Монгол хаад: Засвар хоорондын ялгаа
Мөр 20: | Мөр 20: | ||
===[[Юань улс]]=== |
===[[Юань улс]]=== |
||
<table><td> |
<table><td> |
||
5. '''[[Хубилай хаан|Сэцэн (Хубилай) хаан]]''' ([[1264]]-[[1294]]) — |
5. '''[[Хубилай хаан|Сэцэн (Хубилай) хаан]]''' ([[1264]]-[[1294]]) — 30 жил хаан суув. [[Тулуй]]н II хүү. |
||
<br>6. '''[[Өлзийтөмөр хаан|Өлзийт (Төмөр) хаан]]''' ([[1294]]-[[1307]]) — 13 жил хаан суув. [[Хубилай хаан]]ы хөвүүн. |
<br>6. '''[[Өлзийтөмөр хаан|Өлзийт (Төмөр) хаан]]''' ([[1294]]-[[1307]]) — 13 жил хаан суув. [[Хубилай хаан]]ы хөвүүн. |
||
<br>7. '''[[Хайсан хүлэг хаан|Хүлэг (Хайсан) хаан]]''' ([[1308]]-[[1311]]) — 4 жил хаан суув. [[Хубилай хаан]]ы ач. |
<br>7. '''[[Хайсан хүлэг хаан|Хүлэг (Хайсан) хаан]]''' ([[1308]]-[[1311]]) — 4 жил хаан суув. [[Хубилай хаан]]ы ач. |
12:55, 31 Гуравдугаар сар 2014-ий байдлаарх засвар
Энд Монгол хаад ханасын нэр, хаанчилсан он жилийг дурдав.
Монгол орон
Их Монгол улс
1. Чингис хаан (1206-1227) — 22 жил хаан суув. Есүхэйн хөвүүн.
Тулуй ноён (1227-1229) — түр чөлөөний 3 жил хэрэг шийтгэв. Чингис хааны IV хүү.
2. Өгэдэй хаан (1229-1241) — 13 жил хаан суув. Чингис хааны III хүү.
Турхан хатан (1243-1246) — түр чөлөөний 3 жил хэрэг шийтгэв. Өгөөдэй хааны хатан.
3. Гүюг хаан (1246-1248) — 3 жил хаан суув. Өгөөдэй хааны хүү.
Огул Каймиш хатан (1248-1251) — түр чөлөөний 3 жил хэрэг шийтгэв. Гүюг хааны хатан.
4. Мөнх хаан (1251-1259) — 9 жил хаан суув. Тулуйн ахмад хүү.
4. Аригбөх (1260-1264) — 4 жил хаан суув. Тулуйн хүү.
Юань улс
5. Сэцэн (Хубилай) хаан (1264-1294) — 30 жил хаан суув. Тулуйн II хүү.
|
Монгол улс
16. Билэгт (Аюушридар) хаан (1370-1378) — 9 жил хаан суув. Тогоонтөмөрийн хүү.
17. Усгал (Төгстөмөр) хаан (1378-1388) — 11 жил хаан суув. Аюушридарын дүү.
18. Энхзоригт (Есүдар) хаан (1389-1392) — 4 жил хаан суув. Төгстөмөрийн хүү.
- Элбэг нигүүлсэгч хаан (Нигүүлсэгч цолтой) (1392-1399)
- Гүнтөмөр хаан (1400-1402)
- Үгч хашха хаан (Гүйличи) - Чингисийн удам биш
- Өлзийтөмөр хаан (Буяншир хаан цолтой) (1403-1412)
- Дэлбэг хаан (1415)
- Адай хаан (1425-1438)
- Тайсун хаан Тодбух (Тогтохбух, Тогтоабух) (Тайсун хаан цолтой) (1433-1452)
- Агваржин хаан (Жонон) (1453)
- Эсэн хаан - (Тайш) Ойрадуудын захирагч (1453-1454)
- Махагүргис хаан (Үхэгт хаан цолтой) (1454-1465)
- Молон хаан (1465-1466)
- Мандуул хаан (1472-1479)
- Батмөнх Даян хаан (Даян хаан цолтой) (1478-1516)
- Барсболд хаан (Жонон) (1516)
- Боди Алаг хаан (1516-1547)
Дараах хаад нь Даян хааны удам бөгөөд Цахарыг захирч байв. Бусад Монголын түмдийг захирах эрхтэй байсан ч эрх мэдлээ хэрэгжүүлж чадсангүй.
- Дарайсүн гүдэн хаан (Гүдэн хаан цолтой) (1547-1557)
- Түмэн засагт хаан (1557-1592)
- Буян сэцэн хаан (Сэцэн хаан цолтой) (1592-1603)
- Лигдэн хаан (1604-1634)
- Эжэй хаан (1634 - 1635)
Галдан Бошгот
Олноо өргөгдсөн Монгол улс
Чингис хааны 4 хөвүүндээ хишиг хуваасан газар, орон
Зүчийн улс
- Бат хан (1227-1255)
- Сартаг (1255-56)
- Улагчи (1257)
- Бэрх (1257-1266)
- Мөнхтөмөр (1266-1282)
- Тодмөнх (1282—1287)
- Тулабуга (1287—1291)
- Тохта (1291—1312)
- Өзбег (1312-1341)
- Тинибег (1341-1342)
- Жанибег (1342—1357)
- Бердибег (1357—1361)
- Кульпа (1359-1360)
- Наурузбег (1360-1361)
- Хидырьбек (1361-1362)
- Төмөрхожа (1362)
- Абдаллах (1362-1370), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Мурид (1362-1367), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Азиз (1367-1369), бодитоор бол Мамай захирч байв
- II Жанибек (1369-1370), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Мухаммед Булак (1370-1379), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Тулунбек (1370-1373), (засаг баригч), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Айбек (1373-1376), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Араб шах (1376-1379), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Хаанбек (1375-1376), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Илбани (1373-1376), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Хажи Черкесс (1375-1376), бодитоор бол Мамай захирч байв
- Урус (1376-1378), мөн Цагаан Ордны хан байсан бөгөөд Тохтамышын авга нь байв, ийнхүү Ордуудыг нэгтгэж чаджээ.
- Тохтамыш (1380-1395)
- Төмөркутлуг (1396-1401), жинхэнэ захирагч нь Эдигу
- Шадибек
- Болд султан
- Төмөр (1410-1412)
- Желал Ад Дин
- Керим Берди
- Кебек (Алтан Орд)
- Жаббар Берди
- Үлүг Мухаммед (1419-1421, 1428-1433)
- Давлет Берди
- Борак (1422-1427)
- Саид Ахмед (1433? - ?)
- Хүчүг Мухаммед (1459-1465)
- Ахмед (1465-1481)
- Шейх Ахмед (1481-1498, 1499-1502)
- Муртаза (1498-1499)
Цагаан орд
- Орда (1226–1251)
- Кун Куран (1251–c.1280)
- Хүчү (c.1280–1302)
- Буян (1302–1309)
- Сашибуга (1309–1315)
- Ильбасмыш (1315–1320)
- Мубарек хожа (1320–1344)
- Чимтай (1344–1374)
- Урус (1374–1376)
- Тогтакия (1376)
- Төмөрмелик (1377)
- Тохтамыш (1377–1378)
- Койричак (1378-1399)
- Борак (1423-1428)
- Мухаммед (1428-1431)
- Мустафа (1431-1446)
Тус ордыг 1446 онд Абулхаир хаан өөртөө нэгтэгсэн.
Хөх орд
Алтан Ордын жинхэнэ захирагчид нь 1361 он хүртэл Бат ханы угсааныхан байв
- Бат хан (1227-1255)
- Сартаг (1255-56)
- Улагчи (1257)
- Бэрх (1257-1266)
- Мөнхтөмөр (1266-1282)
- Тодмөнх (1282—1287)
- Тулабуга (1287—1291)
- Тохта (1291—1312)
- Өзбег (1312-1341)
- Тинибег (1341-1342)
- Жанибег (1342—1357)
- Бердибег (1357—1361)
- Кульпа (1359-1360)
- Наурузбег (1360-1361)
- Хидырьбек (1361-1362)
- Төмөрхожа (1362)
- Абдаллах (1362-1370), бодитоор бол Мамай захирч байв
Ил Хан улсын хаад
- Хүлэгү хан (1256-1265)
- Абаха хан (1265-1282)
- Ахмед Тэкүдэр (1282-1284)
- Аргун (1284-1291)
- Гайхату (1291-1295)
- Байду (1295)
- Махмуд Газан (1295-1304)
- Өлзийт (1304-1316)
- Абу Саид Бахадур (1316-1335)
- Арпа Кэун (1335-1336)
Арпаг хорлосны дараа, Ил Хан улсын задралын үеэр байгуулагдсан тус бүс нутгийн улсууд өөр өөрсдийн удирдагчдыг хангаар өргөмжилжээ.
- Муса (1336-1337) (Багдадын Али Падшахын тоглоомын хан)
- Мухаммад (1336-1338) (Жалайрынханы тоглоомын хан)
- Сати Бек (1338-1339) (Чобаныханы тоглоомын хан)
- Сулейман (1339-1343) (Чобаныханы тоглоомын хан, 1341-1343 онд Сарбадарууд хүлээн зөвшөөрсөн)
- Жахан Төмөр (1339-1340) (Жалайрынханы тоглоомын хан)
- Ануширван (1343-1356) (Чобаныханы тоглоомын хан)
- II Газан (1356-1357) (зөвхөн зоосон дээр л хөрөг нь байсан)
Зүүн Перс (Хорасан)-ээс ханд өргөмжлөгсөд:"
- Тугайтөмөр (1338-1353) (1338-1349 онд Картууд; 1338-1339 ба 1340-1344 онд Жалайрууд; 1338-1341, 1344, 1353 онд Сарбадарууд тус тус хүлээн зөвшөөрсөн)
- Лухман (1353-1388) (Тугайтөмөрийн хүү)
Цагадайн улс
- Цагадай 1226-1242
- Хара Хүлэгү 1242-1246 d. 1252
- Есөнмөнх 1246-1252
- Хархүлэгү (дахин суусан) 1252
- Мубарак шах 1252-1260
- Ургана хатан (засаг баригч) 1252-1260
- Алгуй 1260-1266
- Мубарак шах (дахин суусан) 1266
- Барак 1266-1270
- Никпей 1270-1272?
- Бөхтөмөр ?1272-1287
- Дува 1287-1307
- Кунжик 1306-1308
- Талику 1308-1309
- Кебек 1309 d. 1325
- Эсэнбөх 1309-?1318
- Кебек (дахин суусан) ?1318-1325
- Илжигдэй 1325-1329
- Дува Төмөр 1329-1330
- Тармаширин 1331-1334
- Бузан 1334-1335
- Чанши 1335-1338
- Есөнтөмөр 1338-?1342
- Али султан 1342
- Мухаммед Пулад 1342-1343
- Казан 1343-1346
- Данишменж 1346-1348
Цагадайн улс нь баруун Маврнехр, зүүн Могулистан гэсэн хоёр хэсэгт хуваагдсан.
- Баян Кули 1348-1358
- Төмөр шах 1358
- Туглугтөмөр (Могулистанд 1348-1363) 1358-1363
- Ильяс хожа (Могулистанд 1363-1368) 1363 d. 1368
- Адил султан 1363
- Кабул шах 1364-1370
1370 оноос Цагадайн улсын хаад нь Доголон Төмөрийн тоглоомын хаад байв.
- Сюргатмишь 1370-1388
- II Султан Махмуд 1388-1402
Өгэдэйн удам
- Өгэдэй хаан
- Гүюг хаан
- Ширэмүн
- Хадан (албан бусаар)
- Хайду
- Чапар
- Янгичар
- Чапар (дахин суугаад 1310 онд түлхэн унагаагдсан)
- Али султан
Дөрвөн Ойрадуудын эзэлсэн газар, орон
Дөрвөн Ойрад
- Хуухай Даюу (1399)
- Батула чинсан (1415)
- Тогоон тайш (1418-1438)
- Эсэн тайш (1439-1455)
- Бүүвэй Мирза (1557-1577)
- Хань Хонгор ноён (1577-1587)
- Абай хатан (1587-1612)
- Байбагас (1612-1625)
- Төрбайх Гүүш хаан (1628-1654)
- Очирт сэцэн хан (1638-1676)
- Хархул (1620-1634)
Зүүнгар улс
- Хотогчин баатар хунтайж (1635-1653)
- Сэнгэ хунтайж (1653-1670)
- Галдан бошигт хаан (1671-1697)
- Цэвээнравдан хаан (1694-1727)
- Галданцэрэн хаан (1727-1745)
- Цэвээндоржнамжил (1746-1749)
- Лхамдаржаа (1749-1752)
- Даваач (1752-1755)
- Амарсанаа (1755-1755)
Хошуудын газар
- Гүүш хаан Төрбайх (1642-1655)
- Даян Очир хан (1655-1669)
- Гончиг Далай хан (1669-1698)
- Ванжил хаан (1698)
- Лхазан хаан (1698-1717)