Монголын сэтгүүлчдийн ёс зүйн зарчим: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
үг заслаа
Ёс зүйн зарчмын тунхаг
Мөр 5: Мөр 5:
“Мэдээлэл хүртэх, үг хэлэх эрх чөлөө бол хүн төрөлхтний үндсэн эрх мөн гэдгийг дээдэлж, сэтгүүлчийн эрх үүргээс нийгмийн өмнө хүлээх хариуцлага ямагт дээгүүр байх ёстойг эрхэмлэж Монголын сэтгүүлчид дараахь ёс зүйн зарчмыг өөрсдийн мэргэжлийн хэм хэмжээ хэмээн тунхаглаж байна” гэсэн баримт бичгийн үндсэн зорилго, учир утгыг тайлбарласан оршил хэсэгтэй 10 заалттай юм.
“Мэдээлэл хүртэх, үг хэлэх эрх чөлөө бол хүн төрөлхтний үндсэн эрх мөн гэдгийг дээдэлж, сэтгүүлчийн эрх үүргээс нийгмийн өмнө хүлээх хариуцлага ямагт дээгүүр байх ёстойг эрхэмлэж Монголын сэтгүүлчид дараахь ёс зүйн зарчмыг өөрсдийн мэргэжлийн хэм хэмжээ хэмээн тунхаглаж байна” гэсэн баримт бичгийн үндсэн зорилго, учир утгыг тайлбарласан оршил хэсэгтэй 10 заалттай юм.


== Ёс зүйн зарчмын тунхаг ==
“Ёс зүйн зарчим” нь Олон түмний мэдэх гэсэн эрх ашигт захирагдана


=== Монголын сэтгүүлчдийн ёс зүйн зарчим ===
(1); Бусдыг гүтгэх, доромжлох, нэр төрийг гутаах, өөрийн болон бусдын эрх ашигт зохицуулан баримтыг санаатайгаар мушгин гуйвуулах, бичиж бэлтгэсэн нийтлэл, нэвтрүүлгийнхээ төлөө хахууль авах, баримтыг нуун дарагдуулах зэрэг мэргэжлийн ноцтой алдаа гаргахгүйн төлөө ажиллана
''           '' Мэдээлэл авах, үг хэлэх эрх чөлөө бол хүний үндсэн эрх гэдгийг дээдэлж, сэтгүүлчийн эрх үүргээс нийгмийн өмнө хүлээх хариуцлага ямагт дээгүүр байх ёстойг эрхэмлэж, Монголын Сэтгүүлчид дараах ёс зүйн зарчмыг өөрсдийн мэргэжлийн хэм хэмжээ хэмээн тунхаглаж байна.


'''Нэг.''' Олон түмний үнэнийг мэдэх эрх ашигт ямагт захирагдана.
(2); Бичсэн бүх зүйлийнхээ хариуцлагыг хүлээнэ


'''Хоёр.''' Мэргэжлийн ноцтой алдаа гаргахгүйн төлөө ажиллана.
(3); Итгэл олж авсан мэдээллийнхээ эх сурвалжийг ямар ч тохиолдолд чанад нууцална


Бусдыг гүтгэх, доромжлох, нэр төр гутаахыг цээрлэнэ.
(4); Бусдын бүтээлийг хулгайлах, хуулбарлахыг цээрлэнэ


Өөрийн болон бусдын эрх ашигт зохицуулан баримтыг санаатайгаар мушгин гуйвуулахаас зайлсхийнэ.
(5); Шашин шүтлэг, хүйс, яс үндсээр ялган гадуурхах, гэмт хэрэг, хүчирхийлэл, терроризм зэрэг хүнлэг бус зүйлийг хөөрөгдөн сурталчлахгүй байна


Нийтлэл, нэвтрүүлгийнхээ төлөө хахууль авахыг ёс бус гэж үзнэ.
(6); Хувийн нууц, бусдын зовлон шаналлыг ойлгож хүнлэг, энэрэнгүй ёсыг ямагт сахина


Баримтыг нуун дарагдуулахыг мэргэжлийн алдаа гэж үзнэ.
(7); Мэргэжил нэгтнүүдийнхээ эрх ашгийг хүндэтгэн үзэж зөвхөн шударга өрсөлдөөнийг эрхэмлэнэ


'''Гурав.''' Бичсэн зүйлийнхээ хариуцлагыг хүлээнэ.
(8); Буруу ташаа мэдээлэл гарсан бол засч залруулахын төлөө бололцоотой бүхнийг хийнэ


'''Дөрөв.''' Хүний итгэлийг хүлээж, олсон мэдээллийнхээ эх сурвалжийг ямар ч тохиолдолд чанд нууцална.
(9); Монголын сэтгүүлчид мэргэжлийн нэр төрөө эрхэмлэн, энэхүү ёс зүйн зарчмыг ямагт мөрдлөг болгохыг үүргээ гэж үзнэ


'''Тав.''' Бусдын бүтээлийг хулгайлах, хуулбарлахыг цээрлэнэ.
(10) гэсэн асуудлуудыг тусгажээ.

'''Зургаа.''' Шашин шүтлэг, хүйс, яс үндсээр ялган гадуурхах, гэмт хэрэг, хүчирхийлэл, терроризм зэрэг хүнлэг бус зүйлийг хөөрөгдөн сурталчлахгүй байна.

'''Долоо.''' Хувийн нууц, бусдын зовлон шаналлыг ойлгож хүнлэг, энэрэнгүй ёсыг ямагт сахина.

'''Найм.''' Мэргэжил нэгтнүүдийнхээ эрх ашгийг хүндэтгэж зөвхөн шударга өрсөлдөөнийг эрхэмлэнэ.

'''Ес.''' Буруу ташаа мэдээлэл гаргасан бол засаж залруулахын төлөө бололцоотой бүхнийг хийнэ.

'''Арав'''. Монголын сэтгүүлчид мэргэжлийн нэр төрөө эрхэмлэн, энэхүү ёс зүйн зарчмыг ямагт мөрдлөг болгохыг үүрэгтэй.


== Түүх ==
== Түүх ==
Мөр 39: Мөр 50:


Чөлөөт сэтгүүл зүйн эх сурь тавигдсаны дараа нийт сэтгүүлчдийн санал бодлыг тусгаж, сэтгүүлчдийн их хурлаар хэлэлцэж баталсан анхны томоохон баримт бичиг болсноороо чухал ач холбогдолтой гэж үздэг.
Чөлөөт сэтгүүл зүйн эх сурь тавигдсаны дараа нийт сэтгүүлчдийн санал бодлыг тусгаж, сэтгүүлчдийн их хурлаар хэлэлцэж баталсан анхны томоохон баримт бичиг болсноороо чухал ач холбогдолтой гэж үздэг.
[[Ангилал:Ёс зүй]]
[[Ангилал:Сэтгүүлч]]
[[Ангилал:Сэтгүүлчийн зарчим]]
[[Ангилал:Ёс зүйн зарчим]]

08:39, 15 Наймдугаар сар 2020-ий байдлаарх засвар

Монголын сэтгүүлчдийн ёс зүйн зарчим (Этические принципы монгольских журналистов. Ethical principles of Mongolian journalists).

Монголын сэтгүүлчдийн ёс зүйн зарчмыг тодорхойлсон энэхүү баримт бичгийг 2005 оны 3 дугаар сарын 11-ний өдөр хуралдсан Монголын сэтгүүлчдийн Нэгдсэн Эвлэлийн II их хурлаар хэлэлцэж баталжээ.

“Мэдээлэл хүртэх, үг хэлэх эрх чөлөө бол хүн төрөлхтний үндсэн эрх мөн гэдгийг дээдэлж, сэтгүүлчийн эрх үүргээс нийгмийн өмнө хүлээх хариуцлага ямагт дээгүүр байх ёстойг эрхэмлэж Монголын сэтгүүлчид дараахь ёс зүйн зарчмыг өөрсдийн мэргэжлийн хэм хэмжээ хэмээн тунхаглаж байна” гэсэн баримт бичгийн үндсэн зорилго, учир утгыг тайлбарласан оршил хэсэгтэй 10 заалттай юм.

Ёс зүйн зарчмын тунхаг

Монголын сэтгүүлчдийн ёс зүйн зарчим

            Мэдээлэл авах, үг хэлэх эрх чөлөө бол хүний үндсэн эрх гэдгийг дээдэлж, сэтгүүлчийн эрх үүргээс нийгмийн өмнө хүлээх хариуцлага ямагт дээгүүр байх ёстойг эрхэмлэж, Монголын Сэтгүүлчид дараах ёс зүйн зарчмыг өөрсдийн мэргэжлийн хэм хэмжээ хэмээн тунхаглаж байна.

Нэг. Олон түмний үнэнийг мэдэх эрх ашигт ямагт захирагдана.

Хоёр. Мэргэжлийн ноцтой алдаа гаргахгүйн төлөө ажиллана.

Бусдыг гүтгэх, доромжлох, нэр төр гутаахыг цээрлэнэ.

Өөрийн болон бусдын эрх ашигт зохицуулан баримтыг санаатайгаар мушгин гуйвуулахаас зайлсхийнэ.

Нийтлэл, нэвтрүүлгийнхээ төлөө хахууль авахыг ёс бус гэж үзнэ.

Баримтыг нуун дарагдуулахыг мэргэжлийн алдаа гэж үзнэ.

Гурав. Бичсэн зүйлийнхээ хариуцлагыг хүлээнэ.

Дөрөв. Хүний итгэлийг хүлээж, олсон мэдээллийнхээ эх сурвалжийг ямар ч тохиолдолд чанд нууцална.

Тав. Бусдын бүтээлийг хулгайлах, хуулбарлахыг цээрлэнэ.

Зургаа. Шашин шүтлэг, хүйс, яс үндсээр ялган гадуурхах, гэмт хэрэг, хүчирхийлэл, терроризм зэрэг хүнлэг бус зүйлийг хөөрөгдөн сурталчлахгүй байна.

Долоо. Хувийн нууц, бусдын зовлон шаналлыг ойлгож хүнлэг, энэрэнгүй ёсыг ямагт сахина.

Найм. Мэргэжил нэгтнүүдийнхээ эрх ашгийг хүндэтгэж зөвхөн шударга өрсөлдөөнийг эрхэмлэнэ.

Ес. Буруу ташаа мэдээлэл гаргасан бол засаж залруулахын төлөө бололцоотой бүхнийг хийнэ.

Арав. Монголын сэтгүүлчид мэргэжлийн нэр төрөө эрхэмлэн, энэхүү ёс зүйн зарчмыг ямагт мөрдлөг болгохыг үүрэгтэй.

Түүх

1980-аад оны үеэс манай оронд Монголын сэтгүүлчдийн ёс зүйн зарчмыг боловсруулах, баталж мөрдөх ажлыг эхэлсэн.

1982 онд (МСХ-ны хорооны II бүгд хурал) анхны сэтгүүлчийн ёс зүйн баримт бичгийг боловсруулав.

1996 онд (МСХ, МЧАСЭ-ийн нэгдсэн их хурал) хоёр дахь баримт бичгийг боловсруулж баталсан.

2003 онд Монголын Чөлөөт Сонинуудын Холбоо гурав дахь баримт бичгийг боловсруулсан. Гэвч янз бүрийн шалтгааны улмаас амьдралд хэрэгжиж чадаагүй юм.

2005 онд баталсан Монголын сэтгүүлчдийн ёс зүйн энэхүү зарчим нь сэтгүүлчдийн мэргэжлийн байгууллагуудын боловсруулсан дөрөв дэх баримт бичиг юм.

Чөлөөт сэтгүүл зүйн эх сурь тавигдсаны дараа нийт сэтгүүлчдийн санал бодлыг тусгаж, сэтгүүлчдийн их хурлаар хэлэлцэж баталсан анхны томоохон баримт бичиг болсноороо чухал ач холбогдолтой гэж үздэг.