Ганга мөрөн: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 24: Мөр 24:
}}
}}


'''Ганга''' '''[[мөрөн]]''' [[Гималай]]н баруун өврөөс эх авч [[Энэтхэг]], [[Бангладеш]]аар дамжин 2525 км урсаад [[Бенгалын булан]]д цутгадаг.
'''Ганга''' мөрөн нь баруун Гималайгаас эх авж умард Энэтхэгээс Бангладеш хүртэл зүүн урагш 2,525 км урсаж Эхэтхэгийн далайн Бенгалын буланд цутгадаг томоохон мөрөн юм. Ганга нь Энэтхэгийн хамгийн урт мөрөн бөгөөд урсацаараа дэлхийд хоёрт ордог. Ганга мөрний хөндий нь хүн хамгийн шигүү суурьшсан голын хөндий юм. Тэнд 1 км²-д 390 хүн амьдрдаг бөгөөд нийт 400 сая орчим хүн оршин суурьшдаг. Энэтхэг ба Бангладешийн хил нь Ганга мөрнөөр зааглагддаг.


Гангын сав газар баруун зүгт [[Инд]] мөрний хөндий, зүүн зүгт Бенгалын булан, урд зүгт [[Деканы өндөрлөг]], хойд зүгт Гималайн нуруунд тулна. [[Инд]] мөрний хөндийтэй залгаж [[Инд-Гангын нам доор газар]] гэгдэнэ. Ганга түүнд цутгадаг [[Брахмапутра]] (Төвөдөөр урсаж ирдэг), [[Мегна]] хоёртой нийлж дэлхийд гуравдугаарт орох [[голын урсац|их усыг урсгадаг]]. Сав газрын хэмжээ 1,080,000 км².
Ганга нь [[Хиндү шашин|Хиндү шашны]] хамгийн ариун гол бөгөөд олон сая Энэтхэгчүүдийн амин зуулга болдог. Түүхийн үүднээс Энэтхэгийн олон нийслэлүүд энэ мөрний эргээр байршиж байсан.


Ганга эртнээс олон хүнийг тэжээсэн үржил шимт газар юм. Одоо Гангын сав газарт 400 сая хүн (Энэтхэгийн хүн амын 30 хувь) сууж нэг км²-д 390-үүлээ чихэлдэж байна. Нутгийн олон сая тариачин хүний амин зуулга, эх булаг болсон Гангыг [[хиндү]] шашин шүтээнээ ([[Ганга бурхан]] гэж бий) болгосон байдаг. Гангын сав газарт [[Паталипутра]], [[Аллахабад]], Каннауж, Кара, Каши, Муршидабад, Мунгер, [[Колката]] гээд эртний улсын нийслэл, эдүгээн мужийн төв чухал хотууд байна.
Ганга нь 2007 оны дэлхийн хамгийн ихээр бохирлогдсон 5 голын нэгээр нэрлэгдсэн ба [[Варанаси]]-гийн орчимд Энэтхэгийн засгийн газраас зөвшөөрөгдсөн хэв хэмжээнээс даруй 100 дахин илүү бохирдолтой байгаа юм. Усны бохирдол нь хүнд төдийгүй олон зүйлийн загас, хоёр нутагтнуудын амьдралд сөргөөр нөлөөлж байна. Ганга мөрнийг цэвэрлэх хөдөлгөөн нь авилга, хээл хахууль, техникийн чадамж, шашны бүлгүүдийн эсэргүүцэл зэргээс улбаалж зогсонги байдалтай байна.


Энэ олон хүний үйлээр Гангын ус их бохирдсон бөгөөд [[Варанаси]] орчимд Энэтхэгийн засгийн газрын барих хэмжээнээс 100 дахин бохир болжээ. Үүнээс эргээд хүн амын эрүүл мэндэд хор учруулж байгаа төдийгүй олон зүйлийн загас, хоёр нутагтан ховордож байна. Гангыг цэвэрлэхэд техникийн чадамж, хөрөнгийн үр ашиггүй зарцуулалт, шашны эсэргүүцэл тээг болдог.
[[Ангилал:Энэтхэг орны гол мөрөн]]


== Зургийн цомог ==
{{stub}}
{{commonscat|Ganges River}}
<gallery widths="170px" heights="120px">
Зураг:GangesValley%26Plain.jpg|Гангын нам доор газар
Зураг:Bhagirathi_River_at_Gangotri.JPG|Түргэн урсгалт эх
Зураг:Kumbh_Mela2001.JPG|Энэтхэгийн Аллахабадаар
<br>
Зураг:Hardinge_Bridge_Bangladesh_(4).JPG|Бангладешаар
Gangesdelta_klein.jpg|Адаг алс дээрээс
Зураг:Sundarbans.jpg|Мөрний садраа адаг
Зураг:Gavialis_gangeticus,_ZOO_Praha_045.jpg|Гангын матар
</gallery>

[[Ангилал:Энэтхэг орны гол мөрөн]]
[[Ангилал:Бангладешийн гол мөрөн]]

04:31, 11 Есдүгээр сар 2014-ий байдлаарх засвар

Ганга мөрөн
Варанаси-гийн орчимд
Ганга (шар), Брахмапутра (бэхэн ягаан), Мегхна (ногоон) мөрнүүдийн хөндий.
ЭхУттараханд, Энэтхэг
АдагБенгалын булан
Усаа цуглуулдаг орнуудЭнэтхэгЭнэтхэг Энэтхэг
БайршилЭнэтхэг, Бангладеш,
Урт2,525 км
Эхийн өндөр3,892 м
Адгийн өндөр0 м
Урсац-дундаж 12,500 м³/с
-хамгийн их 70,000 м³/с
-хамгийн бага 2,000 м³/с
Ус цуглуулах талбай1,080,000 км²

Ганга мөрөн Гималайн баруун өврөөс эх авч Энэтхэг, Бангладешаар дамжин 2525 км урсаад Бенгалын буланд цутгадаг.

Гангын сав газар баруун зүгт Инд мөрний хөндий, зүүн зүгт Бенгалын булан, урд зүгт Деканы өндөрлөг, хойд зүгт Гималайн нуруунд тулна. Инд мөрний хөндийтэй залгаж Инд-Гангын нам доор газар гэгдэнэ. Ганга түүнд цутгадаг Брахмапутра (Төвөдөөр урсаж ирдэг), Мегна хоёртой нийлж дэлхийд гуравдугаарт орох их усыг урсгадаг. Сав газрын хэмжээ 1,080,000 км².

Ганга эртнээс олон хүнийг тэжээсэн үржил шимт газар юм. Одоо Гангын сав газарт 400 сая хүн (Энэтхэгийн хүн амын 30 хувь) сууж нэг км²-д 390-үүлээ чихэлдэж байна. Нутгийн олон сая тариачин хүний амин зуулга, эх булаг болсон Гангыг хиндү шашин шүтээнээ (Ганга бурхан гэж бий) болгосон байдаг. Гангын сав газарт Паталипутра, Аллахабад, Каннауж, Кара, Каши, Муршидабад, Мунгер, Колката гээд эртний улсын нийслэл, эдүгээн мужийн төв чухал хотууд байна.

Энэ олон хүний үйлээр Гангын ус их бохирдсон бөгөөд Варанаси орчимд Энэтхэгийн засгийн газрын барих хэмжээнээс 100 дахин бохир болжээ. Үүнээс эргээд хүн амын эрүүл мэндэд хор учруулж байгаа төдийгүй олон зүйлийн загас, хоёр нутагтан ховордож байна. Гангыг цэвэрлэхэд техникийн чадамж, хөрөнгийн үр ашиггүй зарцуулалт, шашны эсэргүүцэл тээг болдог.

Зургийн цомог

 Commons: Ganges River – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан