Тэнгисийн хоолой: Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 1: Мөр 1:
[[Зураг:EnglishChannel.jpg|thumb|right|300px|[[Ла-Маншийн хоолой]]]]
'''Хоолой''' нь [[Эх газар|эх газраар]] хавчигдсан [[далай]] [[тэнгис]]ийн хэсгийг нэрлэдэг нэр юм.


'''Тэнгисийн хоолой''', мөн '''тэнгисийн гудамж''' эсвэл '''суваг''' гэдэг нь хоёр [[Эх газар|эх газраар]] хавчигдсан [[тэнгис]]ийн нарийссан хэсгийг нэрлэдэг нэр юм. Тэнгисийн хоолой нь [[усан тээвэр]]т стратегийн чухал үүрэгтэй (ялангуяа эрт дээр үед). Үүний яг эсрэг утгыг ''газрын хоолой'' буюу [[газрын хүзүүвч|хүзүүвч]] гэнэ.
[[Зураг:Strait of Gibraltar perspective.jpg|thumb|right|300px|[[Гибралтарын хоолой]]]]


== Улс төрийн ач холбогдол ==
{{stub}}
Эрт дээр үеэс л тэнгисийн хоолойнууд нь түүний стратегийн чухал ач холбогдлоос шалтгаалан ашиг сонирхлын бүсэд багтдаг байв. Хэрвээ ямар нэгэн тэнгисийн хоолойг өөрийн хяналтандаа авч чадвал ихээхэн эрх мэдлийг олгох учраас улс төрийн нөлөө бүхий объект байв.

Далайн эрх зүйн конвенцоор усан онгоц болон агаарын тээврийн хэрэгсэл нь тэнгисийн хоолойгоор саадгүй [[транзит тээвэр|транзитаар нэвтрэн зорчих]] эрх зүйн үндсийг олон улсад журамлаж өгсөн байдаг. Гэхдээ тэнгисийн хоолойг үүсгэж буй арал, эх газар хоёр нь хоёулаа нэг улсад хамаарч, цаашлаад уг арал нь далайн чанадад гарах усны газар зүйн ба навигацын хувьд ч тохиромжтой байх эсвэл уг тэнгисийн хоолой зөвхөн эдийн засгийн бүс байрлах аваас дээрх журам үйлчлэхгүй.

{{зай авах}}
{{Том зураг|Straße von gibraltar panorama V1.jpg|1600|Мирадор дел Эстречо гэх нэртэй алсыг харах цэгээс [[Гибралтарын хоолой]]н харагдах байдал}}

== Зарим тэнгисийн хоолойнууд ==
* [[Хойд тэнгис]] - [[Атлантын далай]]
** [[Их Британи]], [[Франц]]ын хоорондох [[Ла Маншийн хоолой]] нь [[Солент]] ба [[Па де Кале]] хоолойнуудын хамт
* [[Балтын тэнгис]], [[Каттегат]]ын хамт
** [[Өрэзүнд]], [[швед]]ийн [[Сконе]] ба [[дани]]йн [[Зеланд (Дани)|Зеландын]] хооронд
*[[Атлантын далай]] - [[Норвегийн тэнгис]]
** [[Судуройфөрдүр]], [[Фарерын арлууд]] ба [[Судурой]]н хооронд
* [[Азовын тэнгис]] - [[Хар тэнгис]]
** [[Керчийн хоолой]]


[[Ангилал:Тэнгисийн хоолой| ]]
[[Ангилал:Тэнгисийн хоолой| ]]

18:45, 9 Арваннэгдүгээр сар 2017-ий байдлаарх засвар

Ла-Маншийн хоолой

Тэнгисийн хоолой, мөн тэнгисийн гудамж эсвэл суваг гэдэг нь хоёр эх газраар хавчигдсан тэнгисийн нарийссан хэсгийг нэрлэдэг нэр юм. Тэнгисийн хоолой нь усан тээвэрт стратегийн чухал үүрэгтэй (ялангуяа эрт дээр үед). Үүний яг эсрэг утгыг газрын хоолой буюу хүзүүвч гэнэ.

Улс төрийн ач холбогдол

Эрт дээр үеэс л тэнгисийн хоолойнууд нь түүний стратегийн чухал ач холбогдлоос шалтгаалан ашиг сонирхлын бүсэд багтдаг байв. Хэрвээ ямар нэгэн тэнгисийн хоолойг өөрийн хяналтандаа авч чадвал ихээхэн эрх мэдлийг олгох учраас улс төрийн нөлөө бүхий объект байв.

Далайн эрх зүйн конвенцоор усан онгоц болон агаарын тээврийн хэрэгсэл нь тэнгисийн хоолойгоор саадгүй транзитаар нэвтрэн зорчих эрх зүйн үндсийг олон улсад журамлаж өгсөн байдаг. Гэхдээ тэнгисийн хоолойг үүсгэж буй арал, эх газар хоёр нь хоёулаа нэг улсад хамаарч, цаашлаад уг арал нь далайн чанадад гарах усны газар зүйн ба навигацын хувьд ч тохиромжтой байх эсвэл уг тэнгисийн хоолой зөвхөн эдийн засгийн бүс байрлах аваас дээрх журам үйлчлэхгүй.

Мирадор дел Эстречо гэх нэртэй алсыг харах цэгээс Гибралтарын хоолойн харагдах байдал

Зарим тэнгисийн хоолойнууд