Франц-Пруссийн дайн

Франц-Пруссийн дайн
Пьер-Жорж Жанниогийн бүтээл La ligne de feu (1886), Марс-ла-Турын тулалдааныг дүрсэлжээ.
Пьер-Жорж Жанниогийн бүтээл La ligne de feu (1886), Марс-ла-Турын тулалдааныг дүрсэлжээ.
Огноо 1870 оны 7 сарын 19 1871 оны 5 сарын 10 хүртэл
Байрлал Франц ба Пруссийн Райн
Үр дүн Германы ялалт. Дайны үеэр өмнөдийн дөрвөн герман улс Умард Германы Холбооны Улсад (Хаант Улс) нэгдсэн ба
Хоёрдугаар Хаант Улс мөхөж Францын Бүгд Найрамдах Улс бий болов.
Нутаг дэвсгэрийн өөрчлөлт Франц Эльзасын ихэнх нутаг ба Лотарингийн хэсгийг алдсан
Зөрчилдөгч талууд

Хойд Германы ХолбооХойд Германы Холбоо Хойд Германы Холбоо
Байерны Хант УлсБайерны Хант Улс Байерн
ВюртембергВюртембергийн Хант Улс Вюртемберг
БаденБадены Их Херцогт Улс Баден
Хессений Их Херцогт УлсХессений Их Херцогт Улс Хессен
Германы Эзэнт ГүрэнГерманы Хаант Улс Германы Эзэнт Гүрэн (1871 оны 1 сарын 1-с хойш)

Хоёрдугаар Хаант УлсХоёрдугаар Хаант Улс Францын Хаант Улс
Францын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах УлсФранцын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах Улс Францын Бүгд Найрамдах Улс (1870 оны 9 сарын 4-с хойш)

Удирдагч

Хойд Германы ХолбооХойд Германы Холбоо Вилхелм I
Хойд Германы ХолбооХойд Германы Холбоо Хэлмүт фон Молтке
Хойд Германы ХолбооХойд Германы Холбоо Эдвин фон Мантойфел
Хойд Германы ХолбооХойд Германы Холбоо Карл Фрийдрих фон Штайнмец
Хойд Германы ХолбооХойд Германы Холбоо Фрийдрих Карл
Хойд Германы ХолбооХойд Германы Холбоо Титэмт ханхүү Фрийдрих Вилхелм

Хоёрдугаар Хаант УлсХоёрдугаар Хаант Улс Наполеон III
Хоёрдугаар Хаант УлсХоёрдугаар Хаант Улс Эдмон Лебёв
Хоёрдугаар Хаант УлсХоёрдугаар Хаант Улс Франсуа Ашил Базен
Хоёрдугаар Хаант УлсХоёрдугаар Хаант Улс Патрис де Мак-Махон
Хоёрдугаар Хаант УлсХоёрдугаар Хаант Улс Луй Жулье Трошу
Францын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах УлсФранцын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах Улс Леон Гамбетта
Францын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах УлсФранцын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах Улс Луи Фэдерб
Францын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах УлсФранцын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах Улс Шарль Дени Бурбаки
Францын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах УлсФранцын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах Улс Луи д’Орел де Паладин

Цэргийн хүч
519.000[1] цэрэг дайн эхлэхэд (нийт: 1.400.000 цэрэг) 336.000[2] цэрэг дайны эхэнд (нийт: 1.600.000 цэрэг)
Хохирол

44.781 алагдсан
89.732 шархадсан[3]

138.871 алагдсан[4]
143.000 шархадсан
474.414 олзлогдсон[5]

Франц-Пруссийн дайн буюу Франц-Германы дайн (Францад 1870 оны дайн гэдэг[6]) (герм. Deutsch-Französischer Krieg; франц. Guerre franco-allemande: 1870 оны 7-р сарын 19 — 1871 оны 5-р сарын 10) нь III Наполеоны Франц болон Пруссийн хооронд болсон дайн юм. Прусс улс бүрэлдэхүүнд нь багтдаг Хойд Германы Холбооноос гадна Баден, Вюрттемберг, Бавари зэрэг өмнөд Германы улсууд Пруссын талд байжээ. Прусс болон Германы ялалт нь Герман улс нэгтгэж , Пруссийн I Вилхелмийн захиргаанд оруулжээ. Нөгөө талаар III Наполеоны хаанчлал, Францын Хоёрдугаар Эзэнт Гүрэнд төгсгөл авчирч, Францын Гуравдугаар Бүгд Найрамдах Улс байгуулагдсан юм. Пруссийн эзлээд байсан Эльзас, Лотарингийг дайн дуусгах гэрээ ёсоор Германд нэгтгэсэн нь Дэлхийн нэгдүгээр дайн дуустал Германд харьяалагдаж байв.

Эшлэл[засварлах | кодоор засварлах]

  1. Der Deutsch-Französische Krieg 1870/71. Lemo des Deutschen Historischen Museums, Berlin 2014.
  2. Der Deutsch-Französische Krieg 1870/71. Lemo des Deutschen Historischen Museums, Berlin 2014.
  3. Michael Clodfelter: Warfare and armed conflicts: a statistical reference to casualty and other figures, 1500–2000. Mc Farland, Jefferson NC, 2002, ISBN 0-7864-1204-6, S. 210.
  4. Frédérick Nolte: L'Europe militaire et diplomatique au dix-neuvième siècle, 1815–1884. E. Plon, Nourrit et ce., 1884, S. 527 (französisch).
  5. Nolte: L’Europe militaire et diplomatique. 1884, S. 526–527.
  6. Taithe, Bertrand (2001). Citizenship and Wars: France in Turmoil 1056-1871. Routledge.