Хоёртын үйлдэл
Хоёртын үйлдэл
Математикт хоёртын үйлдэл буюу диадик үйлдэл нь хоёр элементийг (операнд гэж нэрлэдэг) нэгтгэн шинэ элемент үүсгэх дүрэм юм. Илүү албан ёсоор, хоёртын үйлдэл гэдэг нь хоёр аргумент бүхий үйлдэл буюу арити хоёртой үйлдэл юм.
Тодруулбал, тодорхой нэг олонлог дээрх хоёртын үйлдэл гэдэг нь хоёр домайн болон кодомайн нь ижил олонлогтой хоёртын функц юм. Үүний жишээнд тооны үйлдлүүд болох нэмэх, хасах, үржих зэрэг орно. Математикийн бусад салбарт ч хоёртын үйлдлийн жишээг олж болно, жишээлбэл, вектор нэмэх, матриц үржүүлэх, болон бүлгийн хувиргалт.
Олонлог хооронд хамааралтай хоёртын функц заримдаа мөн хоёртын үйлдэл гэж нэрлэгддэг. Жишээлбэл, вектор орон зайд скаляр үржүүлэх нь скаляр болон вектороос шинэ вектор үүсгэдэг бол скаляр үржвэр нь хоёр вектороос скаляр үүсгэдэг.
Хоёртын үйлдэл нь алгебрын судалдаг ихэнх бүтэц, тухайлбал хагас бүлэг, моноид, бүлэг, цагираг, талбай, вектор орон зай зэрэгт гол үндэс болдог.