Архангельск муж: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
б робот Нэмж байна: pnb:ارخانجلسک
б робот Өөрчилж байна: it:Oblast' di Arcangelo; cosmetic changes
Мөр 45: Мөр 45:
'''Архангельск муж''' ({{lang-ru|Архангельская область}}) нь [[Оросын Холбооны Улс]]ын баруун хойд хэсэгт орших, [[Баруун Хойд Холбооны тойрог]]т харьяалагдах муж юм. Мужийн төв нь [[Архангельск]]. [[Ненецийн автономит тойрог]], [[Шинэ Газар]], [[Франц-Иосифын газар]] арлууд тус мужид хамаарна.
'''Архангельск муж''' ({{lang-ru|Архангельская область}}) нь [[Оросын Холбооны Улс]]ын баруун хойд хэсэгт орших, [[Баруун Хойд Холбооны тойрог]]т харьяалагдах муж юм. Мужийн төв нь [[Архангельск]]. [[Ненецийн автономит тойрог]], [[Шинэ Газар]], [[Франц-Иосифын газар]] арлууд тус мужид хамаарна.


==Ерөнхий мэдээлэл==
== Ерөнхий мэдээлэл ==
*[[Талбай]]: 587,400км² (Ненецийн автономит тойргийг оролцуулаад)
*[[Талбай]]: 587,400км² (Ненецийн автономит тойргийг оролцуулаад)
*[[Хүн ам]]: 1,443,300 (2001 оны байдлаар)
*[[Хүн ам]]: 1,443,300 (2001 оны байдлаар)
*[[Хүн амын нягтшил]]: 3 хүн/км²
*[[Хүн амын нягтшил]]: 3 хүн/км²


==Газарзүй==
== Газарзүй ==
[[Дорнод Европын тэгш өндөрлөг]]ийн умард хэсэгт оршино. [[Цагаан тэнгис]], [[Баренцын тэнгис]], [[Карын тэнгис]]тэй хиллэнэ. Зүүн талаараа [[Комийн Бүгд Найрамдах Улс]], баруун талаараа [[Карелийн Бүгд Найрамдах Улс]]тай хиллэдэг. [[Умард Двина гол]] нутгаар нь урсдаг.
[[Дорнод Европын тэгш өндөрлөг]]ийн умард хэсэгт оршино. [[Цагаан тэнгис]], [[Баренцын тэнгис]], [[Карын тэнгис]]тэй хиллэнэ. Зүүн талаараа [[Комийн Бүгд Найрамдах Улс]], баруун талаараа [[Карелийн Бүгд Найрамдах Улс]]тай хиллэдэг. [[Умард Двина гол]] нутгаар нь урсдаг.


Шинэ Газар, Франц-Иосифын газрыг эс тооцвол тус мужийн газар нутаг нь [[тайга]]ар бүрхэгдсэн байдаг. [[Гацуур]], [[хуш]] мод өргөн тархсан, зүүн хэсгээр нь [[агч мод]], [[хар мод]] үзэгдэнэ. Эх газрын уур амьсгалтай, зүүн хойд хэсэг нь [[Арктикийн бүс]]т хамаардаг.
Шинэ Газар, Франц-Иосифын газрыг эс тооцвол тус мужийн газар нутаг нь [[тайга]]ар бүрхэгдсэн байдаг. [[Гацуур]], [[хуш]] мод өргөн тархсан, зүүн хэсгээр нь [[агч мод]], [[хар мод]] үзэгдэнэ. Эх газрын уур амьсгалтай, зүүн хойд хэсэг нь [[Арктикийн бүс]]т хамаардаг.


==Түүх==
== Түүх ==
[[Фин-Угор]] овгийн үндэстнүүд эртнээс нутаглаж ирсэн тус бүс нутагт [[Орос үндэстэн|орос]]ууд [[11-р зуун|11]], [[12-р зуун]]ы үеэс суурьшиж эхэлсэн аж.[[1584]] онд "Догшин Иван" буюу [[IV Иван]] Оросын анхны далайн боомт хот болох Архангельскийг байгуулснаар хөгжлийн гараа нь эхэлжээ.
[[Фин-Угор]] овгийн үндэстнүүд эртнээс нутаглаж ирсэн тус бүс нутагт [[Орос үндэстэн|орос]]ууд [[11-р зуун|11]], [[12-р зуун]]ы үеэс суурьшиж эхэлсэн аж.[[1584]] онд "Догшин Иван" буюу [[IV Иван]] Оросын анхны далайн боомт хот болох Архангельскийг байгуулснаар хөгжлийн гараа нь эхэлжээ.


Мөр 62: Мөр 62:
[[Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]ы дараа [[Зөвлөлт Холбоот Улс]] нь зах хязгааргүй ой мод бүхий [[тундр]]ын бүсийг [[цөмийн туршилт]]ын талбар болгон ашиглаж байв. Тус мужийн [[Северодвинск]] боомт нь [[цөмийн хөлөг онгоц]] бүтээх төслийн төв болж байлаа.
[[Дэлхийн хоёрдугаар дайн]]ы дараа [[Зөвлөлт Холбоот Улс]] нь зах хязгааргүй ой мод бүхий [[тундр]]ын бүсийг [[цөмийн туршилт]]ын талбар болгон ашиглаж байв. Тус мужийн [[Северодвинск]] боомт нь [[цөмийн хөлөг онгоц]] бүтээх төслийн төв болж байлаа.


==Байгалийн баялаг, аж үйлдвэр==
== Байгалийн баялаг, аж үйлдвэр ==
Загас агнуур, ойн аж ахуй, мод боловсруулах, цаас боловсруулах үйлдвэр, [[автомашин]]ы үйлдвэрүүд элбэг. Зэвсгийн үйлдвэр ч бий.
Загас агнуур, ойн аж ахуй, мод боловсруулах, цаас боловсруулах үйлдвэр, [[автомашин]]ы үйлдвэрүүд элбэг. Зэвсгийн үйлдвэр ч бий.


Мөр 69: Мөр 69:
Мужийн төв Архангельск хотын өмнөд хэсэгт [[Плесецкийн сансрын төв]] бий.
Мужийн төв Архангельск хотын өмнөд хэсэгт [[Плесецкийн сансрын төв]] бий.


==Цагийн бүс==
== Цагийн бүс ==
[[Image:RTZ2.png|left|75px]]
[[Зураг:RTZ2.png|left|75px]]
Архангельск муж нь [[Москвагийн цагийн бүс]]т багтана.
Архангельск муж нь [[Москвагийн цагийн бүс]]т багтана.
<br>Өөрөөр хэлбэл [[UTC+3]] бүст багтах бөгөөд [[зуны цаг]]ийн үед [[UTC+4]] болно.
<br />Өөрөөр хэлбэл [[UTC+3]] бүст багтах бөгөөд [[зуны цаг]]ийн үед [[UTC+4]] болно.


{{commons|Category:Arkhangelsk Oblast}}
{{commons|Category:Arkhangelsk Oblast}}
{{ОХУ-ын засаг захиргааны нэгжүүд}}
{{ОХУ-ын засаг захиргааны нэгжүүд}}


[[Category:ОХУ-ын мужууд]]
[[Ангилал:ОХУ-ын мужууд]]


[[ar:أرخانجيلسك أوبلاست]]
[[ar:أرخانجيلسك أوبلاست]]
Мөр 102: Мөр 102:
[[id:Oblast Arkhangelsk]]
[[id:Oblast Arkhangelsk]]
[[is:Arkangelskfylki]]
[[is:Arkangelskfylki]]
[[it:Oblast' di Archangel'sk]]
[[it:Oblast' di Arcangelo]]
[[ja:アルハンゲリスク州]]
[[ja:アルハンゲリスク州]]
[[ka:არხანგელსკის ოლქი]]
[[ka:არხანგელსკის ოლქი]]

10:27, 15 Есдүгээр сар 2009-ий байдлаарх засвар

Архангельск муж
Улс Орос
Холбооны тойрог[1]
Эдийн засгийн бүс[2]
Хүн ам
  Тооцоо 
(2018)[3]
1,155,028
Цагийн бүсUTC+3 ([4])
OKTMO ID11000000
Албан ёсны хэлОрос хэл[5]

Архангельск муж (Орос: Архангельская область) нь Оросын Холбооны Улсын баруун хойд хэсэгт орших, Баруун Хойд Холбооны тойрогт харьяалагдах муж юм. Мужийн төв нь Архангельск. Ненецийн автономит тойрог, Шинэ Газар, Франц-Иосифын газар арлууд тус мужид хамаарна.

Ерөнхий мэдээлэл

Газарзүй

Дорнод Европын тэгш өндөрлөгийн умард хэсэгт оршино. Цагаан тэнгис, Баренцын тэнгис, Карын тэнгистэй хиллэнэ. Зүүн талаараа Комийн Бүгд Найрамдах Улс, баруун талаараа Карелийн Бүгд Найрамдах Улстай хиллэдэг. Умард Двина гол нутгаар нь урсдаг.

Шинэ Газар, Франц-Иосифын газрыг эс тооцвол тус мужийн газар нутаг нь тайгаар бүрхэгдсэн байдаг. Гацуур, хуш мод өргөн тархсан, зүүн хэсгээр нь агч мод, хар мод үзэгдэнэ. Эх газрын уур амьсгалтай, зүүн хойд хэсэг нь Арктикийн бүст хамаардаг.

Түүх

Фин-Угор овгийн үндэстнүүд эртнээс нутаглаж ирсэн тус бүс нутагт оросууд 11, 12-р зууны үеэс суурьшиж эхэлсэн аж.1584 онд "Догшин Иван" буюу IV Иван Оросын анхны далайн боомт хот болох Архангельскийг байгуулснаар хөгжлийн гараа нь эхэлжээ.

1930-аад онд Иосиф Сталины дэглэмийг эсэргүүцсэн 2 сая гаруй украйны кулакууд хувьсгалын эсэргүү хэргээр албан хүчээр нүүж ирсэн байна.

Дэлхийн хоёрдугаар дайны дараа Зөвлөлт Холбоот Улс нь зах хязгааргүй ой мод бүхий тундрын бүсийг цөмийн туршилтын талбар болгон ашиглаж байв. Тус мужийн Северодвинск боомт нь цөмийн хөлөг онгоц бүтээх төслийн төв болж байлаа.

Байгалийн баялаг, аж үйлдвэр

Загас агнуур, ойн аж ахуй, мод боловсруулах, цаас боловсруулах үйлдвэр, автомашины үйлдвэрүүд элбэг. Зэвсгийн үйлдвэр ч бий.

Газрын тос, шатдаг хий, алмааз олборлодог. Өмнөд хэсэгт нь жамц давсны том орд бий.

Мужийн төв Архангельск хотын өмнөд хэсэгт Плесецкийн сансрын төв бий.

Цагийн бүс

Архангельск муж нь Москвагийн цагийн бүст багтана.
Өөрөөр хэлбэл UTC+3 бүст багтах бөгөөд зуны цагийн үед UTC+4 болно.

 Commons: Category:Arkhangelsk Oblast – Викимедиа дуу дүрсний сан
  1. Загвар:Cite Russian law
  2. Загвар:Cite Russian law
  3. "26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года". Retrieved 23 Нэгдүгээр сар 2019.
  4. "Об исчислении времени". Официальный интернет-портал правовой информации (in орос). 3 June 2011. Retrieved 19 January 2019.
  5. Оросын Үндсэн хуулийн 68.1-д заасны дагуу Оросын Холбооны Улс даяар албан ёсных.
  6. "Сведения о наличии и распределении земель в Российской Федерации на 01.01.2019 (в разрезе субъектов Российской Федерации)". Federal Service for State Registration, Cadastre and Cartography. Archived from the original on 9 February 2022. Retrieved 29 August 2023.