4 сарын 8

4 сарын 8 нь Григорийн тооллын жилийн 98 дахь (өндөр жил бол 99 дэх) өдөр юм. Мөн он дуустал 267 өдөр үлдэж байна.

Онцлох үйл явдал

• 217 - Ромын эзэн хаан Каракалиа бусдад хорлогдож амиа алджээ. Түүний орыг Преторын хамгаалалтын албаны захирагч Маркус Опелиус Макринус залгасан юм.
• 1093 - Шинээр засварласан "Уинчестерийн сүм" ашиглалтад оржээ.
• 1149 - Ромын пап III Евгений Птоломейн Тускулум ордонг бүслэв.
• 1232 - Их Монголын цэргүүд Жин гүрний нийслэл Кайфенг хотыг бүслэв.
• 1665 - Английн колониудын захиргаа Хойд Америкийн Нью-Жерсигээс зүүн хойд зүгт Монмаут тойрогт захиргааны байр барьжээ.
• 1730 - АНУ-ын Нью-Йорк хотод еврейн шашны анхны сүм баригдав.
• 1740 - Британийн-Испанийн дайны үеэр Британийн усан онгоцууд Испанийн "Принцеса" хөлөг онгоцыг эзлэн авчээ.
• 1820 - Оттоманы эзэнт гүрэнд харьяалагдаж байсан Милошийн Аахен арлаас гар нь тасран унасан Венус охин тэнгэрийн барималыг илрүүлэв.
• 1832 - Хар харцгын дайн: АНУ-ын явган цэргийн ангийн 300 цэрэг Миссури мужийн Сейнт Луйс хотод уугуул Америкийн хүчтэй тулалдаж ялалт байгуулжээ.
• 1864 - Америкийн иргэний дайн: ЛУйзана мужийн Менсфельд хотод Холбоотны цэргийн хүч Эх газрын армийг бүслэлтэд оруулав.
• 1866 - Австрийн эзэнт гүрний эсрэг Итали, Прусс эвсэхээр болжээ.
• 1904 - Францын гуравдугаар бүгд найрамдах улс Их Британи болон Ирландын эзэнт гүрэнтэй хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулав.
  • АНУ-ын Нью-Йорк хотын Манхеттаны дундад дүүрэгт орших Лонгакрын талбайг "Таймс Скүер" гэж нэрлэх болжээ.
• 1906 - Алцхаймерын өвчнөөр оношлогдсон анхны өвчтөн болох Август Дитер насан эцэслэв.
• 1908 - Харвардын их сургуулийн захиргаа Харвардын бизнесийн сургуулийг байгуулах шийдвэр гаргажээ.
• 1911 - Голландын физикч Хайк Камерлин Онес соронзон орны үнэмлэхүй дамжуулах чадварыг нээв.
• 1913 - АНУ-ын Үндсэн хуулийн 17 дахь нэмэлт өөрчлөлтөөр Сенатын сонгууль зохион байгуулах журамд өөрчлөлт оруулжээ.
• 1918 - Дэлхийн I дайн: Нью-Йорк хотын хөрөнгийн биржээс алдарт жүжигчид болох Дуглас Фейрбанкс, Чарли Чаплин нар дайны бонд худалдан авав.
• 1924 - Ататюркийн шинэчлэлээр Туркийн шүүхүүд Шариатын хуулийг хэрэгжүүлж байхаар болжээ.
• 1929 - Энэтхэгийн тусгаар тогтнох хөдөлгөөн: Дели хотын үндэсний ассемблейн урд бөмбөг дэлбэлхийг завдсан гэх үндэслэлээр Бхагат Сингх, Батукешвар Дутт нарыг баривчлав.
• 1942 - Дэлхийн II дайн: Ленинградын бүслэлт: Зөвлөлтийн арми Ленинградын төмөр замын шугмыг ажиллагаанд оруулжээ.
  • Дэлхийн II дайн: Япончууд Филиппиний Батаан аралд хяналтаа тогтоов.
• 1943 - АНУ-ын ерөнхийлөгчөр үүсэн бий болох инфляцын эрсдэлээс шалтгаалан бүх хөрөнгө болон үнийг царцааж, ажилгүй иргэдийг ажилд зуучлахын тулд нийтийн үйлчилгээний ажлын байрыг нэмэгдүүлэх шийдвэр гаргажээ.
• 1943 - Нацистын хөдөлгөөнийг эсэргүүцсэн Отто болон Элиз Хампел нарыг цаазлав.
• 1945 - Дэлхийн II дайн: Нацистын Германы цэргүүд Пруссийн Хановер хотод бөөнөөр хорих лагерьт хоригдож байсан 4,000 иргэний амийг зүй бусаар хороожээ.
• 1946 - Тухайн цаг үедээ дэлхийн хамгийн том эрчим хүчний компани болоод байсан "Францын эрчим хүч" компани үндэсний хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулахаар болжээ.
• 1950 - Энэтхэг Пакистаны тал Лиакуат-Неругийн пактад гарын үсэг зурав.
• 1952 - АНУ-ын ерөнхийлөгч Харри Труман үндэсний хэмжээнд үйл ажиллагаа явуулдаг бүх төмөрлөгийн үйлдвэрийн хөрөнгийг битүүмжилжээ.
• 1953 - Кенийн тусгаар тогтнолын Мау Мау хөдөлгөөний удирдагч Жомо Кенятта Британийн Кени улсын төрийг атгахаар болов.
• 1959 - Грейс Хоппер тэргүүтэй компьютерийн шинжлэх ухааны эрдэмтэд программ хангамжийн шинэ хэл зохион бүтээж түүнийг "КОБОЛ" гэж нэрлэжээ.
• 1960 - Нидерланд болон Баруун Германы тал газрын маргааны асуудлаас шалтгаалан Голландын мэдэлд байдаг Вайдергутмачунг арлын захиргаанд 280 сая марк төлөх гэрээнд гарын үсэг зурав.
• 1964 - Сансрын "Жеминай 1" хөлгийг туршилтийн журмаар нисгэв.
• 1970 - Египетийн Бар аль-Бакар дунд сургуульд бөмбөг дэлбэрч 46 сурагч амиа алджээ.
• 1975 - АНУ-ын мэргэжлийн бейсболын Кливленд Индианс багийн дасгалжуулагчаар Френк Робинсон томилогдов. Ингэснээр тус лигийн түүхэнд хамгийн анхны хар арьст дасгалжуулагч болсон билээ.
• 1992 - Газрын теннисний домог Артур Эш ДОХ өвчин туссанаа олон нийтэд зарлаж, улмаар зүрхиний хоёр удаагийн хагалгаанд оржээ.
• 1993 - Бүгд найрамдах Македон улс НҮБ-д элсэв.
• 2004 - Суданы засгийн газар болон босогчдын хооронд хүмүүнлэгийн гал зогсоох гэрээ хэрэгжиж эхэлжээ.
• 2008 - Бахрейн улсад дэлхийн хамгийн анхны салхин турбин суурилуулсан барилга баригдаж дуусжээ.
• 2013 - Исламын бүгд найрамдах Ирак улс Сирийн иргэний дайнд орж байгаагаа албан ёсоор зарлав.

Мэндэлсэн алдартнууд

• 1320 - Португалийн хаан I Петер (1367 онд нас барсан)
• 1605 - Испанийн хаан IV Филип (1665 онд нас барсан)
• 1818 - Данийн хаан IX Кристиан (1906 онд нас барсан)
• 1874 - Олимпын аварга Кубын туялзуур сэлэмч Мануэль Диаз (1929 онд нас барсан)
• 1875 - Бельгийн хаан I Альберт (1934 онд нас барсан)
• 1882 - Украины ерөнхий сайд Дмитро Дорошенко (1951 онд нас барсан)
• 1892 - Академийн болон Академийн хүндэтгэлийн шагналт, Америкийн бүх цаг үеийн хамгийн аугаа жүжигчдийн нэг, "Юнайтед Артистс" кино компанийг үндэслэгч Мери Пикфорд (1979 онд нас барсан)
• 1904 - Нобелийн шагналт Английн эдийн засагч Жон Хикс (1989 онд нас барсан)
• 1905 - Олимпын хүрэл медальт Германы гүйгч Йоахим Бухнер (1978 онд нас барсан)
  • Олимпын мөнгөн медальт Германы зүлэгний хоккейчин Эрвин Келлер (1971 онд нас барсан)
• 1911 - Нобелийн шагналт Америкийн химич Мелвин Калвин (1997 онд нас барсан)
• 1918 - АНУ-ын 40 дэх тэргүүн хатагтай Бетти Форд (2011 онд нас барсан)
• 1938 - НҮБ-ын долоо дахь ерөнхий нарийн бичгийн дарга Кофи Аннан
• 1951 - Исландын 23 дахь ерөнхий сайд Гайр Хаарде
• 1964 - Америкийн реппэр Биз Марки
• 1966 - "Хөзрөн байшин", "Санта Барбара", "Гүнж эхнэр" киноны од Робин Врайт
• 1968 - Олимпын хүрэл медальт, Дэлхийн аварга Францын халхалттай гүйгч Патрисиа Жирар
• 1983 - Олимпын хүрэл, Дэлхийн мөнгөн медалт Оросын марафонч Татяна

Петрова Архипова

• 1986 - Оросын хөлбөмбөгч, хаалгач Игорь Акинфеев
• 1987 - Голландын хөлбөмбөгч Ройстон Дрента

Нас барсан алдартнууд

• 632 - Франкын хаан II Шариме (607 онд төрсөн)
• 944 - Мин гүрний хаан Ван Янши (Төрсөн огноо тодорхойгүй)
• 1364 - Францын хаан II Жон (1319 онд төрсөн)
• 1450 - Хангил үсгийг зохиогч, Солонгосын хаан Аугаа Сежон (1397 онд төрсөн)
• 1931 - Нобелийн шагналт Швейцарийн яруу найрагч Эрик Аксел Карлфелд (1864 онд төрсөн)
• 1936 - Нобелийн шагналт Австрийн фикикч Роберт Барани (1876 онд төрсөн)
• 1984 - Нобелийн шагналт Оросын физикч Пётр Капица (1894 онд төрсөн)
• 1992 - Нобелийн шагналт Италийн фармалогич Даниел Бове (1907 онд төрсөн)
• 2000 - Академийн наадмын шагналт жүжигичн Клейр Тревор (1910 онд төрсөн)
• 2013 - Их Британийн ерөнхий сайд Маргарет Тетчер (1925 онд төрсөн)

Тэмдэглэлт баярууд

• Япон Япон Цэцгийн наадам
• Романигийн олон улсын өдөр

---