Румын: Засвар хоорондын ялгаа
бNo edit summary |
Image:Bucharest-Coat-of-Arms.png-г Image:ROU_Bucharest_CoA.png-р сольж байна. Сольсон хэрэглэгч нь CommonsDelinker, шалтгаан нь: file renamed or replaced on Commons |
||
Мөр 10: | Мөр 10: | ||
|газрын_зураг =EU location ROM.png |
|газрын_зураг =EU location ROM.png |
||
|map_caption = [[Европын холбоо]]н (улбар шар) дахь '''Румын''' (улаан) |
|map_caption = [[Европын холбоо]]н (улбар шар) дахь '''Румын''' (улаан) |
||
|нийслэл_хот =[[Зураг:Bucharest |
|нийслэл_хот =[[Зураг:ROU Bucharest CoA.png|14px]] [[Бухарест]] |
||
|хамгийн_том_хот =[[Зураг:Bucharest |
|хамгийн_том_хот =[[Зураг:ROU Bucharest CoA.png|14px]] [[Бухарест]] |
||
|албан_ёсны_хэл =[[Румын хэл]] |
|албан_ёсны_хэл =[[Румын хэл]] |
||
|бүс_нутгийн_хэл = |
|бүс_нутгийн_хэл = |
05:38, 27 Долоодугаар сар 2020-ий байдлаарх засвар
Румын Улс
ᠷᠦᠮᠢᠨ ᠤᠯᠤᠰ România
| |
---|---|
Төрийн дуулал: рум. "Deșteaptă-te, române!" «Румынчууд аа, сэрцгээ!» | |
Нийслэл | Бухарест |
Албан ёсны хэл | Румын хэл |
Угсаатны бүлгүүд (2011) | 88.6% - Румын 6.5% - Унгар 3.2% - Цыган 1.7% - бусад[1] |
Ард түмний нэршил | Румыныхан |
Төр засаг | Парламентийн бүгд найрамдах засаг |
• Ерөнхийлөгч | Клаус Йоханнис |
• Ерөнхий сайд | Людовик Орбан |
Хууль тогтоох байгууллага | 2 танхимтай «Парламент» |
Тусгаар тогтнол | |
X зуун | |
• Валлахи | 1290 он |
• Молдав | 1346 он |
• Нэгдсэн улс | 1599 |
• Молдав, Валлахийг дахин нэгтгэсэн | 1859 оны 1 сарын 24 |
• Бодитоор баттай тусгаар тогтносон | 1878 оны 7 сарын 13 |
• Трансильванийг нэгтгэсэн | 1918 оны 12 сарын 1 |
Газар нутаг | |
• Нийт | 238,391 км2 (83) |
• Усны эзлэх талбай (%) | 3 % |
Хүн ам | |
• Тооллого | 19,638,000 |
• Нягтаршил | 80/км2 |
ДНБ (ХАЧТ) | 2011 тооцоо |
• Нийт | $547 тэрбум[2] |
• Нэг хүнд ноогдох | $28,119[2] |
ДНБ (нэрлэсэн) | 2011 тооцоо |
• Нийт | $265 тэрбум[2] |
• Нэг хүнд ноогдох | $13,664[2] |
ОТББИ (2008) | 35.9[3] Error: Invalid Gini value |
ХХИ (2011) | ▲ 0.811 Error: Invalid HDI value · 52 |
Мөнгөний нэгж | Румын лей (RON) |
Цагийн бүс | UTC+2 (ДЕЦ) |
• Зуны цаг (ЗЦ) | UTC+3 (ДЕЗЦ) |
Утасны томьёо | +40 |
Домэйн нэр | .ro1 |
1Европын холбооны гишүүн тул мөн .eu-г хэрэглэнэ. |
Румын нь Зүүн Европ, Зүүн Өмнөд Европ болон Төв Европын заагт орших улс юм. Баруун урд талаараа Серби, баруун талаараа Унгар, хойд талаараа Украйн, зүүн хойд талаараа Молдав, өмнө талаараа Болгар улсуудтай хиллэх бөгөөд зүүн талаараа Хар тэнгис ээр хүрээлэгдэнэ. Нийслэл нь Бухарест хот.
Зүүн Европын слав гаралтай улсууд дунд орших Ром гаралтай улс бөгөөд цорын ганц албан ёсны хэл нь румын хэл юм. Үнэн алдартны шашны нөлөө ихтэй.
Төрийн далбаа нь Чадын төрийн далбаатай андуурагдах тохиолдол их байдаг ч Румыны төрийн далбааны цэнхэр өнгө нь арай бүдэг юм. 1989 онд ардчилсан системд шилжих хүртэл төрийн далбааны голд нь тэр үеийн төрийн сүлд нь дүрслэгдсэн байдаг байв.
Нэршил
Албан ёсны нэр нь румын хэлээр Romвnia, монгол хэлээр Румын гэдэг.
Уг нэр нь "Ромчуудын нутаг" хэмээх утгатай. Хуучин нэрүүдийг нь доор оруулав:
Түүх
Мөн Молдавын түүхийг үзнэ үү.
Эрт цагт дакичууд Румыны нутагт оршин суудаг байв. Улмаар Ромын эзэнт гүрний мэдэлд багтсанаар Румын хэмээх нэр үүсчээ.
Засаг захиргааны хуваарь
Румын засаг захиргааны хувьд 41 аймаг , 1 нийслэл (Бухарест)-д хуваагдана.
Газарзүй
Серби, Болгар улстай хиллэх хил нь ерөнхийдөө Дунай мөрний дагуу байдаг. Молдавтай хиллэх хил болох Прут гол нь Дунай мөрөнтэй нийлж, Хар тэнгист цутгана. Дунай мөрний адаг дельт нь тусгай хамгаалалттай.
Румыны нутгийн 34%-ийг уулс, 33%-ийг толгод, 33%-ийг тал газар эзэлнэ. Тус улсын төвд Карпатын нуруу Трансильваний тэгш өндөрлөгөөр хүрээлэгдэн оршино. Карпатын нуруунд далайн түвшнээс дээш 2,000 м-ээс өндөр 14 оргил бий. Хамгийн өндөр Молдовяну оргил нь 2,544 м өндөр юм.
Хүн ам
Оршин суугчдын 89% нь румын, 6% нь мажар, 2% нь цыган үндэстэн болно. Мөн серб, украйн, герман, турк, татар, словак, болгар, орос, еврейчүүд цөөн тоотой бий. Румынчууд нь эртний даки болон шилжин суурьшсан цыгануудын цус холилдож үүссэн гэж үздэг ч хүлээн зөвшөөрдөггүй хүмүүс бий. Мажаруудын ихэнх нь Унгартай газар нутгийн маргаантай Трансильванид амьдардаг.
Чаушескугийн засаглалын үед төрөлтийг дэмжих бодлого баримталж, Балканы хойгийн хамгийн их хүн амтай улс болсон ч зах зээлийн системд шилжсэний дараа хүүхдээ өсгөж хүчрэхгүй болсон эцэг эхчүүд хүүхдээ хаях үзэгдэл их гарсан билээ.
Дэлхийн өв
Румыны нутагт ЮНЕСКО-гийн Дэлхийн өвийн жагсаалтад бүртгэгдсэн соёлын өв 6, байгалийн өв 1 бий.
-
Дунай мөрний дельт - (1991)
-
Цайз-сүмүүд бүхий Трансильваний тосгод - (1993, 1999 онд өргөтгөсөн)
-
Хорезу сүм - (1993)
-
Молдавын хойд хэсгийн ханын зураг бүхий сүмүүд - (1993)
-
Сигисоарагийн түүхэн бүс нутаг - (1999)
-
Дакичуудын цайз - (1999)
Эшлэл
- ↑ "Romanian 2011 census (Румын)" (PDF). www.edrc.ro. Retrieved 2010-02-22.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Romania". International Monetary Fund. Retrieved 20 April 2012.
- ↑ "CIA – The World Factbook – Field Listing :: Distribution of family income – Gini index". Central Intelligence Agency. Retrieved 31 December 2010.
Гадаад холбоосууд
- Засгийн газар
- Ерөнхий мэдээлэл
- Country Profile from BBC News
- Romania information from the United States Department of State
- Portals to the World from the United States Library of Congress
- Romania at UCB Libraries GovPubs
- Эдийн засаг болон хууль
- Exchange Rates – from the National Bank of Romania
- Romanian Law and Miscellaneous - English
- Соёл урлаг ба түүх
- Chronology of Romania from the World History Database
- ICI.ro - A comprehensive site about Romania
- Treasures of the national library of Romania
- Жуулчлал