Орос-Туркийн дайн (1877-1878): Засвар хоорондын ялгаа

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Мөр 7: Мөр 7:
|result=Оросын ялалт; [[Берлиний гэрээ (1878)|Берлиний гэрээ]]
|result=Оросын ялалт; [[Берлиний гэрээ (1878)|Берлиний гэрээ]]
|territory=Болгар улс дахин байгуулагдсан; Румын, Серби, Монтенегро улсууд Османы эзэнт улсаас бүрэн тусгаарласан
|territory=Болгар улс дахин байгуулагдсан; Румын, Серби, Монтенегро улсууд Османы эзэнт улсаас бүрэн тусгаарласан
|combatant1={{flag|Хаант Орос Улс|1858}}<br /> {{flagicon|Румын}} [[Румын]]<br /> {{flagicon|Серби|1815}} [[Сербийн гүнлиг|Серби]]<br /> [[Файл:Flag of the Principality of Montenegro.svg|border|22px]] [[Монтенегрогийн гүнлиг|Монтенегро]]<br /> [[Файл:Samara flag.png|border|21px]] [[Опалченцы|Болгарын сайн дурынхан]]
|combatant1={{flag|Хаант Орос Улс|1858}}<br /> {{flagicon|Румын}} [[Румын]]<br /> {{flagicon|Серби|1815}} [[Сербийн Вант Улс|Серби]]<br /> [[Файл:Flag of the Principality of Montenegro.svg|border|22px]] [[Монтенегрогийн Вант Улс|Монтенегро]]<br /> [[Файл:Samara flag.png|border|21px]] [[Болгарын Вант Улс|Болгар]]
|combatant2={{flag|Османы эзэнт гүрэн}}
|combatant2={{flag|Османы эзэнт гүрэн}}
|commander1={{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Михайл Скобелев]]<br /> {{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Михайл Николаевич]]<br /> {{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Михайл Лорис-Меликов]]<br /> {{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Иосиф Гурко]]<br /> {{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Иван Лазарев]]<br /> {{flagicon|Румын}} [[I Карол]]<br /> {{flagicon|Серби|1815}} [[Коста Протич]]
|commander1={{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Михайл Скобелев]]<br /> {{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Михайл Николаевич]]<br /> {{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Михайл Лорис-Меликов]]<br /> {{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Иосиф Гурко]]<br /> {{flagicon|Хаант Орос Улс|1858}} [[Иван Лазарев]]<br /> {{flagicon|Румын}} [[I Карол]]<br /> {{flagicon|Серби|1815}} [[Коста Протич]]
Мөр 19: Мөр 19:
'''Орос-Туркийн 1877–1878 оны дайн''' нь [[Балканы хойг]]т бий болсон [[Үндэсний үзэл|үндэсний үзлийн]] өсөлт, [[Хаант Орос Улс|Оросын]] [[Крымын дайн]]ы үеэр алдсан газар нутгаа эргүүлэн авч, [[Османы эзэнт гүрэн|Османы эзэнт гүрнээс]] тусгаарлахын эрмэлзэж буй Балканы үндэстнүүдийг дэмжсэнээр [[Хар тэнгис]]т нөлөөгөө нэмэгдүүлэх зорилгоос үүдэн гарсан дайн юм.
'''Орос-Туркийн 1877–1878 оны дайн''' нь [[Балканы хойг]]т бий болсон [[Үндэсний үзэл|үндэсний үзлийн]] өсөлт, [[Хаант Орос Улс|Оросын]] [[Крымын дайн]]ы үеэр алдсан газар нутгаа эргүүлэн авч, [[Османы эзэнт гүрэн|Османы эзэнт гүрнээс]] тусгаарлахын эрмэлзэж буй Балканы үндэстнүүдийг дэмжсэнээр [[Хар тэнгис]]т нөлөөгөө нэмэгдүүлэх зорилгоос үүдэн гарсан дайн юм.


Дайны үр дүнд [[Румын]], [[Серби]], [[Монтенегро]] зэрэг, нэг хэсэг ''де факто'' тусгаар байдалтай байсан гүнлигүүд албан ёсоор Османы эзэнт гүрнээс тусгаар тогтносноо зарласан байна. Түүнчлэн Османчуудын 5 зууны дарангуйллын эцэст (1396–1878) [[Болгарын гүнлиг]] [[Дунай мөрөн]] болон [[Балканы уулс]]ын хооронд (Румыны бүрэлдэхүүнд орсон Хойд [[Добруджа]]г эс тооцвол) [[Софи]] нийслэлтэйгээр байгуулагджээ. Мөн [[Берлиний конгресс]] ёсоор [[Австри-Унгар]] улс [[Босни ба Херцеговина]]г, [[Их Британи]] улс [[Кипр]]ийг, Хаант Орос Улс Өмнөд [[Бессараби]], [[Карс]]ыг нэгтгэжээ.
Дайны үр дүнд [[Румын]], [[Серби]], [[Монтенегро]] зэрэг, нэг хэсэг ''де факто'' тусгаар байдалтай байсан гүнлигүүд албан ёсоор Османы эзэнт гүрнээс тусгаар тогтносноо зарласан байна. Түүнчлэн Османчуудын 5 зууны дарангуйллын эцэст (1396–1878) [[Болгарын Вант Улс]] [[Дунай мөрөн]] болон [[Балканы уулс]]ын хооронд (Румыны бүрэлдэхүүнд орсон Хойд [[Добруджа]]г эс тооцвол) [[Софи]] нийслэлтэйгээр байгуулагджээ. Мөн [[Берлиний конгресс]] ёсоор [[Австри-Унгар]] улс [[Босни ба Херцеговина]]г, [[Их Британи]] улс [[Кипр]]ийг, Хаант Орос Улс Өмнөд [[Бессараби]], [[Карс]]ыг нэгтгэжээ.


== Эшлэл ==
== Эшлэл ==

06:43, 26 Гуравдугаар сар 2021-ий байдлаарх засвар

Орос-Румын-Туркийн дайн (1877–1878)

Москвагийн хятад хорооллын хананы орчим дахь Плевнагийн хөшөө
Огноо 1877 оны 4 сарын 24 – 1878 оны 3 сарын 3
Байрлал Балканы хойг, Кавказ
Үр дагавар Оросын ялалт; Берлиний гэрээ
Газар нутгийн
өөрчлөлт
Болгар улс дахин байгуулагдсан; Румын, Серби, Монтенегро улсууд Османы эзэнт улсаас бүрэн тусгаарласан
Байлдагч талууд
 Хаант Орос Улс
Румын Румын
Серби Серби
Монтенегро
Болгар
 Османы эзэнт гүрэн
Удирдагчид
Оросын Хаант Улс Михайл Скобелев
Оросын Хаант Улс Михайл Николаевич
Оросын Хаант Улс Михайл Лорис-Меликов
Оросын Хаант Улс Иосиф Гурко
Оросын Хаант Улс Иван Лазарев
Румын I Карол
Серби Коста Протич
Османы эзэнт гүрэн Ахмед Мухтар Паша
Османы эзэнт гүрэн Осман Нури Паша
Османы эзэнт гүрэн Сулейман Паша
Османы эзэнт гүрэн Мехемет Али
Османы эзэнт гүрэн Вейсел Паша
Хохирол
Орос: 27,512 тулалдааны үеэр алагдаж, сураггүй болсон. 49,828 шархадсан. 46,000+ тулалдааны бус үед (гол төлөв өвчнөөр) нас барсан. [1]

Румын: 4,302 алагдаж, сураггүй болсон, 3,316 шархадсан, 19,904 өвчилсөн.[2]

151,750+ алагдаж, шархдан, баривчлагдсан

Орос-Туркийн 1877–1878 оны дайн нь Балканы хойгт бий болсон үндэсний үзлийн өсөлт, Оросын Крымын дайны үеэр алдсан газар нутгаа эргүүлэн авч, Османы эзэнт гүрнээс тусгаарлахын эрмэлзэж буй Балканы үндэстнүүдийг дэмжсэнээр Хар тэнгист нөлөөгөө нэмэгдүүлэх зорилгоос үүдэн гарсан дайн юм.

Дайны үр дүнд Румын, Серби, Монтенегро зэрэг, нэг хэсэг де факто тусгаар байдалтай байсан гүнлигүүд албан ёсоор Османы эзэнт гүрнээс тусгаар тогтносноо зарласан байна. Түүнчлэн Османчуудын 5 зууны дарангуйллын эцэст (1396–1878) Болгарын Вант Улс Дунай мөрөн болон Балканы уулсын хооронд (Румыны бүрэлдэхүүнд орсон Хойд Добруджаг эс тооцвол) Софи нийслэлтэйгээр байгуулагджээ. Мөн Берлиний конгресс ёсоор Австри-Унгар улс Босни ба Херцеговинаг, Их Британи улс Киприйг, Хаант Орос Улс Өмнөд Бессараби, Карсыг нэгтгэжээ.

Эшлэл

  1. Kaminskii, L. S., and Novoselskii, S. A., Poteri v proshlykh voinakh (Casualties in past wars). Medgiz, Moscow, 1947, pp. 36, 37
  2. Scafes, Cornel, et. al., Armata Romania in Razvoiul de Independenta 1877–1878 (The Romanian Army in the War of Independence 187-1878). Bucuresti, Editura Sigma, 2002, p. 149

Гадаад холбоос

 Commons: Орос-Туркийн дайн (1877-1878) – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан