Jump to content

Хубилай ноён

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь
«Хубилай» үгийг энд холбон амарчлав. «Хубилай хаан»-д мөн хамаарна.

Хубилай (бас Кубилай-нойон гэж бичсэн нь бий) - монголын жанжин, Чингис хааны нөхдийн нэг. Зэв, Зэлмэ, Сүбээдэй нарын хамт Чингис хааны "дөрвөн нохой" гэж нэрлэгддэг байсан.

Хубилай Барулас овгоос гаралтай. Тэмүжин өөрийн улсыг байгуулахаар шийдсэний дараа монголын олон овог ба ураг төрлийн хүмүүс залуу ноён руу очсон; нэгдсэн хүмүүсийн дунд Хубилай болон түүний ах байв.

Хожим Хубилай Чингисийн өмнө өөрийн авьяаслаг, үнэнч цэргийн удирдагч гэдгээ харуулсан: Татаруудын эсрэг хийсэн аян дайны (1202 он) дараа тэр Зэвийн хамт тулалдаан дуустал олз авахгүй гэсэн хааны зарлигийг зөрчиж дээрэм хийсэн Чингис хааны дүрвэсэн төрөл төрөгсөд болох Алтан, Даридай, Хучар нарыг мөшгих тушаал авав. Хоёр жилийн дараа Хубилай наймануудтай хийсэн дайнд онцгойрч, эхлээд хайгуулд явж, дараа нь Наху гүнийн ууланд Таян ханы цэргүүдтэй хийсэн тулалдаанд оролцсон ба Чингис хааны цэргүүд бүрэн ялалт байгуулжээ.

1206 оны бүх Монголын хуралдайгаас Хубилай цэргийн гавьяаныхаа төлөө Чингис хаанаас мянгатын ноёны албан тушаал олгосон ерэн таван хүний тоонд орж, түүнчлэн Монголын эзэнт гүрний бүх цэргийн хэргийг удирдах эрхийг хүлээн авав. Үүний дараа Хубилай карлукуудыг дарах үүрэг хүлээжээ. Хубилай карлукийн захирагч Арслан ханыг дагуулан авч, түүнийг Чингис хаанд бараалхуулав. Чингис хаан Арслангийн дуулгавартай байдлыг үнэлж, түүнд өөрийн охидын нэгийг өгөхөөр амласан байна.

Чингис хаан цэргээ зохион байгуулах үед Хубилайн мянгат Чингисийн бага хүү Хүлгэнд харьяалагдав. Рашид ад-Дины хэлснээр бол Хубилайн хөвгүүд ч бас монголын хаадад алба хааж байжээ.