Монгол цагаан идээ: Засвар хоорондын ялгаа
Content deleted Content added
No edit summary |
Цагаан идээ руу чиглүүлэгдлээ Tags: New redirect Mobile edit Mobile web edit |
||
Мөр 1: | Мөр 1: | ||
#ЧИГЛҮҮЛЭГ [[Цагаан идээ]] |
|||
2. Улаан идээ |
|||
3. Гурилан идээ |
|||
4. Амтат идээ |
|||
5. Дарс г.м ангилдаг. |
|||
1.Цагаан идээ |
|||
Монголын ард түмэн таван хошуу малын сүү шимийг боловсруулж цагаан идээг бэлтгэнэ. Цагаан идээнд ааруул, |
|||
бяслаг, өрөм, тараг,аарц, ээзгий, цагаан тос, шар тос, айраг, ээдэм зэрэг багтана. Эдгээрийг боловсруулах |
|||
арга ухаан маш нарийн, өвөрмөц юм. |
|||
Үхэр, ямаа, хонины сүүг саагаад, хөөрүүлснийг болсон сүү гэнэ. Болсон сүүг бүлээсгээд, хөрөнгө хийж, |
|||
модон болон паалантай саванд хийж хучаад 3-4 цаг болгож тараг бүрнэ. |
|||
Гүүний сүүг дор хаяж 4000-5000 удаа бүлж исгээд, хөхүүрийн шинэ айраг ууна. |
|||
Хонь, ямаа, үхрийн аль нэгний болсон юм уу түүхий сүүг хөрөнгөөр ээдүүлж, шар ус шүүрэх даавуунд ороож |
|||
боогоод, хоер хавтгай модны завсар хавчиж шахаад 3 цаг орчим болсны дараа бяслаг бэлэн болно. |
|||
Цагаан идээний нэр төрөл нэн олон. |
|||
2. Улаан идээ |
|||
Монголчууд таван хошуу мал, амьтаны махыг чанах зэргээр болгож хийсэн хоолыг хачрын хамтаар улаан идээ гэнэ. |
|||
Махан хоол дотроо бүхэл мах, толгой шийр, хар шөл, хярамцаг, бууз, хуушуур, банш г.м олон нэр төрөлтэй. хамгийн |
|||
хүндтэй зоогт ууц орно. Ууц гэдэг нь сүвээний хоер хавиргыг оролцуулан, нуруу, ууцны хэсэг, өөхөн сүүл бүхэлдээ |
|||
багтаж, нямбайлан огтолж бэлтгэснийг хэлдэг. |
|||
3.Гурилан идээнд [[ул боов|хэвийн боов]], [[боорцог]], гамбир зэрэг орно. Хот суурин газарт боов, харин малчид боорцог голцуу |
|||
хэрэглэнэ. Цагаан сар, хурим найр, баяр ёслолын үед хэвийн боовыг хүндэтгэлийн ширээнд 9-21 ул боовоор |
|||
3-9 үе өрсөн идээ засна. |
|||
4. Амтат идээ |
|||
Амтат идээнд алим жимс, чихэр жигнэмэг, үзэм ёотон зэрэг орно. |
|||
[[Ангилал:Монголын гал тогоо]] |
|||
[[Ангилал:цагаан идээ]] |
12:37, 5 Хоёрдугаар сар 2020-ий байдлаарх засвар
Үсрэх: