Jump to content

Энрико Фермигийн шагнал

Википедиа — Чөлөөт нэвтэрхий толь

Энрико Фермигийн нэрэмжит шагнал (англи. The Enrico Fermi Award) - АНУ-ын Эрчим хүчний яамнаас эрчим хүчний судалгаа, ашиглалт, үйлдвэрлэлийн салбарт олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн шинжлэх ухаан, техникийн ололт амжилтыг үнэлүүлсэн шилдэг эрдэмтдэд нэр дэвшүүлсний үндсэн дээр АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн олгодог шагнал. Энэ бол Америкийн засгийн газраас шинжлэх ухаан, технологийн салбарт олгодог хамгийн эртний шагналуудын нэг юм. Уг шагналыг АНУ-ын Цөмийн эрчим хүчний комисс 1956 онд эрдэмтэн физикч Энрико Ферми-гийн дурсгалд зориулан бий болгосон байна.

Шагнагчид Энрико Фермигийн хөрөг бүхий алтан медаль, АНУ-ын Ерөнхийлөгч, Эрчим хүчний сайд нарын гарын үсэгтэй гэрчилгээ, 375,000 доллар дагалдуулан (2005) гардуулдаг юм.

  • 1956 – John von Neumann
  • 1957 – Ernest O. Lawrence
  • 1958 – Eugene P. Wigner
  • 1959 – Glenn T. Seaborg
  • 1961 – Hans A. Bethe
  • 1962 – Edward Teller
  • 1963 – J. Robert Oppenheimer
  • 1964 – Hyman G. Rickover
  • 1966 – Lise Meitner; Otto Hahn; Fritz Strassmann
  • 1968 – John A. Wheeler
  • 1969 – Walter Zinn
  • 1970 – Norris E. Bradbury
  • 1971 – Shields Warren; Stafford L. Warren
  • 1972 – Manson Benedict
  • 1976 – William L. Russell
  • 1978 – Wolfgang K. H. Panofsky; Harold M. Agnew
  • 1980 – Rudolf E. Peierls; Alvin M. Weinberg
  • 1981 – W. Bennett Lewis
  • 1982 – Herbert L. Anderson; Seth Neddermeyer
  • 1983 – Alexander Hollaender; John H. Lawrence
  • 1984 – Robert R. Wilson; Georges Vendryes
  • 1985 – Norman Rasmussen; Marshall Rosenbluth
  • 1986 – Ernest Courant; M. Stanley Livingston
  • 1987 – Luis Alvarez; Gerald F. Tape
  • 1988 – Richard B. Setlow; Victor F. Weisskopf
  • 1990 – George A. Cowan; Robley D. Evans
  • 1992 – Harold Brown; John S. Foster, Jr.; Leon M. Lederman
  • 1993 – Liane B. Russell; Freeman Dyson
  • 1995 – Ugo Fano; Martin D. Kamen
  • 1996 – Mortimer M. Elkind; H. Rodney Withers; Richard L. Garwin
  • 1998 – Maurice Goldhaber; Michael E. Phelps
  • 2000 – Sheldon Datz; Sidney D. Drell; Herbert F. York
  • 2003 – John N. Bahcall; Raymond Davis, Jr.; Seymour Sack
  • 2005 – Arthur H. Rosenfeld
  • 2009 – John B. Goodenough; Siegfried Hecker
  • 2012 – Mildred Dresselhaus; Burton Richter
  • 2013 – Andrew Sessler; Allen J. Bard
  • 2014 – Claudio Pellegrini; Charles V. Shank
  • 2023 – Darleane C. Hoffman; Gabor A. Somorjai
  • 2024 – Héctor D. Abruña; Paul Alivisatos; John H. Nuckolls