wsu.edu/~dee/GLOSSARY/KOKUGAKU.HTM |title=Japan Glossary; Kokugaku | publisher = Washington State University | date=[[1999-07-14]] | accessdate=2006-12-28}}</ref>.

1854 оны 3-р сарын 31-нд [[АНУ]]-ын усан цэргийн ахмад Маттью Перри Японтой "Канагавагийн хэлэлцээр"-ийг байгуулснаар Япон дахин гадаад ертөнцтэй харилцаж, "[[Мэйжийн эрин]]" эхэлжээ (1868 он). Энэ үед Япон өөрийн улс төр, хууль, цэргийн зохион байгуулалтыг барууны маягаар шинэчлэн, Японы эзэнт улсыг аж үйлдвэржүүлж эхлэв. Энэ үеэс Хятад, [[Орос]] зэрэг улсуудтай дайн хийж, [[Тайвань]], Солонгос, Сахалины өмнөд хагасыг эзлэв<ref>{{cite web |url= http://filebox.vt.edu/users/jearnol2/MeijiRestoration/imperial_japan.htm |title=Japan: The Making of a World Superpower (Imperial Japan) |author=Jesse Arnold | publisher = vt.edu/users/jearnol2 | accessdate=2007-03-27}}</ref>.

1931 онд [[Манжуур]]ыг эзлэн, 1941 онд "Тэнхлэгийн хүчинд" нэгдсэн байна<ref>{{cite web |url= http://www.friesian.com/pearl.htm |title= The Pearl Harbor Strike Force |author= Kelley L. Ross | publisher = friesian.com |accessdate=2007-03-27}}</ref>. 1937 онд Хятадын бусад хэсгийг эзлэн, 1941 онд АНУ-ын Перл Харбор дахь цэргийн баазыг довтлов. Үүний дараа Япон нь [[АНУ]], [[Их Британи]], [[Нидерланд]] зэрэг улсад дайн зарлажээ. Энэ явдал АНУ-ыг [[Дэлхийн хоёрдугаар дайн|Дэлхийн II дайнд]] татан оролцуулав. 1945 онд АНУ, Японы [[Нагасаки]], [[Хирошима]] хотууд дээр [[цөмийн бөмбөг]] хаяж, [[ЗХУ]] Японд дайн зарласны дараа 1945 оны 8 сарын 15-нд Япон бууж өгөх гэрээнд гарын үсэг зуржээ<ref>{{cite web |url=http://library.educationworld.net/txt15/surrend1.html |title=Japanese Instrument of Surrender |publisher=educationworld.net |accessdate=2006-12-28}}</ref>.

1947 онд Япон нь шинэ [[Үндсэн хууль]] баталж, Үндсэн хуульт, [[хаант засаглал]]тай ардчилсан орон болов. Япон 1956 онд [[НҮБ]]-ын гишүүн орон болсон байна.

== Хүн ам ==
[[Image:Bjs48 02 Ainu.jpg|thumb|250px|Японы цөөн тоот ястан [[Айнү]] (XIX зуун)]]
[[File:Meiji-jingu wedding procession - P1000847.jpg|thumb|250px|Мэйжи сүмд болж буй япон маягийн хурим]]
Япон улсад 2012 оны гуравдугаар сарын байдлаар 127.3 сая хүн амьдарч байна.<ref>See links to the Census and the monthly Population Estimate through the [http://www.stat.go.jp/ Japan Statistical Agency] homepage.</ref> Энэ нь дэлхийн улс орнуудаас хүн амын тоогоор [[Улс орнууд хүн амын тоогоор|10-р олон]] болохыг илтгэнэ. Хэл соёлоороо бараг нэгэн төрлийн ард түмэн.<ref name=MulticulturalJapan>{{cite news|title='Multicultural Japan' remains a pipe dream|url=http://search.japantimes.co.jp/cgi-bin/fl20070327zg.html|accessdate=16 January 2011|newspaper=Japan Times|date=27 March 2007|archiveurl=https://archive.is/8gT8|archivedate=16 July 2012}}</ref> Тоолвол 98.5% нь [[Япон үндэстэн]],<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html |title=CIA Factbook: Japan |publisher=Cia.gov |accessdate=9 November 2011}}</ref> үлдсэн хувийг [[Солонгос]],<ref>{{cite news|title=Japan-born Koreans live in limbo|url=http://www.nytimes.com/2005/04/01/news/01iht-nurse.html|accessdate=16 January 2011|newspaper=The New York Times|date=2 April 2005}}</ref> Хятад,<ref name="nikkeijin">{{cite news|title=An Enclave of Brazilians Is Testing Insular Japan|url=http://www.nytimes.com/2008/11/02/world/asia/02japan.html|accessdate=16 January 2011|newspaper=The New York Times|date=1 November 2008|first=Norimitsu|last=Onishi}}</ref> [[Филиппин]], [[Бразил]], [[Перу]]<ref>{{cite news|title='Home' is where the heartbreak is for Japanese-Peruvians|url=http://www.atimes.com/japan-econ/AJ16Dh01.html|accessdate=16 January 2011|newspaper=Asia Times|date=16 October 1999}}</ref> гэх мэт орноос ирээд буцаагүй улс, тэдний үр хойч дүүргэж байдаг.<ref name=MulticulturalJapan/> Яг Япон (''Ямато'')-оос гадна маш цөөн тоот [[Айнү ястан]],<ref>{{cite news |first= Philippa |last= Fogarty|title= Recognition at last for Japan's Ainu|url= http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/7437244.stm|publisher=BBC|date= 6 June 2008|accessdate=7 June 2008 }}</ref> [[Рюкюү ард түмэн]] Япон үндэстэнд багтана.<ref>{{cite news|title=The Invisible Race|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,910511,00.html|accessdate=16 January 2011|newspaper=Time|date=8 January 1973}}</ref> Нэг км<sup>2</sup>-т 336 хүн ноогдож байгаагаар дэлхийд хүн амын 24-р шигүү суурьшилт улс гэгдэнэ. Хүн амын 80% нь [[Хоншүү]] аралд нутагтай, 89.7% нь хот газрын суугуул.<ref>{{cite web|datepublished=6 мая 2009|url=http://www.mid.ru/ns-rasia.nsf/1083b7937ae580ae432569e7004199c2/2e88d9b6a65749f643256a53003b8bf2?OpenDocument|title=Япония|publisher=[[Министерство иностранных дел Российской Федерации]]|accessdate=2010-01-23|archiveurl=http://www.webcitation.org/616qmB1rW|archivedate=2011-08-21}}</ref> Түүнчлэн [[Саппоро]], [[Сэндай]], [[Токио]], [[Сайтама]], [[Чиба]], [[Кавасаки]], [[Ёкохама]], [[Нагояа]], [[Киото]], [[Оосака]], [[Кообэ]], [[Хирошима]], [[Китакюүшюү]], [[Фүкүока]] зэрэг саяас дээш хүн ам бүхий хотуудад хүн амын төвлөрөлт явагдаж байна. Газар нутгийн нь 10 хувьд нь хүн амын 90 хувь нь амьдардаг гэсэн тоо баримт байдаг юм байна. Үүний нөгөө талд хөдөө орон нутагт хүн ам сийрэгшиж, хөгшид л үлдэж хоцорч байна. 1940 онд 73 сая хүнтэй байсан Япон 1960 онд 94 сая, 1980 онд 117 сая, 2000 онд 127 сая болж өссөний эцэст тогтворжиж 2010 онд 128 сая хүнтэй л байна.<ref>[http://www.stat.go.jp/english/data/nenkan/1431-02.htm] Population by Age Group and Indices of Age Structure(Excel:29KB)</ref> Японд хүн хамгийн [[Олон улсын харьцуулалт:Наслалт|өндөр насалж]] (82.7 нас) байгаа,<ref name="autogenerated2006">[http://www.un.org/esa/population/publications/wpp2006/WPP2006_Highlights_rev.pdf United Nations World Population Prospects: 2006 revision] &ndash; Table A.17 for 2005-2010</ref> хүн амын 21.2% нь 65 гарсан настан болсон,<ref>{{Cite news| title=Japan's age-old problem |work=The Guardian (UK) | date=17 April 2007| url=http://www.guardian.co.uk/world/2007/apr/17/japan.justinmccurry | accessdate=2 January 2011 | first=Justin | last=McCurry}}</ref> хүүхэд төрөх нь урьдынхаас цөөрсөн зэргээс шалтгаалаад Японы хүн ам цаашид буурах нээ. Эрүүл мэндийн сайд нь 2060 он болоход 87 сая хүнтэй байх нь гэж халаглажээ.<ref>{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/news/world-asia-16787538 |title=Japan population to shrink by one-third by 2060 |date=January 30, 2012}}</ref>

=== Хэл бичиг ===
Албан ёсны боловсролыг [[япон хэл]]ээр олгодог боловч парламентад [[айнү хэл]] болон [[окинава аялга]] ([[рюүкюү хэл]]） хэрэглэхийг зөвшөөрсөн байдаг. Англи хэлийг [[дунд сургууль|дунд сургуулиас]] эхэлж заадаг боловч хүн амын англи хэлний мэдлэг ерөнхийдөө сайн биш.

=== Шашин шүтлэг ===
[[Шинто]], [[Буддын шашин|Буддын]] шашинд давхар шүтлэгтэй хэмээн өөрсдийгөө тодорхойлох хүн олон тул энэ хоёр шашны сүсэгтнүүдийн тоог нэмбэл 200 сая болдог ажээ. Түүнчлэн [[католик]], [[протестант]] зэрэг [[Христосын шашин|христианууд]] байх боловч хүн амын 1%-д ч хүрэхгүй боловч [[зул сарын баяр]] зэрэг христийн шашны зан үйл өргөн тархжээ. [[Ислам]], [[жүүдийн шашин]] шүтдэг хүн бараг үгүй гэхэд болно.

=== Боловсрол ===
[[Файл:Yasuda Auditorium, Tokyo University - Nov 2005.JPG|thumb|[[Токиогийн Их Сургууль]], Ясүда танхим]]
Мэйжийн эрин үеэс буюу 1872 оноос, бага дунд сургууль, их сургуулиуд байгуулагдаж эхэлжээ<ref>{{cite web |url=http://www.fpri.org/footnotes/087.200312.ellington.japaneseeducation.html |title=Beyond the Rhetoric: Essential Questions About Japanese Education |author=Lucien Ellington|publisher=Foreign Policy Research Institute |date=[[2003-12-01]] |accessdate=2007-04-01}}</ref>. 1947 оноос Японд 6-15 насандаа бага, дунд сургуульд, мөн дараа нь 3 жил ахлах сургуульд суралцдаг болсон байна. 2005 оны байдлаар ахлах сургууль төгсөгчдийн 75.9% нь [[их сургууль]], [[коллеж]] болон бусад тусгай мэргэжлийн сургуульд элсэн орсон байна<ref>{{cite web |url= http://www.mext.go.jp/english/statist/05101901/005.pdf |title= School Education |publisher= [[Ministry of Education, Culture, Sports, Science and Technology (Japan)|MEXT]] | format = [[PDF]] | accessdate=2007-03-10}}</ref>. [[Токиогийн их сургууль]], [[Киотогийн их сургууль]] нь дэлхийд нэртэй том сургууль болно<ref>{{cite web |url=http://www.alnaja7.org/success/Education/times_world_ranking_2005.pdf |title=The Times Higher Education Supplement World University Rankings |date=[[2005-10-28]] |publisher= TSL Education Ltd. |format = [[PDF]] | accessdate=2007-03-27}}</ref>. Олон улсын байгууллагын судалгаагаар Японы боловсролын систем дэлхийд эхний 6-д багтаж байна<ref>[http://www.oecd.org/document/22/0,3343,en_2649_201185_39713238_1_1_1_1,00.html OECD’s PISA survey shows some countries making significant gains in learning outcomes], [[OECD]], 04/12/2007. [http://www.oecd.org/dataoecd/42/8/39700724.pdf Range of rank on the PISA 2006 science scale]</ref>.
* [[Бичиг үсэгт тайлагдсан байдал]]: 100.0% (эр: 100.0%, эм: 100.0%, [[2000 он]]). [[1990 он]]д 99.8% (эр: 99.9%, эм:99.7%) байсан аж.
* [[Суурь боловсрол]]: [[Бага сургууль]] 6 жил, [[дунд сургууль]] 3 жил. Дунд сургууль төгсөгчдийн 96% нь [[ахлах сургууль|ахлах сургуульд]] дэвшин суралцдаг.

== Төр засаг==
[[File:Crown Prince Naruhito (2018).jpg|thumb|right|200px|Эзэн Хаан [[Нарүхито]]]]
Өнөөгийн Японы төрийн бүтэц, эрх хувиарилалт [[Японы Үндсэн Хууль|1947 оны үндсэн хуулиар]] тогтжээ. [[Японы эзэн хаан|Эзэн хааны]] эрх мэдэл хумигдмал тул Японыг [[хаант засаг|үндсэн хуульт хаант засагт]] улс гэж ойлгоно. Японы үндсэн хуулинд эзэн хааныгаа "ард түмний эв нэгдэл, төр улсын бэлгэ тэмдэг" гэж тодорхойлж, ёс ямбаны тэргүүнд өргөж, их л хүндэтгэж байдаг. Одоогийн хаан нь [[Нарүхито]] юм. [[Нарүхито]] нуган үргүй тул одоогоор дүү нь болох Хунтайж Акишино хаан өвийг нь залгах магадлалтай.

Япон [[улсын хурал]] ([[парламент]]) хууль цааз тогтоох үндсэн үүрэгтэй. Япон улсын хурлыг [[Улсын Хурал]] (УХ, японоор 国会 ''коккай'') гэнэ. УХ нь дөрвөн жил тутамд сонгогддог 480 суудалт [[Ардын танхим]] (衆議院 ''шүүги-ин''), зургаан жилийн хугацаат 242 суудалт [[Цэцдийн танхим]] (参議院 ''санги-ин'') гэсэн доод, дээд хоёр танхимаас бүрдэнэ. Японд хүн 20 нас хүрч байж сонгуульд санал өгөх эрх нээгддэг. Японы парламентад [[1955]] оноос хойш ихэнхдээ [[Японы Либерал Ардчилсан Нам]] олонх болж засгийн газраа бүрдүүлж байсан бөгөөд 2009 онд болсон бүх нийтийн сонгуулиар Ардчилсан Нам илт давуу ялалт байгуулан засгийн эрхийг авч, Либерал Ардчилсан Нам 2 дахь удаагаа сөрөг хүчин болсон. Гэсэн ч 2012 оны 12 сард болсон сонгуулиар Либерал Ардчилсан Нам дахин засгийн эрхэнд гарчээ.

1947 оноос [[ерөнхий сайд]]ад улсын гол хариуцлага оногдох болсон.<ref name="Constitution">{{cite web |url=http://www.sangiin.go.jp/eng/law/index.htm |title=The Constitution of Japan |publisher=House of Councillors of the National Diet of Japan |date=3 November 1946 |accessdate=10 March 2007}}</ref> УХ-аас ерөнхий сайдад нэр дэвшүүлж, эзэн хаан баталснаар үүрэгтэй ажилдаа ордог. Ерөнхий сайд нь сайд нарын багаа бүрдүүлж, болохгүй бол халж сольдог. 2001-2006 оны хооорондох [[Койзүми Жүничиро]]гоос хойш жил бүр ерөнхий сайд солигдсоны эцэст 2012 оны 12 сараас [[Абэ Шинзоо]] 2 дахь удаагаа ерөнхий сайд болоод ажиллаж байна. Хууль тогтоох, гүйцэтгэх эрх мэдэлтнээс гадна шүүх тогтолцоо байна. Гэхдээ шүүхийн салбар сул, гүйцэтгэх нь хүчтэй байдгаараа [[Герман]]тай төстэй<ref name="ciawfbjapan">{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html |title=World Factbook; Japan |publisher=[[CIA]] |date=[[2007-03-15]] | accessdate=2007-03-27}}</ref>.

=== Сонгууль ===
Сонгуулийн нас нь 20 бөгөөд Төлөөлөгчдийн Танхимын сонгууль 4 жил болгон, харин Зөвлөхүүдийн Танхимын сонгууль 3 жил тутамд болдог байна<ref name="ciawfbjapan">{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html |title=World Factbook; Japan |publisher=[[CIA]] |date=[[2007-03-15]] | accessdate=2007-03-27}}</ref> <ref name="Constitution"/>.
=== Орон нутаг ===
{{гол|Японы засаг захиргааны хуваарь}}
Бүхэл Япон эхлээд, том түвшинд 47 ялгаатай нутаг, засаг захиргааны нэгж болж хуваагдана. Үүнд [[Токио]] гэсэн нэртэй 1 [[өргөн хот]] (都 ''to''), [[Хоккайдо]] гэх 1 [[хязгаар]] (道 ''dō''), [[Оосака]], [[Киото]] гэдэг 2 [[хотжсон аймаг]] (府 ''fu''), бусад нэр бүхий 43 энгийн [[аймаг]] (県 ''ken'') багтана. Энэ түвшнээ японоор ''тодоофүкэн'' (都道府県 ''todōfuken'') гэж бүлэглэнэ. Монголоор зүгээр л «аймаг» гэхэд болно. Доошилбол аймаг дотроо хэд хэдэн [[хот]] (市 ''shi''), [[хошуу]] (郡 ''gun'') болж хуваагдана. Хошууд цаашаа [[балгас]] (町 ''chō''), [[гацаа]] (村 ''son'') гээд дараална. Зарим аймаг дотроо завсрын шат үүсгэдгийг [[тойрог]] (支庁 ''shichō'') гэж бичиж болох юм. Жишээ нь: [[Хоккайдо]] дотроо 14 тойрогт хуваагддаг. Токио бол [[хот аймаг]]. «Токио хот», «Токио аймаг» гэвэл нэг л газар юм.

Газарзүйн байрлалаар нь аймгуудаа мужилдаг уламжлалтай. Үүнийг монголоор [[муж]], эсвэл [[бүс]] гэж (''Chihō'') бичиж болно.
{|
| style="padding-right:1em; vertical-align:top;" |
<center>'''[[Хоккайдо]]'''</center>
----
1.&nbsp;[[Хоккайдо]]<br>
<center>'''[[Тоохокү]]'''</center>
----
2.&nbsp;[[Аомори]]<br>
3.&nbsp;[[Иватэ]]<br>
4.&nbsp;[[Мияги]]<br>
5.&nbsp;[[Акита]]<br>
6.&nbsp;[[Ямагата]]<br>
7.&nbsp;[[Фүкүшима]]<br>
<center>'''[[Кантоо]]'''</center>
----
8.&nbsp;[[Ибараки]]<br>
9.&nbsp;[[Точиги]]<br>
10.&nbsp;[[Гүнма]]<br>
11.&nbsp;[[Сайтама аймаг|Сайтама]]<br>
12.&nbsp;[[Чиба аймаг|Чиба]]<br>
13.&nbsp;[[Токио]]<br>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;(Тоокёо)<br>
14.&nbsp;[[Канагава]]<br>
| style="padding-right:1em; vertical-align:top;" |
<center>'''[[Чүүбү]]'''</center>
----
15.&nbsp;[[Ниигата]]<br>
16.&nbsp;[[Тояма]]<br>
17.&nbsp;[[Ишикава]]<br>
18.&nbsp;[[Фүкүи]]<br>
19.&nbsp;[[Яманаши]]<br>
20.&nbsp;[[Нагано]]<br>
21.&nbsp;[[Гифү]]<br>
22.&nbsp;[[Шизүока]]<br>
23.&nbsp;[[Айчи]]<br>
<center>'''[[Кансай]]'''</center>
----
24.&nbsp;[[Миэ]]<br>
25.&nbsp;[[Шига]]<br>
26.&nbsp;[[Киото]]<br>&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;&nbsp;(Кёото)<br>
27.&nbsp;[[Оосака]]<br>
28.&nbsp;[[Хёого]]<br>
29.&nbsp;[[Нара]]<br>
30.&nbsp;[[Вакаяма]]<br>

<center>'''[[Чүүгокү]]'''</center>
----
31.&nbsp;[[Тоттори]]<br>
32.&nbsp;[[Шиманэ]]<br>
33.&nbsp;[[Окаяма]]<br>
34.&nbsp;[[Хирошима]]<br>
35.&nbsp;[[Ямагүчи]]<br>
| style="padding-right:1em; vertical-align:top;" |
<center>'''[[Шикокү]]'''</center>
----
36.&nbsp;[[Токүшима]]<br>
37.&nbsp;[[Кагава]]<br>
38.&nbsp;[[Эхимэ]]<br>
39.&nbsp;[[Кочи-кэн|Кочи]]<br>

<center>'''[[Кюүшү]]'''</center>
----
40.&nbsp;[[Фүкүока]]<br>
41.&nbsp;[[Сага]]<br>
42.&nbsp;[[Нагасаки]]<br>
43.&nbsp;[[Күмамото]]<br>
44.&nbsp;[[Ооита]]<br>
45.&nbsp;[[Миязаки]]<br>
46.&nbsp;[[Кагошима]]

'''[[Окинава]]'''
----
47.&nbsp;[[Окинава]]<br>
|{{Японы мужлан будаж, аймаглан нэрлэсэн газрын зураг}}
|}

== Эдийн засаг ==
{{гол|Японы эдийн засаг}}
[[Файл:2007 Lexus LX 570 01.jpg|thumb|left|200px|Автомашин үйлдвэрлэл Японы эдийн засгийн хэмжээнд их хувь оролцоотой]]
[[Файл:Tokyo stock exchange.jpg|thumb|upright|Токиогийн хөрөнгийн бирж дэлхийн хоёрдагч том бирж]]

[[Эдо эрин]]д зарим зохион байгуулалттай аж ахуйн харилцаанууд үүсч, эдийн засаг хөгжсөн байдаг. Тухайлбал, [[Осакагийн будаа зууч нар]] даатгал, банкны хэлбэрүүдийг хөгжүүлж, усан, газрын замаарх худалдааны сүлжээ өргөжсөн байна. [[Мэйжийн эрин]]д зах зээлийн эдийн засагт шилжиж, аж үйлдвэржиж эхэлсэн ба одоогийн томоохон аж ахуйн нэгтгэлүүд тухайн үед байгуулагдсан байдаг.
Япон нь өнөө үеийн Азид тэргүүлэх, дэлхийн гурав дахь том хэмжээний дотоодын нийт бүтээгдэхүүн бүхий орон юм. Хоёрдугаар дайны дараа үсрэнгүй өсөлт хэмээгдсэн үе ирсэн ба 1960 болон 1970-аад онуудад эдийн засгийн жилийн дундаж өсөлт 7.5% байв. Харин 1980 болон 1990-ээд онуудад 3.2%-ын жилийн дундаж өсөлттэй байсан.
Ерөнхийдөө [[байгалийн баялаг]] хомс боловч [[цемент]]ийн түүхий эд, [[шил]] зэргээр баялаг. Эрт цагт [[алт]], [[мөнгө]], [[зэс]], [[нүүрс|чулуун нүүрс]] их хэмжээгээр олборлодог байсан түүхтэй.

[[Нефть]], [[ашигт малтмалын геологи#Ашигт малтмал|ашигт малтмал]] зэргийг импортлон [[автомашин]], [[цахилгаан бараа]], [[химийн бүтээгдэхүүн]] зэргийг үйлдвэрлэн экспортолдог<ref name="ciaecon">{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html#Econ |title=World Factbook; Japan—Economy |publisher=[[CIA]] |date=[[2006-12-19]] | accessdate=2006-12-28}}</ref>.

[[Гадаад худалдаа]]ны гол түншүүд нь [[Америкийн Нэгдсэн Улс|АНУ]], [[Зүүн Ази|Зүүн]], [[Зүүн Өмнөд Ази]], [[Европын холбоо]], [[Саудын Араб]], [[Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улс|Хятад]] гэх мэт. [[Гадаад худалдааны тэнцэл]] нь ашигтай байдаг<ref>Blustein, Paul. [http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/articles/A40192-2005Jan26.html "China Passes U.S. In Trade With Japan: 2004 Figures Show Asian Giant's Muscle".] ''[[The Washington Post]]'' ([[2005-01-27]]). Retrieved on [[2006-12-28]].</ref>.

== Өв соёл ==
{{гол|Японы соёл}}
Японы нутаг дэвсгэр дээр [[НҮБ-ын Боловсрол, Соёл, Шинжлэх Ухааны Байгууллага|ЮНЕСКО-гийн]] [[Дэлхийн өв]]ийн жагсаалтад бүртгэгдсэн соёлын дурсгал 10, байгалийн дурсгал 3 бий.

=== Бүх нийтээр тэмдэглэх баяр ===
{|class="wikitable"
|-
!Огноо||Баяр||Тайлбар
|-
||[[1 сарын 1]]||[[Шинэ жил]]||
|-
||[[1 сар|1 сарын]] 2 дахь Даваа гараг||[[Насанд хүрэгсдийн өдөр]]||Тухайн жилд 20 нас хүрсэн хүмүүс тэмдэглэнэ.
|-
||[[2 сарын 11]]||[[Тусгаар тогтнолын өдөр]]||
|-
||[[3 сарын 21]] орчим||[[Хаврын өдөр шөнө тэнцэх өдөр]]||Хуучнаар Эзэн хааны хаврын тайлга
|-
||[[4 сарын 29]]||[[Шёовагийн өдөр]]||Хирохито хааны төрсөн өдөр
|-
||[[5 сарын 3]]||[[Үндсэн хуулийн өдөр]]||
|-
||[[5 сарын 4]]||[[Ногоон өдөр]]||
|-
||[[5 сарын 5]]||[[Хүүхдийн баяр]]||
|-
||[[7 сар|7 сарын]] 3 дахь Даваа гараг||[[Далайн өдөр]]||
|-
||[[9 сар|9 сарын]] 3 дахь Даваа гараг||[[Ахмадын өдөр]]||
|-
||[[9 сарын 23]] орчим||[[Намрын өдөр шөнө тэнцэх өдөр]]||Хуучнаар Эзэн хааны намрын тайлга
|-
||[[10 сар|10 сарын]] 2 дахь Даваа гараг||[[Биеийн тамирын өдөр]]||
|-
||[[11 сарын 3]]||[[Соёлын өдөр]]||Мэйжи эзэн хааны төрсөн өдөр
|-
||[[11 сарын 23]]||[[Хөдөлмөрийг хүндэтгэх өдөр]]||
|-
||[[12 сарын 23]]||[[Эзэн хааны төрсөн өдөр]]||
|}
* Баярын өдөр Ням гарагт таарвал дараах өдөр буюу Даваа гарагт нь, түүнчлэн баярын өдрүүдийн хоорондох өдөр Бүх нийтийн амралтын өдөр болдог.　

== Нэмэр ==
* [[Япон хэл]]
* [[Оригами]]
* [[Манга]]

== Цахим холбоос ==
;
* [http://www.kunaicho.go.jp/eindex.html Kunaicho.go.jp Эзэн хааны гэр бүлийн албан ёсны цахим сүлжээ]
* [http://www.mofa.go.jp/ Ministry of Foreign Affairs Японы гадаад бодлого, боловсролын хөтөлбөр, соёл урлаг, амьдралын тухай]
* [http://www.shugiin.go.jp/index.nsf/html/index_e.htm Shugi-in.go.jp Төлөөлөгчдийн танхимын албан ёсны цахим сүлжээ]
* [http://www.ndl.go.jp/en/index.html Парламентын номын сан (Англи хэлээр)]

; Албан ёсны хэвлэл мэдээлэл
* [http://www.nhk.or.jp/english/ Интернетээр NHK]
* [http://home.kyodo.co.jp/ Кёодо мэдээ]
* [http://web.archive.org/web/20050629001918/http://www.yomiuri.co.jp/dy/ Ёмиүри Шимбүн (Англи хэлээр)]
* [http://www.asahi.com/english/index.html Асахи Шимбүн (Англи хэлээр)]
* [http://www.japantimes.co.jp/ Жапан Таймс]

; Жуулчлал
* [http://www.jnto.go.jp/eng/ Японы Үндэсний Жуулчны Байгууллага]
* [[wikivoyage:Japan|Японоор жуулчлах танилцуулга]]-Викитравел

; Бусад
* [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ja.html CIA World Factbook]
* [http://www.britannica.com/nations/Japan Британника нэвтэрхий толь]
* {{commons|日本}}

== Эшлэл ==
{{лавлах холбоос|2}}


{{Ази}}
{{Ази}}

22:36, 8 Долоодугаар сар 2019-ий байдлаарх засвар

Япон улс
日本国 (япон) →
Ниппон кокү, Нихон кокү
JP, JPN / Япон улсын далбаа
Төрийн далбаа
JP, JPN / Япон улсын Эзэн хааны сүлд
Эзэн хааны сүлд
Төрийн дуулал: японоор 君が代 → Кимигаё
«Эзэн дээдэс таны хаанчлал»
Нийслэл Токио
ТомоохонТокио, Ёкохама,
Осака, Нагоя г.м.
Үндсэн хэлЯпон хэл
Угсаатны бүлгүүд
98.5% - Япон үндэстэн
  1.5% - бус ард түмэн
Ард түмний нэршилЯпоныхон
Төр засагАрдчилсан дэглэм, нэгдмэл
байгууламж, үндсэн хуульт
хаант засагтай
Нарүхито
• Ерөнхий сайд
Абэ Шинзоо
Хууль тогтоох байгууллагаКоккай → «Улсын Хурал»
• Дээд танхим
Санги-ин → «Цэцдийн танхим»
• Доод танхим
Шүүги-ин → «Ардын танхим»
Түүх
• Төр улс үүссэн домогт өдөр
НТӨ 660-02-11
• 1890 оны үндсэн хууль
1890-11-29
• 1947 оны үндсэн хууль
1947-05-03
Газар нутаг
• Нийт
377,944 км2 (62)
• Усны эзлэх талбай (%)
0.8
Хүн ам
• 2011 тооцоо
127,960,000[1] (10)
• Тооллого
128,056,026[2]
• Нягтаршил
337.1/км2
ДНБ (ХАЧТ)2011 тооцоо
• Нийт
$4.396 их наяд[3] (4)
• Нэг хүнд ноогдох
$34,362[3] (25)
ДНБ (нэрлэсэн)2011 тооцоо
• Нийт
$5.855 их наяд[3] (3)
• Нэг хүнд ноогдох
$45,774[3] (18)
ОТББИ (2008)37.6[4]
Error: Invalid Gini value
ХХИ (2011)▲ 0.884[5]
Error: Invalid HDI value · 11
Мөнгөний нэгжЯпоны иен (¥) (JPY)
Цагийн бүсUTC+9 (Японы цаг)


Dime... tu te crees que protestas Dime... me aseguras que protestas Dime... tu te crees un rebelde o algo así.

Oye... tu te quejas de la polución Hablas... sobre la automatización Dime... tu te crees un juglar moderno o algo así.

Defiendes a la humanidad Lloras porque el mundo esta muy mal Criticas a la sociedad Dices tu que todo debería cambiar En el escenario folkorizas tu voz, Muera la ciudad y su contaminación Con tus lindas melodías, Y romántica simpatía, Nunca quedas mal con nadie.

Oye... tu me dices que protestas Pero... tu postura no molesta Dime... si tu fin es algo atacar o ganar aplausos.

Tu te quejas de las bombas Hablas que el planeta se va a acabar Pero nunca das un nombre, Tienes miedo a quedar con alguien mal En las peñas facultades y en la televisión, Junto a los altezas y conscientes snob Te crees revolucionario y acusativo, Pero nunca quedas mal con nadie.

Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie

Me aburrió tu postura intelectual Eres una mala copia de un gringo hippie. Tu guitarra oye imbécil barbón! Se vendió al aplauso de los cursis conscientes. Contradices toda tu protesta famosa Con tus armonías rebuscadas y hermosas. Eres un artista, y no un guerrillero, Pretendes pelear... Y solo eres un mierda buena onda.

Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie

Cómete tu miedo a la bomba de neutrones Quédate tu poesía y con tus razones. Córtala con la selva de cemento, No aguanto tus artísticos lamentos. Tu bolsito y tu poncho artesanal Tu postura cursi me cae muy mal Tu protesta me da igual Porque nunca quedas mal con nadie

Agregar a la playlist Tamaño A A Acordes Imprimir Corregir

Dime... tu te crees que protestas Dime... me aseguras que protestas Dime... tu te crees un rebelde o algo así.

Oye... tu te quejas de la polución Hablas... sobre la automatización Dime... tu te crees un juglar moderno o algo así.

Defiendes a la humanidad Lloras porque el mundo esta muy mal Criticas a la sociedad Dices tu que todo debería cambiar En el escenario folkorizas tu voz, Muera la ciudad y su contaminación Con tus lindas melodías, Y romántica simpatía, Nunca quedas mal con nadie.

Oye... tu me dices que protestas Pero... tu postura no molesta Dime... si tu fin es algo atacar o ganar aplausos.

Tu te quejas de las bombas Hablas que el planeta se va a acabar Pero nunca das un nombre, Tienes miedo a quedar con alguien mal En las peñas facultades y en la televisión, Junto a los altezas y conscientes snob Te crees revolucionario y acusativo, Pero nunca quedas mal con nadie.

Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie

Me aburrió tu postura intelectual Eres una mala copia de un gringo hippie. Tu guitarra oye imbécil barbón! Se vendió al aplauso de los cursis conscientes. Contradices toda tu protesta famosa Con tus armonías rebuscadas y hermosas. Eres un artista, y no un guerrillero, Pretendes pelear... Y solo eres un mierda buena onda.

Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie Nunca quedas mal, quedas mal, con nadie

Cómete tu miedo a la bomba de neutrones Quédate tu poesía y con tus razones. Córtala con la selva de cemento, No aguanto tus artísticos lamentos. Tu bolsito y tu poncho artesanal Tu postura cursi me cae muy mal Tu protesta me da igual Porque nunca quedas mal con nadie

Agregar a la playlist Tamaño A A Acordes Imprimir Corregir



  1. ↑ "Official Japan Statistics Bureau estimate". Statistics Bureau. Retrieved 25 August 2010.
  2. ↑ "Preliminary Counts of the Population and Households". Statistics Bureau. Retrieved February 25, 2011.
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Japan". International Monetary Fund. 2011. Retrieved 30 September 2011.
  4. ↑ "World Factbook: Gini Index". CIA. Retrieved 11 May 2011.
  5. ↑ "Human Development Report 2010" (PDF). UN. 2010. Retrieved 5 November 2010.
"https://mn.wikipedia.org/w/index.php?title=Япон&oldid=583860"-с авсан