Ховордсон зүйл: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added

Inline

06:22, 12 Зургаадугаар сар 2012-ий байдлаарх засвар

Ховордож устах аюулд тулгарсан амьтан, ургамал, бусад амьд биетийн бүлгийг ховордсон зүйл амьтан буюу ховордсон амьтад гэнэ. Амьдрах орчны хомсдол, хүний үйл ажиллагаа өрсөлдөгч зүйл амьтаны өсөлт дайсан амьтаны тооны өсөлт гэх мэт олон учир шалтгааны улмаал амьтан ургамал ховордож устах аюулд тулгардаг. Судлаачид дэлхийн бүх амьд биетийн дөч орчим хувь ховордож байгаа гэсэн дүгнэлтийг гаргажээ. ^[1] Улс орон бүр өөрийн ховордож байгаа амьтадыг хамгаалах хууль, дүрэм хязгаарлалтууд байдаг. Ховордсон амьтадыг олон улсын хэмжээд устах аюулд хир ойрхон байгаагаас хамааруулан ховор, нэн ховор, устаж байгаа, байгаль дээр устсан, бүр мөсөн устсан гэх мэтээр ангилж үздэг. Манай орны ховордсон амьтадын тухай монгол улсын улаан номоос мэдэж болох бөгөөд анх 1986 онд хэвлэгдэж, хожим дахин засварлаж хэвлүүлсэн. Уг номд загас хоёр зүйл, хоёр нутагтан хоёр зүйл, мөлхөгч дөрвөн зүйл, шувуу арван ес, хөхтөн хорин гурван зүйл амьтад багтаж байжээ.

Дэлхийд ховордсон зарим амьтадын жагсаалт:

Монгол оронд ховордсон амьтадын жагсаалт:

Манай оронд төдийгүй дэлхий даяар хулгайн ан агнуур ховор ан амьтадын тоо толгойг цөөрүүлэх нэг чухал шалтгаан болдог бөгөөд Африкийн хирсний эвэр, монголын бөхөнгийн эвэр, бугын цусан эвэр гэх мэт хятадын анагаах ухаанд үнэт түүхий эд болдог учир эдгээр амьтад хулгайн ангийн золиос болдог.

Лавлах

↑ IUCN Red-list statistics (2006)

Загвар:Conservation status

Энэ биологийн тухай өгүүлэл дутуу дулимаг бичигджээ. Нэмж гүйцээж өгөхийг хүсье.

[IUCN-1] IUCN Red-list statistics (2006)

[1]

@@ Мөр 1: / Мөр 1: @@
 [[File:Acinonyx jubatus walking edit.jpg|thumb|Ховордсон амьтаны нэг жишээ бол үчинбэр юм .]]
-Ховордож устах аюулд тулгарсан амьтан, ургамал, бусад амьд биетийн бүлгийг ховордсон зүйл амьтан буюу '''ховордсон амьтад''' гэнэ. Амьдрах орчны хомсдол, хүний үйл ажиллагаа өрсөлдөгч зүйл амьтаны өсөлт дайсан амьтаны тооны өсөлт гэх мэт олон учир шалтгааны улмаал амьтан ургамал ховордож устах аюулд тулгардаг. Судлаачид дэлхийн бүх амьд биетийн дөч орчим хувь ховордож байгаа гэсэн дүгнэлтийг гаргажээ. <ref name = "IUCN">[http://www.iucnredlist.org/info/tables/table1 IUCN Red-list statistics (2006)]</ref>  Улс орон бүр өөрийн ховордож байгаа амьтадыг хамгаалах хууль, дүрэм хязгаарлалтууд байдаг. Ховордсон амьтадыг олон улсын хэмжээд устах аюулд хир ойрхон байгаагаас хамааруулан ховор, нэн ховор, устаж байгаа, байгаль дээр устсан, бүр мөсөн устсан гэх мэтээр ангилж үздэг.
+Ховордож устах аюулд тулгарсан амьтан, ургамал, бусад амьд биетийн бүлгийг ховордсон зүйл амьтан буюу '''ховордсон амьтад''' гэнэ. Амьдрах орчны хомсдол, хүний үйл ажиллагаа өрсөлдөгч зүйл амьтаны өсөлт дайсан амьтаны тооны өсөлт гэх мэт олон учир шалтгааны улмаал амьтан ургамал ховордож устах аюулд тулгардаг. Судлаачид дэлхийн бүх амьд биетийн дөч орчим хувь ховордож байгаа гэсэн дүгнэлтийг гаргажээ. <ref name = "IUCN">[http://www.iucnredlist.org/info/tables/table1 IUCN Red-list statistics (2006)]</ref>  Улс орон бүр өөрийн ховордож байгаа амьтадыг хамгаалах хууль, дүрэм хязгаарлалтууд байдаг. Ховордсон амьтадыг олон улсын хэмжээд устах аюулд хир ойрхон байгаагаас хамааруулан ховор, нэн ховор, устаж байгаа, байгаль дээр устсан, бүр мөсөн устсан гэх мэтээр ангилж үздэг. Манай орны ховордсон амьтадын тухай монгол улсын улаан номоос мэдэж болох бөгөөд анх 1986 онд хэвлэгдэж, хожим дахин засварлаж хэвлүүлсэн. Уг номд загас хоёр зүйл, хоёр нутагтан хоёр зүйл, мөлхөгч дөрвөн зүйл, шувуу арван ес, хөхтөн хорин гурван зүйл амьтад багтаж байжээ.
 Дэлхийд ховордсон зарим амьтадын жагсаалт:
@@ Мөр 10: / Мөр 10: @@
 * [[Салхич шувуу]]
 Монгол оронд ховордсон амьтадын жагсаалт:
+* [[Умардын халиу]]
-* [[Бөхөн]]
+* [[Монгол бөхөн]]
+* [[Хавтгай]]
+* [[Мазайлай]]
+* [[Тахь]]
+* [[Янгир]]
+* [[Минж]]
+* [[Хулан]]
+* [[Ойн цаа буга]]
 * [[Аргаль]]
 * [[Ирвэс]]