Transport layer

Transport layer буюу Тээвэрлэлтийн түвшин (дугаараар нь layer 4 ч гэдэг) нь процесс хоорондын end-to-end дамжууллыг тодорхойлж өгдөг^[1], компьютерын сүлжээний хийсвэрлэлтийн түвшин юм. Өгөгдлийн урсгалыг байнгын холболттойгоор бий болгох, найдвартай дамжуулал, өгөгдлийн урсгалын хурд хэмжээг удирдах, мультиплекс гэх мэт үйлчилгээнүүдийг тодорхойлно.

Transport layer нь одоогийн сүлжээнүүдэд ашиглагддаг TCP/IP загвар (RFC 1122),^[2] болон сүлжээний түвшингүүдийг онолын хувьд тодорхойлж өгдөг OSI загварын аль алинд тусгагдсан байдаг. OSI дахь transport layer-ийн тодорхойлолт нь бага зэргийн ялгаатай бөгөөд эдгээрээс хамгийн том нь мультиплекс үйлчилгээ буюу портыг OSI-д session layer-д хамаарна гэдэг.

Transmission Control Protocol (TCP) нь TCP/IP загварийн гол хоёр протоколын нэг болдогоороо өнөөгийн Интернэт сүлжээний үндсэн transport layer-ийн протокол болж өгдөг. TCP нь холболт үүсгэсний дараа (connection oriented) дамжуулалт хийдгээрээ холболтгүй шууд дамжуулдаг (connectionless) User Datagram Protocol (UDP)-гээс ялгарна. TCP нь илүү нарийн ажиллагаатай протокол бөгөөд холболтын төлөвийг хадгалж, найвартай дамжууллыг хангаж өгдөг. UDP нь харин энгийн зурвас дамжуулахад ихэвчлэн хэрэглэгддэг.

TCP, UDP-гээс гадна Datagram Congestion Control Protocol (DCCP), Stream Control Transmission Protocol (SCTP) гэсэн протоколууд transport layer-т хамаарана.

Үйлчилгээ

Дараах үйлчилгээнүүдийг transport layer-т тусгаж өгсөн байдаг ба бодитоор хэрэгжүүлсэн протоколууд нь эдгээрийн заримыг хангаж өгсөн байна.

Холболт үүсгэсний дараа дамжуулах: Сүлжээгээр мэдээлэл дамжуулах програм нь өгөгдлийг урсгал хэлбэрээр хүлээж авч, дамжуулах нь хялбар байдаг. UDP, IP-д өгөгдөл нь датаграм хэлбэрээр дамжуулагддаг.
Дарааллыг хадгалж хүргэх: Сүлжээний түвшинд өгөгдлийн пакетүүд нь илгээсэн дарааллаас өөр дараалалтайгаар хүлээн авагчид очиж болно. Transport layer-т сегментүүдийг дугаарласнаар програмд зөв дараалалтайгаар хүргэгдэх боломжтой (гэхдээ бөглөрөл үүсэх магадлал бий).
Найвартай байдал: Сүлжээний бөглөрөл, холболтонд учирсан алдаанаас үүдэн пакетууд нь дамжууллын явцад алдагдаж болно. Checksum гэх мэтийн алдаа шалгагч код ашиглаж алдааг шалгах, ACK эсвэл NACK зурвасыг ашиглан пакет алдаагүй эсвэл алдаатай ирсэнийг (ирээгүйг) мэдэгдэж болно. Мөн Automatic repeat request механизмаар дахин дамжуулна.
Урсгалыг удирдаж зохицуулах: Илгээх хурд хэт ихдэж хүлээн авагчийн буффер дүүрэхээс хамгаалах ёстой. Түүнчлэн буффер дахь өгөгдлийн хэмжээ хэт багадахаас хамгаалж сүлжээний ашиглалтыг нэмэгдүүлнэ.
Бөглөрөлөөс хамгаалах: Congestion control-г хэрэгжүүлснээр сүлжээний хэт ачааллаас хамгаална. Жишээлбэл automatic repeat request-г байнга хэрэглэхэд сүлжээ байнга бөглөрсөн байдалтай байж болох тул slow-start аргыг хэрэглэнэ (энэ нь дамжууллын эхэнд, эсвэл пакетийг дахин дамжууллын дараа сүлжээний ачааллыг бага хэмжээтэй байлгадаг).
Мультиплекс: Порт ашиглан сүлжээнд холбогдсон нэг төхөөрөмж нь олон холболтыг дэмжиж, олон програм сүлжээг ашиглах боломжтой болгоно. Энэ нь TCP/IP-д transport layer-т хамаарах ч OSI загварт session layer-д хамаарана.

Transport layer протоколуудын жишээ

Үйлчилгээ	UDP	UDP Lite	TCP	Multipath TCP	SCTP	DCCP	RUDP
Пакетийн толгой хэсгийн хэмжээ	8 байт	8 байт	20–60 байт	50–90 байт	12 байт	12 эсвэл 16 байт
Transport-layer өгөгдлийн нэгж	Датаграм	Датаграм	Сегмент	Сегмент	Датаграм	Датаграм	Датаграм
Холболт үүсгэдэг	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм	Тийм	Тийм
Найдвартай дамжуулдаг	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм	Үгүй	Тийм
Найдваргүй дамжуулдаг	Тийм	Тийм	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм
Зурвасын хязгаарыг хадгалдаг	Тийм	Тийм	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм
Дарааллыг хадгалж илгээдэг	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм	Үгүй	Тийм
Дарааллыг хадгалахгүй илгээдэг	Тийм	Тийм	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм
Өгөгдлийн checksum	Заавал биш	Тийм	Тийм	Тийм	Тийм	Тийм	Тодорхойлоогүй
Checksum хэмжээ (бит)	16	16	16	16	32	16	Тодорхойлоогүй
Дутуу checksum	Үгүй	Тийм	Үгүй	Үгүй	Үгүй	Тийм	Үгүй
Замын MTU	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм	Тийм	Тодорхойлоогүй
Урсгалыг удирдаж зохицуулах	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм	Үгүй	Тийм
Бөглөрөлийг удирдаж зохицуулах	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм	Тийм	Тодорхойлоогүй
Explicit Congestion Notification	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм	Тийм
Давхар урсгал	Үгүй	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Үгүй	Үгүй
Multi-homing	Үгүй	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Үгүй	Үгүй
Bundling / Nagle	Үгүй	Үгүй	Тийм	Тийм	Тийм	Үгүй	Тодорхойлоогүй

Эшлэл

↑ RFC 1122, §1.1.3. "The transport layer provides end-to-end communication services for applications."
↑ RFC 1122, Requirements for Internet Hosts – Communication Layers, IETF, R. Braden (Editor), October 1989

[1] RFC 1122, §1.1.3. "The transport layer provides end-to-end communication services for applications."

[2] RFC 1122, Requirements for Internet Hosts – Communication Layers, IETF, R. Braden (Editor), October 1989

[1]

[2]