Түүх: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added

Inline

14:47, 28 Дөрөвдүгээр сар 2014-ий байдлаарх засвар

Түүх (гре. [ἱστορία] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)) гэж хүний амьдрал, нийгмийн үйл явцыг цаг хугацаа, орчинтой нь уялдуулан задлан шинжилж, үр дагавар, нөхцөл, харилцаа холбоо зэргийг нь сийрүүлэн бичсэн бичиг баримтуудыг хэлнэ. Илүү өргөн утгаараа тэрхүү "үйл явц" гэж ойлгож болно. Бас хүний амьдралаас гадна ямар нэгэн үзэгдэл,зүйлсд ч гэсэн хэрэглэгдэх тохиолдол байдаг.

Хүн төрөлхтний түүхийг анх системчлэн бичсэн хүмүүс нь Эртний Грекийн Плутархи, Хятадын Хань улсын түүхч Сы Ма Цянь нар болно. Плутархи нь эртний Грекийн улс төр, нийгэм, дипломат, дайн байлдааны түүхийг тухайн үеийн бага Азид байсан Ассирийн Эзэнт гүрэн болон Грекийн зөрчил дээр тулгуурлан бичжээ. Өөрөөр хэлбэл, Газар дундын тэнгисийг ноёрхох эрхийн төлөөх Европ Азийн хоёр гүрний зөрчилдөөнийг харуулжээ. Тэгвэл Сы Ма Цянь Хятадын анхны нэгдмэл улс болох Цинь улсаас эхэлсэн Хятадын хаант засаглалыг хэрхэн зөвтгөх, мөн ертөнцийн цорын ганц соёл иргэншилт улс болох Хань гүрэн болон түүнийг тойрсон бүдүүлэг харанхуй улсуудын тухай номлосноороо онцлог юм. Өөрөөр хэлбэл хятад төвт түүхийн үзлийг Сы Ма Цянь анх удаа түүх бичлэгийнхээ үндсэн философи болгожээ. Хятад улсын өнөөдрийн түүх судлал Сы Ма Цяний үеэс ер өөрчлөгдөн хөгжиж чадаагүй байна. Монголын түүх бичлэг эртнээс Хятад, Перс, Орос зэрэг орнуудад бичигдэж ирсэн бөгөөд Монголчууд өөрсдөө түүхээ идэвхтэй бичиж эхэлсэн үе нь нэлээд хожуу 16 дугаар зуунаас эхэлнэ. Алтан товч, Эрдэнийн эрх, Асрагч нэртийн түүх зэрэг юм. Орост түүхийн гуйвуулгын эсрэг төрийн комисс ажилладаг.

Холбогдох категорууд

Байршлаар нь

Бусад

Өөр төрлүүд

(Түүхийн шинжлэх ухааны салбар биш)

Нэмж унших

Гадны холбоос

An attempt at NPOV history with a "Chronology of Events in History, Mythology, and Folklore": http://www.b17.com/family/lwp/frameset/frameset.html
"Timelines of History," A collection of timelines organized by time, location and subject matter: http://timelines.ws
The Core Ideas of "Lessons from History: Essential Understandings and Historical Perspectives Students Should Acquire." ERIC Digest.
Achieving History Standards in Elementary Schools. ERIC Digest.
Teaching World History: The Global Human Experience through Time. ERIC Digest.
Internet History Sourcebooks Collections of public domain and copy-permitted historical texts presented cleanly (without advertising or excessive layout) for educational use.

@@ Мөр 3: / Мөр 3: @@
 '''Түүх''' ({{lang-el|''ἱστορία''}}) гэж [[хүн|хүний]] [[амьдрал]], [[нийгэм|нийгмийн]] үйл явцыг цаг хугацаа, орчинтой нь уялдуулан задлан шинжилж, үр дагавар, нөхцөл, харилцаа холбоо зэргийг нь сийрүүлэн бичсэн бичиг баримтуудыг хэлнэ. Илүү өргөн утгаараа тэрхүү "үйл явц" гэж ойлгож болно. Бас хүний амьдралаас гадна ямар нэгэн үзэгдэл,зүйлсд ч гэсэн хэрэглэгдэх тохиолдол байдаг.
-Хүн төрөлхтний түүхийг анх системчлэн бичсэн хүмүүс нь [[Эртний Грек|Эртний Грекийн]] [[Плутархи]], Хятадын [[Хань улс|Хань улсын]] түүхч [[Сы Ма Цянь]] нар болно. Плутархи нь эртний Грекийн улс төр, нийгэм, дипломат, дайн байлдааны түүхийг тухайн үеийн бага [[Ази|Азид]] байсан [[Ассир|Ассирийн]] [[Эзэнт гүрэн]] болон Грекийн зөрчил дээр тулгуурлан бичжээ. Өөрөөр хэлбэл, [[Газар дундын тэнгис|Газар дундын тэнгисийг]] ноёрхох эрхийн төлөөх Европ Азийн хоёр гүрний зөрчилдөөнийг харуулжээ. Тэгвэл Сы Ма Цянь Хятадын анхны нэгдмэл улс болох Цинь улсаас эхэлсэн Хятадын [[хаант засаглал|хаант засаглалыг]] хэрхэн зөвтгөх, мөн ертөнцийн цорын ганц соёл иргэншилт улс болох [[Хань гүрэн]] болон түүнийг тойрсон бүдүүлэг харанхуй улсуудын тухай номлосноороо онцлог юм. Өөрөөр хэлбэл хятад төвт түүхийн үзлийг Сы Ма Цянь анх удаа түүх бичлэгийнхээ үндсэн [[философи]] болгожээ. Хятад улсын өнөөдрийн түүх судлал Сы Ма Цяний үеэс ер өөрчлөгдөн хөгжиж чадаагүй байна. [[Монголын түүх]] бичлэг эртнээс [[Хятад]], [[Перс]], [[Орос]] зэрэг орнуудад бичигдэж ирсэн бөгөөд Монголчууд өөрсдөө түүхээ идэвхтэй бичиж эхэлсэн үе нь нэлээд хожуу [[16-р зуун|16 дугаар зуунаас]] эхэлнэ. [[Алтан товч]], [[Эрдэнийн эрх]], [[Асрагч нэртийн түүх]] зэрэг юм.
+Хүн төрөлхтний түүхийг анх системчлэн бичсэн хүмүүс нь [[Эртний Грек|Эртний Грекийн]] [[Плутархи]], Хятадын [[Хань улс|Хань улсын]] түүхч [[Сы Ма Цянь]] нар болно. Плутархи нь эртний Грекийн улс төр, нийгэм, дипломат, дайн байлдааны түүхийг тухайн үеийн бага [[Ази|Азид]] байсан [[Ассир|Ассирийн]] [[Эзэнт гүрэн]] болон Грекийн зөрчил дээр тулгуурлан бичжээ. Өөрөөр хэлбэл, [[Газар дундын тэнгис|Газар дундын тэнгисийг]] ноёрхох эрхийн төлөөх Европ Азийн хоёр гүрний зөрчилдөөнийг харуулжээ. Тэгвэл Сы Ма Цянь Хятадын анхны нэгдмэл улс болох Цинь улсаас эхэлсэн Хятадын [[хаант засаглал|хаант засаглалыг]] хэрхэн зөвтгөх, мөн ертөнцийн цорын ганц соёл иргэншилт улс болох [[Хань гүрэн]] болон түүнийг тойрсон бүдүүлэг харанхуй улсуудын тухай номлосноороо онцлог юм. Өөрөөр хэлбэл хятад төвт түүхийн үзлийг Сы Ма Цянь анх удаа түүх бичлэгийнхээ үндсэн [[философи]] болгожээ. Хятад улсын өнөөдрийн түүх судлал Сы Ма Цяний үеэс ер өөрчлөгдөн хөгжиж чадаагүй байна. [[Монголын түүх]] бичлэг эртнээс [[Хятад]], [[Перс]], [[Орос]] зэрэг орнуудад бичигдэж ирсэн бөгөөд Монголчууд өөрсдөө түүхээ идэвхтэй бичиж эхэлсэн үе нь нэлээд хожуу [[16-р зуун|16 дугаар зуунаас]] эхэлнэ. [[Алтан товч]], [[Эрдэнийн эрх]], [[Асрагч нэртийн түүх]] зэрэг юм. Орост [[:en:Historical revisionism (negationism)|түүхийн гуйвуулгын]] эсрэг [[:ru:Комиссия по противодействию попыткам фальсификации истории в ущерб интересам России|төрийн комисс]] ажилладаг.
 == Холбогдох категорууд ==