Сонгодог механик: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
б +cat; interwiki seed
No edit summary
Мөр 1: Мөр 1:
'''Сонгодог механик''' (гол төлөв '''Ньютоны механиктай''' андуурдаг ба '''Ньютоны механик''' нь үүний салбар хэсэг юм) нь агаарт хөөрч буй биетээс эхлэн машины эд анги хүртэлх макро объектууд, мөн сансарын биетүүд тухайлбал [[сансарын хөлөг]], [[гариг]], [[од]], [[Галактик|галактикуудын]] хөдөлгөөнийг тодорхойлоход ашиглагддаг. Энэ нь эдгээр хязгаарын хувьд маш нарийвчлалтай үр дүнг өгдөг бөгөөд мөн [[шинжлэх ухаан]] болон [[Технологи|технологийн]] хамгийн хуучин бас том сэдэвүүдийн нэг юм.
'''Сонгодог механик''' (үүний салбар болох '''Ньютоны механиктай''' гол төлөв андуурдаг) нь макро түвшинд агаарт хөөрч буй биеээс эхлэн машины эд анги, мөн сансарын биес тухайлбал [[сансарын хөлөг]], [[гариг]], [[од]], [[Галактик|галактикуудын]] хөдөлгөөнийг тодорхойлдог физикийн онол юм. Энэ хязгаарт (гэрлийн хурдаас олон дахин бага) үр дүн нь нарийвчлал сайтай байдаг ба '''сонгодог механик''' нь [[шинжлэх ухаан]] болон [[Технологи|технологийн]] хамгийн хуучин бас том сэдэвүүдийн нэг юм.

==Онолын тайлбар==
[[Image:Tir parabòlic.png|thumb|Агаарт хөөрч буй биеийн хөдөлгөөнийг сонгодог механикт судалдаг.]]
Энд сонгодог механикийн үндсэн ойлголтуудыг авч үзэх болно. Бодит дэлхийн биесийн хялбарчилсан загвар болох, хэлбэр хэмжээг нь үл тооцож болох [[Материал цэг|материал цэгийг]] авч үздэг. Материал цэгийн хөдөлгөөнийг түүний [[байрлал]], [[масс]] мөн түүнд үйлчилж буй [[хүч]] зэрэг цөөн хэдэн [[Хувьсагч|хувьсагчаар]] тодорхойлдог. Эдгээр хувьсагчидыг нэг бүрчлэн авч үзэх болно.

Бодит байдал дээр сонгодог механикийн судалдаг биес нь үргэлж тэг биш хэлбэр, хэмжээтэй байдаг (''Маш'' жижиг бөөмс тухайлбал [[электрон]] зэргийг [[Квант механик|квант механикт]] нарийвчлан судалдаг). Тэг биш хэлбэр хэмжээтэй өөрөөр хэлбэл хэлбэр хэмжээг нь тооцохгүй байж болохгүй биесийн хөдөлгөөн нь загвар материал цэгийн хөдөлгөөнөөс илүү ярвигтай байдаг. Учир нь нэмэлт [[Чөлөөни зэрэг|чөлөөний зэрэгийг]] тооцох хэрэгтэй болдог. Жишээлбэл [[Бэйсбол|бэйсболын]] бөмбөг хөдөлж байх үедээ мөн [[Эргэлдэх хөдөлгөөн|эргэлддэг]]. Гэхдээ эдгээр биесийг маш олон жижиг хоорондоо харилцан үйлчлэлцэж буй материал цэгүүдээс бүрдсэн [[материал цэгийн систем]] мэтээр ойлгож болно. Материал цэгийн системийн [[Массын төв|массын төвийг]] материал цэг мэт төсөөлж мөн болно.



{{Түүхий}}
{{Түүхий}}

04:16, 15 Арванхоёрдугаар сар 2007-ий байдлаарх засвар

Сонгодог механик (үүний салбар болох Ньютоны механиктай гол төлөв андуурдаг) нь макро түвшинд агаарт хөөрч буй биеээс эхлэн машины эд анги, мөн сансарын биес тухайлбал сансарын хөлөг, гариг, од, галактикуудын хөдөлгөөнийг тодорхойлдог физикийн онол юм. Энэ хязгаарт (гэрлийн хурдаас олон дахин бага) үр дүн нь нарийвчлал сайтай байдаг ба сонгодог механик нь шинжлэх ухаан болон технологийн хамгийн хуучин бас том сэдэвүүдийн нэг юм.

Онолын тайлбар

Агаарт хөөрч буй биеийн хөдөлгөөнийг сонгодог механикт судалдаг.

Энд сонгодог механикийн үндсэн ойлголтуудыг авч үзэх болно. Бодит дэлхийн биесийн хялбарчилсан загвар болох, хэлбэр хэмжээг нь үл тооцож болох материал цэгийг авч үздэг. Материал цэгийн хөдөлгөөнийг түүний байрлал, масс мөн түүнд үйлчилж буй хүч зэрэг цөөн хэдэн хувьсагчаар тодорхойлдог. Эдгээр хувьсагчидыг нэг бүрчлэн авч үзэх болно.

Бодит байдал дээр сонгодог механикийн судалдаг биес нь үргэлж тэг биш хэлбэр, хэмжээтэй байдаг (Маш жижиг бөөмс тухайлбал электрон зэргийг квант механикт нарийвчлан судалдаг). Тэг биш хэлбэр хэмжээтэй өөрөөр хэлбэл хэлбэр хэмжээг нь тооцохгүй байж болохгүй биесийн хөдөлгөөн нь загвар материал цэгийн хөдөлгөөнөөс илүү ярвигтай байдаг. Учир нь нэмэлт чөлөөний зэрэгийг тооцох хэрэгтэй болдог. Жишээлбэл бэйсболын бөмбөг хөдөлж байх үедээ мөн эргэлддэг. Гэхдээ эдгээр биесийг маш олон жижиг хоорондоо харилцан үйлчлэлцэж буй материал цэгүүдээс бүрдсэн материал цэгийн систем мэтээр ойлгож болно. Материал цэгийн системийн массын төвийг материал цэг мэт төсөөлж мөн болно.


Stub icon

Энэ өгүүлэл дутуу дулимаг бичигджээ. Нэмж гүйцээж өгөхийг хүсье.