Jump to content

Хууль ба эдийн засаг

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Хууль ба эдийн засаг

Хууль ба эдийн засаг буюу хуулийн эдийн засгийн шинжилгээ нь микроэдийн засгийн онолыг хууль зүйн шинжилгээнд ашиглахыг хэлнэ. Энэ салбар АНУ-д 1960-аад оны эхээр үүссэн бөгөөд Чикагогийн эдийн засгийн сургуулийн Аарон Дайректор, Жорж Стиглер, Роналд Коуз зэрэг эрдэмтдийн судалгаанаас эхтэй. Хууль ба эдийн засгийн чиглэл нь эдийн засгийн ойлголтуудыг ашиглан хуулийн нөлөөг тайлбарлах, эдийн засгийн үр ашигтай эсэхийг үнэлэх, ямар хууль батлагдахыг урьдчилан таамаглахад ашигладаг.

Хууль ба эдийн засгийн хоёр үндсэн салбар байдаг: нэг нь неоклассик эдийн засгийн онолыг ашиглан хуулийн эерэг ба ёс зүйн шинжилгээг хийх, нөгөө нь хуулийн байгууллагууд болон институцуудын шинжилгээг эдийн засаг, улс төр, нийгмийн үр дагавруудтай уялдуулан хийхэд чиглэдэг.

Үүсэл

Хууль ба эдийн засгийн түүхэн үндэс нь сонгодог эдийн засагчдын бүтээлээс эхтэй. Тэд нь орчин үеийн эдийн засгийн онолын үндсийг тавьсан. 18-р зуунд Адам Смит хууль тогтоомжийн эдийн засгийн үр нөлөөг авч үзсэн бол, Дэвид Рикардо Британийн "Corn Laws"-ыг хөдөө аж ахуйн бүтээмжийг бууруулдаг гэж эсэргүүцсэн. Фредерик Бастиагийн “Хууль” ном нь хууль тогтоомжийн санаандгүй үр дагаврыг шинжилсэн. Гэсэн хэдий ч хуульд эдийн засгийн дүн шинжилгээ хийх явдал нь 1900-аад оны үеэс эхтэй харьцангуй шинэ ойлголт юм.