Jump to content

Цөмийн Соронзон Резонансын Спектроскопи

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Цөмийн соронзон резонансын спектроскопи ЦСР (Цөмийн соронзон резонансын) спектроскопи нь химичдэд молекулын бүтцийг харах боломжийг олгодог спектроскопийн нэг төрөл юм. Зарим атомын цөм нь хүчтэй соронзон орон дотор байрлах үед тодорхой соронзон шинж чанартай байдаг. Нүүрстөрөгч, устөрөгч, фтор зэрэг атомуудыг ийм аргаар илрүүлж болно.

ЦСР хэрхэн ажилладаг вэ? Химийн дээжийг багахан хэмжээний дээжийг NMR хоолойд хийж бэлтгэдэг. Үүнийг хүнд ус (дейтерийг үзнэ үү) эсвэл хлороформ-д гэх мэт тусгай уусгагчд уусгаж, дараа нь хоолойг NMR машинд хийнэ. Уг машин нь MRI шиг том соронз юм. Соронзон дотор байх үед дээж дэх зарим атомууд өдөөгдөж, дээжийг зайлуулах үед атомууд буцаж бага энергийн төлөвт шилжинэ. NMR-д холбогдсон компьютер нь сэтгэлийн хөөрлийн энэ өөрчлөлтийг илрүүлж чаддаг бөгөөд энэ нь NMR диаграмм дээр өөр өөр оргилууд болон овойлтууд гарч ирэхэд хүргэдэг. Химич энэ диаграммыг хэвлэж, янз бүрийн оргилуудыг судалж болно.

ЦСР спектр Ихэнх ЦСР машинууд зөвхөн нэг төрлийн атомын өдөөлтийг илрүүлж чаддаг. Жишээлбэл, 1H ЦСР нь зөвхөн устөрөгчийн атомуудыг "харж" чаддаг. 13C ЦСР нь зөвхөн нүүрстөрөгчийн атомын үйл ажиллагааг харж чаддаг.

ЦСР диаграмм ЦСР диаграмм нь х тэнхлэгийг нэг сая дахь хэсэг буюу "шилжилт"-тэй харуулдаг. Диаграммд зүүн тийш гарч буй оргилууд (эдгээр оргилуудыг доош чиглэсэн гэж нэрлэдэг) нь хүчилтөрөгч, азот гэх мэт электрон сөрөг атомуудад ойрхон, эсвэл үнэрт (бензол) цагирагтай холбогдсон устөрөгчийн атомуудыг төлөөлдөг.