Зүчи: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
Мөр 1: Мөр 1:
{{Infobox monarch
| name = Зүчи
| title = [[Зүчийн улс]]ын [[Хан]]
| image = Juchi Khan.JPG
| caption = Зүч ханы хөшөө
| reign =
| coronation =
| full name =
| predecessor = [[Чингис хаан]]
| successor = [[Орда хан|Орд]] (х.ш. 1204-1280)<br>[[Бат хан|Бат]] (х.ш. 1205-1255)<br>[[Бэрх хан|Бэрх]], 1257-1267 онуудад [[Алтан Орд]]ын хан
| spouse = Сархан хатан<br>Бэхтимиш хатан<br>Ухаа үжин хатан<br>Султан хатан
| issue =
| royal house = [[Боржигон]]
| dynasty = [[Их Монгол Улс]]
| father = [[Чингис хаан]]
| mother = [[Бөртэ Үжин]]
| birth_date = {{Birth-date|1181}}
| birth_place = [[Монгол]]
| death_date = {{Death year and age|1227|1181}}
| death_place = [[Евроази]]
| date of burial =
| place of burial =
}}

'''Зүчи''' ({{lang-crh|Cuçi}}, 1180 оны орчим – 1227) нь [[Их Монгол Улс]]ыг үндэслэгч [[Чингис хаан]] болон их хатан [[Бөртэ]] нарын дундаас төрсөн дөрвөн хүүгийн ахмад нь юм. Тэрээр анх 1207 онд баруун гарын цэрэг удирдан ойн иргэн, хиргис, хорь түмэнд зэрэг байгаль нуураас баруун тийш орших улс аймгуудыг байлдан дагуулсан. Улмаар 1211-1217 оны орчимд [[Алтан улс|Алтан улстай]] хийсэн аян дайнд оролцож явсан. 1218 онд [[Енисейн хиргис|Хиргис]], Хорь Түмэдийн бослогыг дарсан. Улмаар 1219-1225 оны хооронд [[Хорезмын эзэнт улс|Хорезмыг]] дайлахад оролцжээ. Чингис хаан нутаг буцах болоход түүнд цэрэг таслан өгөөд [[Эрчис мөрөн|Эрчис мөрнөөс]] баруун тийш бүх газрыг өгч, дайлуулах зарлиг буулгасан байдаг. Гэхдээ тэрбээр өвчиний учир 1225-1226 оны орчимд наснаас нөгчсөн.
'''Зүчи''' ({{lang-crh|Cuçi}}, 1180 оны орчим – 1227) нь [[Их Монгол Улс]]ыг үндэслэгч [[Чингис хаан]] болон их хатан [[Бөртэ]] нарын дундаас төрсөн дөрвөн хүүгийн ахмад нь юм. Тэрээр анх 1207 онд баруун гарын цэрэг удирдан ойн иргэн, хиргис, хорь түмэнд зэрэг байгаль нуураас баруун тийш орших улс аймгуудыг байлдан дагуулсан. Улмаар 1211-1217 оны орчимд [[Алтан улс|Алтан улстай]] хийсэн аян дайнд оролцож явсан. 1218 онд [[Енисейн хиргис|Хиргис]], Хорь Түмэдийн бослогыг дарсан. Улмаар 1219-1225 оны хооронд [[Хорезмын эзэнт улс|Хорезмыг]] дайлахад оролцжээ. Чингис хаан нутаг буцах болоход түүнд цэрэг таслан өгөөд [[Эрчис мөрөн|Эрчис мөрнөөс]] баруун тийш бүх газрыг өгч, дайлуулах зарлиг буулгасан байдаг. Гэхдээ тэрбээр өвчиний учир 1225-1226 оны орчимд наснаас нөгчсөн.



07:20, 26 Нэгдүгээр сар 2017-ий байдлаарх засвар

Зүчи
Зүчийн улсын Хан
Зүч ханы хөшөө
ӨмнөхЧингис хаан
ДараахОрд (х.ш. 1204-1280)
Бат (х.ш. 1205-1255)
Бэрх, 1257-1267 онуудад Алтан Ордын хан
Төрсөн1181 (Загвар:Four digit-03)
Монгол
Нас нөгчсөн1227 (45–46 настай)
Евроази
ГэргийСархан хатан
Бэхтимиш хатан
Ухаа үжин хатан
Султан хатан
Ургийн овогБоржигон
Улс гүрэнИх Монгол Улс
АавЧингис хаан
ЭэжБөртэ Үжин

Зүчи (кр-тат. Cuçi, 1180 оны орчим – 1227) нь Их Монгол Улсыг үндэслэгч Чингис хаан болон их хатан Бөртэ нарын дундаас төрсөн дөрвөн хүүгийн ахмад нь юм. Тэрээр анх 1207 онд баруун гарын цэрэг удирдан ойн иргэн, хиргис, хорь түмэнд зэрэг байгаль нуураас баруун тийш орших улс аймгуудыг байлдан дагуулсан. Улмаар 1211-1217 оны орчимд Алтан улстай хийсэн аян дайнд оролцож явсан. 1218 онд Хиргис, Хорь Түмэдийн бослогыг дарсан. Улмаар 1219-1225 оны хооронд Хорезмыг дайлахад оролцжээ. Чингис хаан нутаг буцах болоход түүнд цэрэг таслан өгөөд Эрчис мөрнөөс баруун тийш бүх газрыг өгч, дайлуулах зарлиг буулгасан байдаг. Гэхдээ тэрбээр өвчиний учир 1225-1226 оны орчимд наснаас нөгчсөн.

Гэр бүл

Эцэг: Чингис хаан

Эх: Бөртэ хатан

Хатад:

Хэрэйдийн Нихтимиш үжин: Сорхагтани бэхийн эгч.

Хонгирадын Сартгуа хатан: Хонгирадын Даритай ноёны охин.

Хонгирадын Ухаа үжин: Хонгирадын Элчи ноён охин.

Хөвгүүд:

Зүчи дор хаяж 14 хүү[1], нэг охинтой байв. Өөр эх сурвалжид Зүчийг 40 орчим хүүтэй байсан гэдэг.[2]

  1. Орд (1204-1280)
  2. Бат (c. 1205-1255)
  3. Бэрх, Алтан Ордыг 1257-1267 онд захирсан хаан[3]
  4. Бэрхэчир
  5. Шибан
  6. Тангад
  7. Бувал. Ногай ханы өвөг эцэг.
  8. Чулуун
  9. Шинхүр
  10. Чимбай
  11. Мухаммед
  12. Удур
  13. Туг-төмөр, Их Ордын сүүлчийн хаадын өвөг.
  14. Шингүм

Охин нь Алмаликийн захирагч Чарлүктэй гэрлэжээ.

Ургийн мод

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Чингис хаан
 
Бөртэ үжин
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Сартгуа хатан
 
 
Нихтимиш үжин
 
 
 
 
 
Зүчи
 
Ухаа үжин
 
Султан хатан
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Орд
 
Шибан
 
Шинхур
 
 
 
 
 
Бат хан
 
Бэрх

Эшлэл

  1. H.H.Howorth-History of the Mongols, part.II div.II, p.35
  2. Рашид-ад-Дин 1960, хуудас 65.
  3. Дэвид Морган, The Mongols, p. 224