Jump to content

Франчайзинг (Franchising)

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
Канадын Нью-Брансвик мужийн Монктон хот дахь МакДональдсын франчайз.

Франчайзинг (Franchising) гэдэг нь байгууллага бизнесээ өргөжүүлэх стратеги болгон ашиглаж болох маркетингийн ойлголт дээр үндэслэдэг онцгой эрх юм. Үүнийг хэрэгжүүлэх үед франчайз эзэмшигч нь өөрийн мэдлэг, үйл ажиллагааны журам, оюуны өмч, бизнесийн загвар, брэнд болон брэндийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг худалдах эрхийг франчайз авагчид лицензээр олгодог. Харин үүний хариуд франчайз авагч тодорхой хураамж төлж, ихэвчлэн франчайзын гэрээнд заасан тодорхой үүргүүдийг биелүүлэхийг зөвшөөрдөг.

"Франчайз" гэдэг үг нь Англо-Франц гаралтай бөгөөд "franc" буюу "чөлөөтэй" гэсэн утгатай үгнээс үүссэн. Энэ нь нэр үг болон үйл үг (шилжүүлэн хэрэглэгдэх) хэлбэрээр ашиглагддаг. Франчайз эзэмшигчийн хувьд франчайзын систем ашиглах нь корпорацын эзэмшилтэй салбарууд эсвэл "сүлжээ дэлгүүрүүд" байгуулж өргөжүүлэхээс илүү бизнесээ өсгөх өөр хувилбар болдог. Бараа, үйлчилгээ худалдах, түгээхдээ франчайзын системийг ашиглах нь франчайз эзэмшигчийн хөрөнгө оруулалтын хэмжээ болон эрсдэлийг багасгадаг.